Z dokładnością co do uchatki

| Nauki przyrodnicze
Liam Q (Liam Quinn), CC

Uchatki antarktyczne (Arctocephalus gazella) zostały przez naturę wyposażone w doskonały geolokalizator. Ludzki GPS może się przy nim schować, ponieważ jak się okazało, samice wydają na świat młode w odległości od 12 do zaledwie 1 metra od miejsca, w którym same się urodziły. Mechanizm doskonali się z wiekiem, bo dokładność zgrania obu tych punktów wzrasta.

Uchatki dojrzewają płciowo po ok. 4 latach i dopiero po upływie tego czasu powracają na rodzinną plażę.

Dr Jaume Forcada z British Antarctic Survey nawiązał współpracę z Joe Hoffmanem z Uniwersytetu w Bielefeld. Tuż po urodzeniu oznakowali oni chipami 335 samic uchatki antarktycznej. Dzięki temu mogli odnotować miejsce przyjścia na świat i zestawiać je z miejscami przyszłego rozrodu. Gdy minął miesiąc, na płetwach młodych umieszczono też ułatwiające identyfikację plastikowe fiszki.

To zaskakujące, że uchatki antarktyczne są w stanie przebyć tak duże odległości - płynąc na północ, [poza sezonem rozrodczym] docierają one w okolice Urugwaju, a na południe - aż do Półwyspu Antarktycznego. Nie mamy jeszcze dowodów na istnienie systemu nawigacyjnego, ale musi on być bardzo, bardzo silny, ściągając zwierzęta do tego samego punktu [puntu narodzin] - podkreśla Forcada.

Panowie ustalili, że przeciętna samica A. gazella rodzi w obrębie 12 metrów od miejsca, gdzie sama przyszła na świat. Niektóre osobniki powracały na spłachetek gruntu położony w odległości zaledwie jednej długości ciała od tego punktu [samice mierzą ok. 130 cm]. Z wiekiem zbieżność obu punktów wzrastała.

Po upływie paru lat akademikom udało się prześledzić losy 38 z 335 początkowo oznakowanych samic. Wszystko wyglądało tak, jakby miały one wbudowany system w rodzaju GPS-u. Może być jednak tak, że samice posługują się wskazówkami, np. zapachem, których nie umiemy zmierzyć. Kamienista plaża wygląda wszędzie tak samo dla człowieka, ale niekoniecznie dla uchatek.

Zbadanie zwyczajów uchatek antarktycznych jest tym ważniejsze, że już raz - pod koniec XIX i na początku XX w. - doprowadzono je na skraj wymarcia. Większość z dzisiejszej wielomilionowej rzeszy A. gazella zamieszkuje Georgię Południową.

Naukowcy podkreślają, że systemy pogodowe takie jak El Niño oddziałują np. na stanowiący podstawę pożywienia uchatek antarktycznych kryl. Zauważają też, że chcąc nie chcąc, uchatki same niszczą środowisko. Gdy na brzeg wyjdzie od 3 do 5 mln zwierząt, dochodzi do erozji traw i zniszczenia rzadkich rodzin.

Wydaje się, że samce uchatki antarktycznej także nawigują z podobną dokładnością - pozostają wierne swoim terytoriom. Jeśli samce i samice rok po roku powracają w te same miejsca, można w ten sposób utworzyć stabilne sąsiedztwa i ograniczyć liczbę konfliktów w kolonii. Niewykluczone, że umiejętność docierania w zawsze to samo miejsce rozwinęła się, by samice mogły rodzić w otoczeniu krewnych.

uchatka antarktyczna Arctocephalus gazella GPS geolokalizator plaża narodziny Jaume Forcada Joe Hoffman