Kobiety częściej umierają na zawał, chyba że leczą je kobiety

| Medycyna
Ilmicrofono Oggiono, flickr

Choroby układu krążenia to najczęstsza przyczyna śmierci w wielu krajach świata, w tym w Polsce. Nie od dzisiaj wiadomo też, że na zawał serca częściej umierają kobiety niż mężczyźni. Przyczyna takiego stanu rzeczy od lat jest zagadką. Jednak najnowsze badania sugerują, że kobiety częściej umierają, gdy trafiają pod opiekę lekarza, którym jest mężczyzna.

Według danych Amerykańskiego Towarzystwa Chorób Serca w ciągu roku po przebytym zawale umiera 26% kobiet i 19% mężczyzn. Z czasem różnica ta jest jeszcze bardziej widoczna. Pięciu lat po zawale nie przeżyje niemal połowa kobiet i 36% mężczyzn.

Grupa naukowców przeanalizowała właśnie przypadki zawałów serca w stanie Floryda. Dane, obejmujące lata 1991–2010 zebrano z każdej izby przyjęć i szpitalnego oddziału ratunkowego. Informacje o ponad 500 000 pacjentów podzielono na cztery kategorie: mężczyzn leczonych przez mężczyzn, kobiety leczone przez mężczyzn, mężczyzn leczonych przez kobiety i kobiety leczone przez kobiety. W trzech grupach nie było istotnych różnic statystycznych. Wyjątkiem była grupa kobiet leczonych przez mężczyzn, mówi główny autor badań, Brad Greenwood z University of Minnesota.

Okazało się, że gdy kobieta z zawałem trafiła pod opiekę lekarza-mężczyzny, to ryzyko zgonu zwiększało się w tym przypadku o około 12%. Ogólnie rzecz biorąc na izbach przyjęć czy oddziałach ratunkowych umiera 11,9% pacjentów z zawałem. Jednak w przypadku kobiet, które zostają przyjęte przez mężczyznę, odsetek ten wynosi 12,4%.

Mimo, że wysiłki nakierowane na ratowanie życia powinny być identyczne, widoczna jest różnica. Coś jest nie tak, gdy kobieta z zawałem trafia pod opiekę mężczyzny, stwierdza profesor Laura Huang z Harvard Business School.

Specjaliści medycyny ratunkowej i kardiolodzy ostrzegają jednak przed wyciąganiem pochopnych wniosków. Jak zauważa Michelle O'Donoghue, kardiolog z Brigham and Women's Hospital i Harvard Medical School, na podstawie powyższych danych nie można jednoznacznie stwierdzić, że istnieją jakieś problemy z leczeniem kobiet przez mężczyzn. Jednak, jak dodaje, badania te rodzą wiele pytań. Być może lekarze-mężczyźni na oddziałach ratunkowych nie słuchają kobiet tak uważnie, jak mężczyzn, stwierdza pani O'Donoghue. Być może w literaturze medycznej lepiej opisane są przypadki zawału u mężczyzn, więc są one lepiej rozumiane, przez co w przypadku pacjentek częściej dochodzi do nieprawidłowego rozpoznania. Wiele dotychczasowych badań pokazało, że stawianie diagnozy w przypadku kobiet trwa dłużej, co może wyjaśniać pojawienie się atypowych objawów u kobiet, dodaje O'Donoghue.

Nie można też wykluczyć, że kobiety są lepszymi lekarzami i przynajmniej część swojej pracy wykonują dokładniej niż mężczyźni. Wspomniane badania wykazały, że wszystcy pacjenci mają większą szansę na przeżycie, jeśli w przypadku zawału zostają przyjęci przez kobietę. W ubiegłym zaś roku w JAMA International Medicine opublikowano badania, z których wynika, że pacjenci leczeni przez kobiety rzadziej umierają i rzadziej trafiają do szpitala. Lekarki zwykle rozmawiają z pacjentami dłużej i zbierają więcej informacji niż lekarze. To zaś może ułatwić im diagnozę, nawet w przypadku wystąpienia nietypowych objawów.

Zauważono jeszcze jedno interesujące zjawisko. Im więcej koleżanek-lekarzy miał lekarz pracujący na oddziale ratunkowym, z tym większym prawdopodobieństwem jego pacjentka przeżywała zawał. Być może mamy tu do czynienia z czerpaniem doświadczeń. Lekarz-mężczyzna widzi, że jego koleżanka z powodzeniem leczy pacjentkę, więc korzysta ze stosowanych przez nią metod i rozwiązań. Może też poprosić koleżankę o pomoc, stwierdza Greenwood.

lekarka lekarz zawał pacjent kobieta