Fullereny w przestrzeni międzygwiezdnej
Należący do NASA Spitzer Space Telescope odkrył fullereny znajdujące się w przestrzeni międzygwiezdnej. Są one tym samym największymi znanymi nam molekułami wypełniającymi tę przestrzeń.
Fullereny składają się z parzystej liczby atomów węgla ułożonych tak, że cząstka stanowi zamkniętą bryłę. Są one niezwykle wytrzymałe. W takiej klatce można uwięzić pojedyncze atomu czy małe molekuły, które dzięki temu przetrwają podróż międzygwiezdną. W 2008 roku pisaliśmy o badaniach profesora Harry'ego Dorna, światowej sławy specjalisty z dziedziny fullerenów, które wykazały, że molekuły te mogą być wykorzystanie w spintronice i obliczeniach kwantowych, a same fullereny posłużą do tworzenia nowych półprzewodników.
Astronomowie od dłuższego czasu spodziewali się odnalezienia fullerenów w przestrzeni międzygwiezdnej, gdyż znajdowano jest już w meteorytach, a wewnątrz nich uwięziony był gaz międzygwiezdny.
Teleskop Spitzera odnalazł fullereny w dwóch miejscach. Pierwsze z nich to mgławica NGC 2023 położona w pobliżu mgławicy Koński Łeb w gwiazdozbiorze Oriona. Drugie to Mgławica Iris w konstelacji Cerfeusza.
Źródło kosmicznych fullerenów nie jest znane. Jedna z teorii mówi, że powstają one, gdy gwiazdy podobne do Słońca starzeją się i wydostaje się z nich bogaty w węgiel gaz. Nie wiadomo też, jak długo fullereny są w stanie przetrwać skrajnie niekorzystne warunki panujące w przestrzeni kosmicznej. Wiadomo, że występują tam zjawiska, mogące je niszczyć.
Inna z teorii powstawania fullerenów mówi, że tworzą się one gdy bogaty w węgiel pył jest poddawany działaniu promieniowania ultrafioletowego z gwiazd. Przeprowadzone w laboratoriach eksperymenty pokazały, że w takich warunkach rzeczywiście mogą powstawać fullereny.
Prawdopodobnie nie wszystkie takie cząstki wędrują swobodnie w przestrzeni kosmicznej. Część z nich może wchodzić w skład pyłów i z czasem budować układy planetarne.
Jako że fullereny są zbudowane z węgla, a węgiel jest jednym z podstawowych składników powstania życia, profesor Kris Sellgren z Ohio State University ma nadzieję, iż potwierdzenie ich istnienia w przestrzeni kosmicznej zainteresuje chemików, którzy zajmą się badaniami na temat ewentualnego wpływu fullerenów na tworzenie się życia.
Komentarze (0)