Jako pierwsi zademonstrowali uczenie jednokomórkowego organizmu

| Nauki przyrodnicze
Audrey Dussutour (CNRS)

Francuscy naukowcy jako pierwsi wykazali, że pozbawiony układu nerwowego jednokomórkowy organizm - śluzowiec Physarum polycephalum - jest zdolny do uczenia, a konkretnie do habituacji.

Audrey Dussutour (CNRS)

Wg nich, rzuca to nieco światła na ewolucję zdolności do uczenia, nawet przed pojawieniem się układu nerwowego i mózgu. Rodzi też pytania dotyczące zdolności uczenia skrajnie prostych organizmów, takich jak bakterie i wirusy.

Rozpoczynając badania, Francuzi wyszli od założenia, że jednokomórkowe organizmy także muszą się przystosowywać do zmian w środowisku. Czy potrafią się zatem uczyć? Bakterie przejawiają, oczywiście, umiejętność adaptacji, ale trwa to parę pokoleń i stanowi raczej wynik ewolucji. Romain P. Boisseau, David Vogel i Audrey Dussutour z Centrum Badań nad Poznaniem Zwierząt (CNRS) postanowili więc znaleźć dowód na uczenie jednokomórkowego organizmu - śluzowca P. polycephalum, który zamieszkuje cieniste, chłodne obszary i jest obdarzony zadziwiającymi umiejętnościami (rozwiązuje np. labirynty i unika pułapek).

Podczas 9-dniowego eksperymentu naukowcy stykali 2 grupy P. polycephalum z gorzką, ale nieszkodliwą substancją: jedną z chininą, a drugą z kofeiną. By dostać się do źródła pokarmu, trzeba było pokonać zaimpregnowany nią mostek. Grupa kontrolna przebywała "czysty" mostek.

Początkowo oporne, z czasem śluzowce stopniowo stwierdzały, że związek jest nieszkodliwy i coraz szybciej pokonywały pokryte nim obszary. Po 6 dniach zachowywały się tak samo jak grupa kontrolna. Po kilkakrotnym wystąpieniu danego bodźca (gorzkiej, ale nieszkodliwej substancji) przestawały na niego reagować, podlegały więc habituacji.

Po 2 dniach niestykania się z goryczą, wróciły do pierwotnego zachowania, czyli nieufności. Co istotne, śluzowce przyzwyczajone do kofeiny były nieufne w stosunku do chininy, a habituowane pod kątem chininy "nie dowierzały" kofeinie. Oznacza to zatem, że habituacja dotyczyła jednej konkretnej substancji.

śluzowiec Physarum polycephalum uczenie habituacja gorzka substancja chinina kofeina Romain P. Boisseau David Vogel Audrey Dussutour