Kiedy Egipcjanie udomowili kota?

Szczątki sześciu kotów, znalezione na egipskim cmentarzu, sugerują, iż ludzie udomowili te zwierzęta o 2000 lat wcześniej, niż dotychczas sądzono.

Kości dwóch dorosłych i czterech kociąt pochodzących z co najmniej dwóch miotów, odkryto w Hierakonpolis, na cmentarzu dla elity. Miejscowość ta była stolicą polityczną i religijną Górnego Egiptu w okresie predynastycznym. Na lokalnym cmentarzu chowano nie tylko ludzi, ale i zwierzęta, prawdopodobnie poświęcane podczas rytuałów pogrzebowych. Znaleziono tam szczątki pawianów, lampartów czy hipopotamów. Jednak najbardziej interesującym z ostatnich odkryć jest znalezienie tam kości kotów. Eksperci oszacowali, że zwierzęta żyły pomiędzy 3800 a 3600 rokiem przed Chrystusem i mieszkały razem z ludźmi. Jeśli przypuszczenia takie są prawdziwe, to należy znacząco przesunąć datę udomowienia kota.

Dotychczas najstarsze dowody dotyczące udomowionych kotów pochodziły z Egiptu z lat 2310-1950 p.n.e., co oznaczało, że wiemy, iż koty udomowiono być może już przed 4300 laty. Teraz dowiadujemy się, że mogły zostać udomowione już 5800 lat temu.

Kwestia wspólnego zamieszkania kota i człowieka jest daleka od rozstrzygnięcia. W grudniu ubiegłego roku opublikowano badania, które wskazywały, że w Chinach koty mieszkały razem z ludźmi przed 5300 laty. Warto też wspomnieć o najstarszym znanym pochówku kota i człowieka. Liczący sobie 9500 lat grób znaleziono przed 10 laty na Cyprze.

Wim Van Neer, bioarcheolog z Belgijskiego Królewskiego Instytutu Nauk Naturalnych i Katolickiego Uniwersytetu w Leuven, który wraz z zespołem znalazł wspomniane na wstępie kocie szkielety, mówi, że bardzo rzadko trafia się na tego typu zabytki. Naukowcy przeanalizowali szczęki zwierząt i porównali je ze szczękami dzikich i udomowionych kotów Europy. Na podstawie zębów i kości ocenili wiek zwierząt. Okazało się że dorosłe, samiec i samica, liczyły sobie około roku. Samiec nie ukończył jeszcze 12 miesięcy, a samica niedawno przekroczyła ten wiek. Kocięta liczyły sobie 4-5 miesięcy. Pochodziły z dwóch miotów, które nie były spokrewnione ani ze sobą, ani z pochowaną dorosłą samicą.

Rozmiary kości sugerują, że koty należały do gatunku Felis silvestris, dzikiego kota zamieszkującego Afrykę, Europę i Azję Centralną. To właśnie Felis silvestris dał prawdopodobnie początek kotu domowemu.

Belgijscy uczeni chcą teraz przeprowadzić szczegółowe analizy DNA. Wspomniany powyżej pochówek kota i człowieka na Cyprze wskazuje bowiem, że to region Lewantu mógł być centrum udomowienia kota. Analizy DNA pomogą stwierdzić, czy drugim z takich centrów, późniejszym, nie był Egipt.

kot udomowienie Egipt. Cypr Hierakonpolis