Irydowy sposób na nowotwory

Zespół prof. Petera Sadlera z Uniwersytetu w Warwick i prof. Hui Chao z Sun Yat-Sen University zademonstrował, że iryd można wykorzystać, by zabić komórki nowotworowe, wypełniając je śmiercionośną wersją tlenu - tlenem singletowym (powstaje on ze "zwykłego" tlenu O₂). Zdrowym tkankom nic się przy tym nie dzieje.

Brytyjsko-chiński zespół tłumaczy, że proces uruchamia się, kierując światło lasera na zmienione chorobowo miejsce. Promień sięga światłoczułej powłoki kompleksów irydu(III).

Podczas eksperymentów guzopodobne sferoidy z komórek raka płuc naświetlano 2-fotonowym światłem czerwonym. Aktywowany związek organometaliczny penetrował i wysycał wszystkie warstwy guza.

Autorzy publikacji z pisma Angewandte Chemie wykazali także, że metoda jest bezpieczna dla zdrowych komórek. Proces powtórzono na nienowotworowej tkance i nic się nie stało.

Spektrometria mas w ultrawysokiej rozdzielczości dała niespotykany wgląd w indywidualne białka komórek rakowych. Dzięki temu można było określić, które z nich są atakowane przez iryd. Analiza pokazała, że doszło do oksydacyjnego uszkodzenia białek szoku cieplnego z rodziny Hsp70 i reduktazy aldozowej, która metabolizuje glukozę (to istotne, bo np. Hsp70 odgrywa ważną rolę w nabywaniu termotolerancji, a więc oporności na działanie wysokiej, letalnej temperatury).

Jeden z metali szlachetnych - platyna - jest wykorzystywany w ponad 50% chemioterapii. Obecnie eksploruje się potencjał innych metali szlachetnych, takich jak iryd, w zakresie nowych leków celowanych. Miałyby one atakować komórki nowotworowe w zupełnie inny sposób, zwalczać oporność i pozwalać na bezpieczne stosowanie z minimalnymi skutkami ubocznymi - podsumowuje prof. Sadler.

iryd laser tlen singletowy uszkodzenie oksydacyjne Peter Sadler