Zaczęło się 50 lat temu

Powstaje ARPANET

Ten zaledwie 29-letni naukowiec miał na swoim koncie prace nad innym przełomowym projektem. W 1966 roku wraz z kolegą Thomasem Marrillem, chcieli sprawdzić, czy możliwe jest połączenie za pomocą sieci telefonicznej dwóch superkomputerów – Q-32 z Kalifornii i TX-2 z Massachusetts. Praca miała pokazać, czy „bez wymuszania standaryzacji” uda się wykorzystać linie telefoniczne do budowy sieci komputerowej na skalę kontynentalną. Z czysto technicznego punktu widzenia eksperyment zakończył się powodzeniem. Jednak napotkano ten sam problem, z którym zetknął się Baran – sieć telefoniczna była zbyt wolna i zbyt zawodna, by można ją było wykorzystać. Eksperyment pokazał, że tego typu przedsięwzięcie może się udać, pod warunkiem jednak, że wykorzystana zostanie technika wysyłania danych w pakietach.

Roberts, gdy tylko został menedżerem ARPANETu, zaczął tworzyć plany sieci. Wykorzystał przy tym swoje doświadczenia z łączeniem Q-32 i TX-2. Na jego biurku powstały szkice różnych topologii. Radził się przy tym wielu innych specjalistów, w tym Licklidera, Kleinrocka, Daviesa i Barana. W końcu Roberts doszedł do wniosku, że do zbudowania sieci potrzebuje dwóch elementów. Po pierwsze protokołu komunikacyjnego, który zostanie zaakceptowany przez wszystkie 16 grup naukowych biorących udział w projekcie, po drugie zaś, protokół taki musiał być w stanie obsłużyć około 500 000 pakietów dziennie przesyłanych pomiędzy 35 komputerami połączonymi do 16 hostów. W ten sposób pomysł Barana o wykorzystaniu małych komputerów w roli ruterów zaczął nabierać kształtów.

Każdy z ruterów musiał być w stanie odbierać pakiety od połączonych z nim komputerów, dzielić pakiety na 128-bajtowe (1024-bitowe) bloki, dodawać do pakietu adres nadawcy i odbiorcy oraz wykorzystywać dynamicznie aktualizowaną tablicę routingu do wysyłania pakietu optymalną drogą. Długość 1024 bitów na pakiet wybrano, gdyż zapewniała ona elastyczność w zarządzaniu pakietami, a jednocześnie można było uniknąć przepełnienia komputera nadchodzącymi pakietami.

W lipcu 1968 roku ARPA zwróciła się do licznych firm z pytaniem, czy zbudują postulowane przełączniki sieciowe. Kilku wielkich – w tym IBM i CDC (Control Data Corporation) – omówiło twierdząc, że to nie ma prawa działać. Jednak inne firmy przesłały szczegółowe propozycje.

Ostatecznie wybrano niewielką firmę Bolt, Beranek and Newman (BBN), z którą podpisano kontrakt opiewający na milion dolarów. Przedsiębiorstwo miało do końca roku zbudować cztery przełączniki. Już sam wybór BBN, której głównym konkurentem był wieloletni partner Pentagonu, Raytheon, pokazuje, że internet od samego początku był przedsięwzięciem wymykającym się biurokratycznej filozofii instytucji państwowych. Nie bez znaczenia był tu fakt, że BBN skupiała świetnych specjalistów, z których wielu było w jakiś sposób powiązanych z ARPA. Ponadto Roberts dobrze wiedział, że współpraca z wielkimi zbiurokratyzowanymi przedsiębiorstwami jak Raytheon to strata czasu, którego połowę traci się na odnalezienie odpowiedniego człowieka, który w danym momencie może podjąć decyzję. BBN było niewielkim przedsiębiorstwem zatrudniającym świetnych fachowców, które dostarczyło bardzo dobrej dokumentacji opisującej proponowane przełączniki.

Zgodnie ze szkicem Robertsa pierwsze węzły ARPANETu miały znajdować się na Uniwersytecie Kalifornijskim w Los Angeles (UCLA), Uniwersytecie Kalifornijskim w Santa Barbara (UCSB), University of Utah oraz Stanford Research Institute (SRI).
Pierwszy komputer nowej sieci został zainstalowany w UCLA 1 września 1969 roku. Uniwersytet ten wybrano ze względu na pracującego tam Leonarda Kleinrocka i prowadzone przezeń Network Measurement Center. Jego zadaniem była analiza i pomiary ruchu sieciowego. Z kolei wybór SRI był podyktowany faktem, że działał tam znany już w tym czasie Doug Engelbart (wynalazca m.in. myszki komputerowej) stojący na czele projektu Augmentation on Human Intellect. W jego ramach tworzono narzędzia, takie jak bazę danych, system tekstowy oraz system przesyłania informacji, które były zgodne z ideą Robertsa spowodowania, by sieć komputerowa była przyjazna użytkownikowi.

I to właśnie pomiędzy tymi dwiema instytucjami – UCLA i SRI – 29 października 1969 roku około godziny 22:30 przesłano pierwszą wiadomość wykorzystując przy tym prawdziwą sieć komputerową w kształcie, jakim  posługujemy się dotychczas. Wiadomość została wymieniona pomiędzy maszynami SDS Sigma 7 (UCLA) i SDS 940 (SRI).

internet ARPANET Paul Baran sieć komputer mainframe Vint Cerf Tom Berners-Lee WWW