Tworzony od 90 lat Polski Słownik Biograficzny będzie miał drugą serię
29 stycznia 2024, 16:39Jeden z największych i najważniejszych projektów naukowych polskiej humanistyki, Polski Słownik Biograficzny (PSB), ukazuje się od 1935 roku. Pracują nad nim naukowcy z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Przez ostatnich 90 lat pracowało przy nim ponad 4000 specjalistów z kraju i zagranicy. Od 2022 roku tworzona jest lista haseł, które znajdą się w serii uzupełniającej słownika. Projekt zbliża się do końca, a na liście znajdzie się 30 tysięcy haseł.
Żel reagujący na krew
7 listopada 2007, 11:07Rekiny wykorzystują pokrywającą ich głowy galaretowatą substancję do wyłapywania sygnałów elektrycznych z wody. Najprawdopodobniej umożliwia im to podążanie śladem krwawiącej ofiary.
Gadatliwe samice makaków
20 listopada 2008, 11:28Nie tylko ludzkie kobiety wydają się mówić więcej od panów. Z podobnym wyzwaniem muszą się też zmagać na co dzień samce makaków. Naukowcy z University of Roehampton w Londynie przez 3 miesiące podsłuchiwali małpy zamieszkujące portorykańską wyspę Cayo Santiago. Po wyeliminowaniu pokrzykiwań ostrzegawczych i informujących o znalezieniu pokarmu okazało się, że samice spędzają więcej czasu na czysto towarzyskich pogaduszkach (Evolution and Human Behavior).
Ciężkie życie rozwodnika
28 lipca 2009, 07:04Od wielu lat badania pokazują jednoznacznie, że rozwód jest dla organizmu człowieka jedną z najbardziej szkodliwych sytuacji życiowych. Czy jednak wzięcie kolejnego ślubu rekompensuje poniesiony uszczerbek na zdrowiu? Sprawę postanowili zbadać naukowcy z Uniwersytetu Chicagowskiego oraz Uniwersytetu Johnsa Hopkinsa.
Lecznicze przeprogramowanie
7 kwietnia 2010, 08:16Szwajcarscy naukowcy odkryli, że komórki alfa wysp trzustkowych, które wytwarzają glukagon, mogą się przekształcić w produkujące insulinę komórki beta. Oznacza to nową szansę dla chorych z cukrzycą typu 1.
Teoretyczny superlaser
11 października 2010, 16:21Naukowcy z Instituto Superior Tecnico w Lizbonie, Imperial College London, uniwersytetów St. Andrews, Lancaster i Strathclyde we współpracy ze specjalistami z brytyjskiego Central Laser Facility opublikowali teoretyczny dowód, który pozwoli znacząco udoskonalić lasery, opracować tańsze metody wytwarzania energii czy zrewolucjonizować procesy produkcyjne.
Wieloryby wracają do Nowej Zelandii
27 czerwca 2011, 17:25W XIX wieku doprowadzono do niemal całkowitej zagłady wielorybów z gatunku Eubalanea, a niewielkie populacje, które przetrwały, przetrzebił w nielegalnych polowaniach Związek Radziecki. W okolicach Nowej Zelandii wytępiono wszystkie zwierzęta, przez co od ponad 100 lat nie widziano ich u wybrzeży wysp - wieloryby utraciły bowiem „pamięć genetyczną" o nowozelandzkich zatokach
Gołębie dołączyły do małp i ludzi
23 grudnia 2011, 10:21Gołębie mają podobne zdolności matematyczne co naczelne, twierdzą nowozelandzcy uczeni. Badania przeprowadzone na University of Otago dowiodły, że ptaki potrafią porównywać pary rysunków, na których znajduje się różna liczba przedmiotów i układać je w odpowiedniej kolejności.
Pierwsza taka inkluzja - atak (na zawsze) w toku
9 października 2012, 11:36Amerykańscy paleontolodzy odkryli unikatowy bursztyn, w którym na wieki utrwaliła się scena z ery dinozaurów. Nie trzeba się specjalnie przyglądać, by stwierdzić, że sfosylizowany pająk atakuje ofiarę, która we wczesnej kredzie (97-110 mln lat temu) schwytała się w jego sieć.
Nowotwór bawi się w kotka i myszkę
6 grudnia 2013, 13:09Komórki nowotworów mózgu potrafią ukrywać się przed lekami, stwierdził zespół pracujący pod kierunkiem profesora Paula S. Mischela z University of California San Diego i Ludwig Institute for Cancer Research. Naukowcy odkryli, że komórki takie wyciszają mutacje genów, które są brane na cel przez leki przeciwnowotworowe
