Ludzie zaczęli wytwarzać ceramiczne pojemniki, by gotować ryby?

| Humanistyka
Photo: courtesy of Tokamchi City Museum

Plemiona zbieracko-łowieckie z okresu ostatniego zlodowacenia wytwarzały gliniane garnki, by gotować w nich ryby.

Naukowcy z Wielkiej Brytanii, Holandii, Szwecji i Japonii przeprowadzili analizę chemiczną resztek pokarmu z ceramiki, która miała nawet 15 tys. lat (skupiono się na początkach kultury Jōmon). Autorzy artykułu z Nature podkreślają, że Japonia była jednym z pierwszych ośrodków produkcji ceramiki. Datowanie badanych próbek wskazało na koniec późnego plejstocenu, kiedy to ludzie przystosowywali się do zmiany klimatu i nowych środowisk.

Photo: courtesy of Wakasa History and Folk Law Museum

Do niedawna pojawienie się ceramicznych pojemników wiązano z początkami rolnictwa, później jednak stało się jasne, że to wcześniejsza adaptacja. By wyjaśnić, z myślą o czym wynaleziono takie sprzęty i czemu się rozpowszechniły, akademicy zajęli się resztkami pokarmu z powierzchni. Odzyskawszy diagnostyczne lipidy, zespół ustalił, że gros pochodziło z przetwarzania organizmów słodkowodnych i morskich. Dane dotyczące trwałych izotopów potwierdziły wnioski z badania tłuszczów, sugerując, że większość ze 101 zwęglonych osadów można powiązać z wyższymi wodnymi poziomami troficznymi.

Wg doktora Olivera Craiga z Wydziału Archeologii University of York, dla zbieraczy ceramika stała się rewolucyjną strategią przygotowywania ryb morskich i słodkowodnych. Najciekawsze jest jednak to, że ta kluczowa adaptacja wykształciła się w okresie dużej zmiany klimatu [i spadku mobilności]. Fakt, że wzdłuż brzegów morza i rzek zawsze udawało się znaleźć pokarm, w dodatku było go dużo, mógł zapoczątkować proces inwestowania w produkcję ceramicznych pojemników. Dzięki nim zagospodarowywano nadmiar sezonowych produktów. Niewykluczone też, że stały się one częścią rozbudowanych świątecznych uczt. W cieplejszym holocenie nowe rzemiosło stało się jeszcze popularniejsze (na japońskich stanowiskach z tego okresu znajdowano o wiele więcej tego typu obiektów).

ceramika ryby ostatnie zlodowacenie Jōmon Oliver Craig