Badania czaszek ujawniają zróżnicowanie populacji starożytnej Italii

| Humanistyka
North Carolina State University

Dowody wskazują, że setki lat po podbiciu przez Rzym basenu Morza Śródziemnego, w samej Italii, w jej centralnej i południowej części, mieszkały społeczności, które pod względem fizycznym różniły się od siebie. Różnice takie nie występowały jednak w okolicy samego Rzymu.

Antropolodzy z North Carolina State University i California State University wykorzystali najnowsze techniki śledcze do przeanalizowania czaszek z trzech cmentarzy. Z Isola Sacra na wybrzeżu środkowej Italii przeanalizowano 27 czaszek, 26 pochodziło z Velii na południowym wybrzeżu a 20 z Castel Malnome w pobliżu Rzymu. W Isola Sacra i Velii chowano kupców należących do klasy średniej, w Castel Malnome byli grzebani pracownicy fizyczni. Wszystkie szczątki pochodzą z I-III wieku naszej ery.

Na każdej z czaszek dokonano pomiarów w 25 punktach, co pozwoliło na dokładne określenie kształtu czaszki. Odkryliśmy, że istnieją znaczące różnice w kształcie czaszki pomiędzy społecznościami żyjącymi na wybrzeżach. Występują one opmimo tego, że obie populacje były do siebie podobne pod względem statusu i zajęcia – mówi Ann Ross. Sądzimy, że wynika to z faktu, iż wokół Velii zamieszkiwała duża grecka populacja, a nie miejscowi – dodaje profesor Samantha Hens.

Zauważono również, że czaszki z Castel Malnome mają więcej wspólnego z obiema populacjami nadmorskimi, niż te populacje ze sobą. To prawdopodobnie pokazuje, jak bardzo heterogeniczna była ludność zamieszkująca okolice Rzymu. To skutek napływu wyzwoleńców i słabo opłacanych prostych robotników – dodaje Hens. Dotychczas, by opisać migracje z czasów Republiki i Cesarstwa, używano różnego rodzaju badań, od lingwistycznych po badania uzębienia. Nasze badania, o ile nam wiadomo, są pierwszymi, podczas których wykorzystano technikę morfometryki geometrycznej do zbadania szczątków. To bardzo istotne, gdyż technika ta ma kilka zalet. Pozwala na zebranie wszystkich informacji geometrycznych w przestrzeni trójwymiarowej, a nie w pliku statystycznym, daje więcej informacji biologicznych i umożliwia przeprowadzenie wizualizacji w miejsce zestawu suchych pomiarów – dodaje Ross.

Wzorce różnic i podobieństw pozwalają na określenie relacji pomiędzy społeczeństwami z przeszłości. Ponadto wykorzystane metody umożliwiają określenie, gdzie zaszły zmiany kształtu, co pozwala stwierdzić, jak ci ludzie wyglądali – wyjaśnia Hens.

czaszka Italnia Republika Rzymska Cesarstwo Rzymskie morfometryka geometryczna