Uszkodzenia serca u pacjentów z COVID-19 to zagadka. Czy wirus atakuje bezpośrednio serce?
Nawet u 20% osób chorych na COVID-19 dochodzi do uszkodzenia mięśnia sercowego. Coraz więcej specjalistów obawia się, że koronawirus SARS-CoV-2 atakuje serce. COVID-19 to choroba układu oddechowego, jednak lekarze, którzy się z nią zetknęli, mają do rozwiązania kolejną medyczną zagadkę. U wielu pacjentów rozwijają się problemy z sercem i umierają oni z powodu zawału.
W miarę, jak napływa coraz więcej danych z Chin, Włoch i USA, kardiolodzy są coraz bardziej przekonani, że SARS-CoV-2 infekuje mięsień sercowy. Wstępne badania wykazały, że nawet do 20% pacjentów wykazuje uszkodzenie serca. Część cierpiących na COVID-19 nie wykazuje objawów ze strony układu oddechowego, a umierają z powodu zawału.
Jeśli obawy te się potwierdzą, to konieczna będzie zmiana podejścia do pacjentów, szczególnie tych na wczesnych etapach choroby. Może też się okazać, że w walce z pandemią trzeba włączać leczenie kardiologiczne, zwracać szczególną uwagę na osoby wcześniej chorujące na serce, dostarczyć szpitalom nowy sprzęt oraz opracować plany leczenia kardiologicznego osób, które zostały wyleczone z COVID-19.
Koniecznie musimy odpowiedzieć na pytanie: czy serca tych ludzi zostały zaatakowane przez wirus i czy możemy z tym coś zrobić. To może uratować życie wielu osobom, mówi doktor Ulrich Jorde, odpowiedzialny za wydział chorób serca, transplantacji i wspomagania krążenia w Montefiore Health System w Nowym Jorku.
Zasadnicze pytanie brzmi: czy do uszkodzeń serca w wyniku COVID-19 dochodzi wskutek bezpośredniego ataku wirusa czy też jest to skutek reakcji organizmu na chorobę. Zrozumienie, w jaki sposób wirus może oddziaływać na serce jest trudne, gdyż już sama poważna choroba może je uszkadzać.
Ktoś, kto umiera z powodu ciężkiego zapalenia płuc, ostatecznie umrze z powodu zatrzymania akcji serca. Organizm nie otrzymuje wystarczającej ilości tlenu i wszystko zaczyna się rozregulowywać, mówi kardiolog profesor Robert Bonow z Northwestern University Feinberg School of Medicine i wydawca pisma JAMA Cardiology.
Zdaniem Bonowa i wielu innych kardiologów, COVID-19 może uszkadzać serce na kilka różnych sposobów, a niektórzy z pacjentów mogą doświadczać więcej niż jednego z nich.
Nie od dzisiaj wiadomo, że wiele poważnych przypadłości medycznych, nawet tak wydawałoby się bezpiecznych, jak operacja biodra, może obciążać organizm tak bardzo, że dojdzie do uszkodzenia serca. Co więcej, takie choroby jak zapalenie płuc mogą prowadzić do zapalenia ogólnoustrojowego. To zaś może zdestabilizować płytki miażdżycowe w arteriach, co wywoła atak serca. Ponadto samo zapalenie może doprowadzić do zapalenia mięśnia sercowego, jego osłabienia i zgonu.
Jednak Bonow twierdzi, że uszkodzenia mięśnia sercowego widoczne u pacjentów z COVID-19 mogą być spowodowane bezpośrednim atakiem wirusa na serce. Wstępne badania wskazują, że koronawirus SARS-CoV-2 przyłącza się do pewnych receptorów w płucach. Takie same receptory występują w mięśniu sercowym.
Pierwsze sugestie, że COVID-19 może uszkadzać serce nadeszły z Chin. W marcu ukazały się wyniki dwóch badań, które wskazywały na rozpowszechnienie problemów kardiologicznych wśród chorujących na COVID-19. W ramach większego z nich przeanalizowano dane 146 pacjentów. U 19% zauważono oznaki uszkodzenia mięśnia sercowego. Co więcej, tacy pacjenci byli wielokrotnie bardziej narażeni na zgon. Chińscy naukowcy poinformowali, że zmarło aż 51% pacjentów, u których zaobserwowano uszkodzenie serca. W grupie, gdzie uszkodzenia nie odnotowano, odsetek zgonów wyniósł 4,5%.
Stwierdzono też, że osoby, które już wcześniej chorowały na serce, z większym prawdopodobieństwem wykazują objawy jego uszkodzenia po zachorowaniu na COVID-19. Jednak uszkodzenia mięśnia sercowego stwierdzono też u osób, które wcześniej nie miały żadnych problemów kardiologicznych. Co więcej, osoby, u których uszkodzenia serca pojawiły się dopiero, gdy zachorowały na COVID-19, częściej umierały niż osoby, które już wcześniej cierpiały na choroby serca.
Nie jest jasne, dlaczego do uszkodzenia serca w przebiegu COVID-19 dochodzi tylko w przypadku części pacjentów. Bonow mówi, że może mieć to związek albo z genetyką tych osób, albo z większą liczbą wirusów w ich organizmie.
W świetle powyższych faktów jest niezwykle istotne, by odpowiedzieć na związek COVID-19 z uszkodzeniem serca. Idealnie byłoby, gdyby lekarze mogli wykonać u pacjenta biopsję mięśnia sercowego, by zbadać, czy nie został on zaatakowany przez koronawirus. Jednak wielu pacjentów jest tak bardzo chorych, że stosowanie u nich inwazyjnych procedur wiąże się z dużym ryzykiem. Ponadto kolejne procedury oznaczają wystawienie personelu medycznego na dodatkowe ryzyko infekcji. Wiele szpitali nie stosuje też elektrokardiogramów u izolowanych pacjentów, by uniknąć konieczności angażowania kolejnych lekarzy, sprzętu i środków ochronnych na oddziałach zakaźnych.
Doktor Sahil Parikh, kardiologi interwencyjny z Columbia University Irving Medical Center mówi, że trzeba jednak zebrać konieczne dane. Sam Parikh i inni lekarze tworzą kompilacje danych dotyczących tego, co obecnie wiemy o COVID-19 i komplikacjach ze strony serca. Specjaliści na bieżąco opracowują te dane i się nimi dzielą za pośrednictwem internetu. Kardiolodzy z Nowego Jorku, New Jersey i Connecticut założyli na WhatsAppie grupę, do której należy co najmniej 150 specjalistów i na bieżąco dzielą się swoimi spostrzeżeniami.
Lekarze już zauważyli, że przebieg infekcji może fałszywie sugerować atak serca. Zdarzały się sytuacje, że pacjentów z podejrzeniem ataku serca zabierano na zabieg cewnikowania serca, by usunąć zablokowane naczynia i na miejscu okazywało się, że żadnej blokady nie ma, a pacjent cierpi na COVID-19.
To zupełnie nowa sytuacja. Od wielu lat pacjenci, u których pojawiają się objawy ataku serca, są zabierani bezpośrednio na zabieg cewnikowania, z pominięciem szpitalnego oddziału ratunkowego. Taka procedura oszczędza czas i ratuje życie. Teraz zastanawiamy się nad zrobieniem kroku w tył. Nad włączeniem w tę procedurę SOR-u, by dokonać szybkiej oceny, czy mamy do czynienia z pacjentem kardiologicznym czy też może jest to ktoś, kto może być chory na COVID-19, mówi Parikh. Wdrożono już procedury, które zakładają wcześniejszą konsultację kardiologiczną oraz wykonanie EKG lub USG w celu potwierdzenia istnienia blokady. Robimy to, by z jednej strony uchronić pacjenta przed niepotrzebną procedurą, a z drugiej, byśmy mogli zdecydować, jakiego sprzętu ochronnego należy użyć w pracowni, wyjaśnia Parikh.
Komentarze (3)
Jarek Duda, 8 kwietnia 2020, 14:04
Też widziałem hipotezy że nie dokładnie serce, ale hemoglobinę, prowadząc do hipoksji:
https://chemrxiv.org/articles/COVID-19_Disease_ORF8_and_Surface_Glycoprotein_Inhibit_Heme_Metabolism_by_Binding_to_Porphyrin/11938173?fbclid=IwAR220SVRjRRTpOvRmA6XtXi2Rm-O-wL2QCT_pAQRnVoBs3wdCAL3-ua9qM4
http://web.archive.org/web/20200405061401/https://medium.com/@agaiziunas/covid-19-had-us-all-fooled-but-now-we-might-have-finally-found-its-secret-91182386efcb
O Ivermectin i tym niedotlenieniu:
Mariusz Błoński, 9 kwietnia 2020, 12:37
Za jakiś czas się okaże, że głównym problemem SARS-CoV-2 jest pozostawianie po sobie licznych uszkodzeń płuc, serca i innych organów z receptorem ACE2.
Szkoda Mojego Czasu, 10 kwietnia 2020, 17:51
@MB
To, że będzie uszkadzać było już wiadomo w styczniu. Poniższy tekst napisałem w połowie stycznia, a poszedł po korekcie do druku na początku lutego w jednym z małopolskich magazynów. Od tamtej pory tylko uszczegóławia się wyniki, ale w sumie niewiele nowego wiadomo.
Wirus z Wuhan jest inny; jakiś taki „dopracowany”. Ma wszelkie cechy starannie wybranego szczepu: niską śmiertelność pierwotną; perfekcyjny, wielowektorowy sposób transmisji; piekielnie długi czas bezobjawowej inkubacji (podobno do 40 dni) przy równoczesnej wysokiej i bezobjawowej transmisji już od chwili zarażenia; odporność na gorączkę… Dodatkowo dzieci są pozornie na niego odporne (nie wiadomo z jakim skutkiem długookresowym dla narządów), ale świetnie go przenoszą, bo przechodzą zarażenie często bezobjawowo.
Większość zjadliwych wirusów tego typu pochodzi od istot latających. Stoi za tym fizjologia oddechowa zwierząt lotnych oraz naturalnie wyższa temperatura ciała, połączona z obecnością specyficznych białek (nieobecnych u naczelnych). Dlatego to od „lotów” dostajemy najodporniejsze zakażenia i dlatego takie struktury jak DARPA (ale każde mocarstwo ma podobne) rozwijają takie programy jak Bat One Health, których celem jest poszukiwanie najbardziej zjadliwych szczepów do dalszych testów militarnych.
Chińczycy jeszcze nigdy tak nie panikowali – stworzyli getta po raz pierwszy w historii. Kompletny zakaz chowania do ziemi; wszystko idzie w ogień. Wuhan zadymione smogiem z krematoriów... Życie i produkcja zamarły, firmy nie obsługują zobowiązań. Za chwile zacznie kończyć się gotówka… a kwarantanny się przedłuża.
Jeśli prawie 40to milionowy okręg Wuhan pozostanie długo zamknięty, to – biorąc pod uwagę liniową, niegasnącą transmisję zakażeń i nie licząc zgonów z innych przyczyn – do 3% populacji zejdzie na koronawirusa w pierwszej fazie, a nawet do 10 razy tyle w wyniku komplikacji (po „wyzdrowieniu”) w kolejnych latach – zależy na ile wirus niszczy płuca i nerki. W liczbach, te 3% z 40 milionów to jakiś milion ludzi (w zgonach „pierwotnych” licząc). Tak wygląda najgorszy scenariusz; oby się nie ziścił.
Pisałem kiedyś o patologii SORów, a ostatnio to samo napisali eksperci z Łodzi: gdyby wirus dotarł do nas, to ogniskami staną się SORy i wszelkie kolejki. Czy możemy więc liczyć, że Chińczycy poświęcą się dla ‘ogółu’ i zamkną swój naród w wielkim gettcie? Nie liczyłbym na to – wirus przyjdzie do nas. Możliwe, że przez Donbas, bo opieka medyczna na spornym terenie jest jak ulał do powstania epidemii.
Czekamy i kibicujemy Chińczykom. Niech im się uda.