Tęcza tylko dla wybranych

Kwiaty od zawsze urzekały ludzi swoim pięknem. Wygląda jednak na to, że nie widzimy całego bogactwa ich barw, które jest dostępne tylko dla pszczół, motyli czy trzmieli. Badacze z Uniwersytetu w Cambridge odkryli, że by przyciągnąć zapylające owady, kwiaty wykorzystują zjawisko iryzacji (tęczowania). Dzięki temu płatki mienią się różnymi kolorami, w zależności od strony podchodzenia do lądowania.

To pierwszy przykład zastosowania opalizowania przez dbającą o przedłużenie "rodu" roślinę, dotąd bowiem zjawisko opisywano u owadów, ptaków i gadów, które posługiwały się nim podczas rozpoznawania przynależności gatunkowej czy wyboru partnera.

Szefowa zespołu badawczego Beverley Glover wyjaśnia, że w przypadku płatków iryzacja jest skutkiem podobnej budowy powierzchni jak w przypadku płyt kompaktowych i nie zależy od pigmentacji, czyli zakresu fal pochłanianych przez barwnik.

Badacze domyślają się, że tęczowanie może dotyczyć większości kwiatów. My tego nie widzimy, gdyż przeważnie odbywa się ono w zakresie promieniowania ultrafioletowego. Jako że zarówno kwiaty, jak i zapylacze spełniają istotną rolę w ogrodnictwie i rolnictwie, nieznany dotąd system ich komunikowania się zaintrygował naukowców.

W swoich eksperymentach Brytyjczycy posłużyli się tulipanami i hibiskusami. Wykazali, że trzmiele potrafią od siebie oddzielić iryzację i kolor płatków. Co więcej, dla owadów opalizowanie stanowi wskazówkę odnośnie do nagradzającej wartości kwiatu. Zwierzęta nauczono, że mieniące się dyski z żółtymi, niebieskimi lub fioletowymi barwnikami zapewniają słodką nagrodę. Trzmiele podlatywały tylko do nich, omijając szerokim łukiem nieopalizujące obiekty o tej samej barwie.

owady kwiaty zapylacze płatki mienić się iryzacja tęczowanie ultrafiolet Beverley Glover