Wielka Rafa Koralowa doświadczyła 5 epizodów bliskiej zagłady

| Nauki przyrodnicze
ARC Centre of Excellence for Coral Reef Studies

Jeden z najbardziej niezwykłych tworów przyrody, Wielka Rafa Koralowa, doświadczyła w ciągu ostatnich 30 000 lat pięciu okresów, w których niemal zginęła. Ostatni taki epizod miał miejsce przed 13 000 lat. Pod koniec epoki lodowej podnosił się poziom oceanów, a z zalanych przez nie lądów przedostawały się olbrzymie ilości osadów. Osady te zablokowały promienie słoneczne, niezbędnie koralowcom do przetrwania. Olbrzymie obszary Wielkiej Rafy wymarły. W końcu rafa się odrodziła, ale trwało to wiele tysięcy lat. Najnowsze badania pokazują, że nie był to jedyny okres, gdy rafa znalazła się na krawędzi zagłady.

Badania te to ważna lekcja, pokazująca, jak wytrzymałe są koralowce i w jakim tempie odradza się rafa po katastroficznych wydarzeniach. Jak zauważa Kim Cobb, paleoklimatolog z Georgia Institute of Technology, obecne tempo przyrostu poziomu wód oceanów jest około 10-krotnie wolniejsze niż przed 13 000 lat, ale nie można wykluczyć, że w przyszłości znacznie się ono zwiększy.

W ramach badań naukowcy najpierw za pomocą sonaru zlokalizowali miejsca, w których w przeszłości mogły żyć koralowce, a następnie wykonali 20 odwiertów, uzyskując próbki skamieniałych korali i osadów, sięgające 30 000 lat wstecz.

Okazało się, że zasięg rafy zmieniał się w sposób odpowiadający zmianom poziomu oceanów. Koralowce migrowały w górę i w dół, zmieniając swoje położenie do 20 metrów w pionie. Gdy przed 21 000 lat poziom oceanu był najniższy, o 118 metrów niższy od obecnego, koralowce przetrwały na zewnętrznych częściach australijskiego szelfu kontynentalnego.

Naukowcy od dawna zastanawiali się, co się działo z Wielką Rafą Koralową w czasie ostatniej epoki lodowej. Udało się nam ją znaleźć, mówi Jody Webster z Uniwersytetu w Sydney.

Jednak rafa nie zawsze była w stanie dostosować się do zmieniającego się poziomu oceanów. Naukowcy zidentyfikowali pięć okresów, gdy niemal doszło do zagłady rafy. Dwukrotnie miało to miejsce podczas zlodowacenia, gdy zmniejszający się poziom oceanów odsłonił koralowce. Trzykrotnie zaś, pomiędzy 17 a 10 tysięcy lat temu, Wielka Rafa niemal zginęła, gdy roztapiające się lodowce spowodowały szybki wzrost poziomu oceanów. Opisywane powyżej badania nie były zakrojone na tyle szeroko, by jednoznacznie określić obszar rafy, który wyginął, jednak naukowcy przypuszczają, że koralowcom udało się przetrwać w kilku miejscach na szelfie kontynentalnym. Odrodzenie się rafy zajmowało około 2000 lat.

Obecnie zagrożeniem dla Wielkiej Rafy Koralowej nie są zmiany poziomu oceanów, ale zmiany temperatury. Okresowe pojawianie się mas gorącej wody powoduje bielenie raf. W 2016 roku wymarło aż 67% koralowców na wysuniętym ku północy, 700-kilometrowym fragmencie rafy.

Wielka Rafa Koralowa zagłada wymieranie