Neurotoksyna z glonów upośledza pamięć przestrzenną uszanek

| Nauki przyrodnicze
Copyright The Marine Mammal Center

Pierwsze na świecie badania obrazowe mózgu i testy behawioralne uszanek kalifornijskich, które zdezorientowane wylądowały na plaży (uległy tzw. strandingowi), pokazały, w jaki sposób neurotoksyna z glonów zaburza pamięć przestrzenną i połączenia hipokampa z innymi strukturami.

Badanie naukowców z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Cruz i Davis oraz Centrum Ssaków Morskich w Sausalito sugeruje, że przewlekła ekspozycja na wytwarzany przez naturalnie występujące algi kwas domoikowy (DA) wpływa na zdolności nawigacyjne uszanek.

Biolodzy podkreślają, że zazwyczaj zakwity glonów wytwarzających kwas domoikowy występują wzdłuż wybrzeża Kalifornii wiosną i jesienią, ale od jakiegoś czasu stają się one coraz częstsze i większe. Co roku na kalifornijskich plażach znajduje się setki uszanek z objawami zatrucia DA, w tym z drgawkami i dezorientacją.

Zespół Petera Cooka badał 30 uszanek, rehabilitowanych w Centrum Ssaków Morskich. Zwierzęta przechodziły testy behawioralne oceniające pamięć przestrzenną oraz badania obrazowe (rezonans magnetyczny) mózgu.

W naszym badaniu byliśmy w stanie połączyć stopień uszkodzenia hipokampa z zaburzeniami [...] zachowań krytycznych dla przeżycia na wolności.

Dzięki współpracy z laboratorium prof. Charana Ranganatha udało się przystosować testy pamięciowe dla gryzoni, np. labirynt w kształcie litery T, do możliwości i potrzeb uszanek. Za pomocą MRI można zaś było ocenić uszkodzenia mózgu, zwłaszcza hipokampa. Zwierzęta z uszkodzonym hipokampem wypadały gorzej w zadaniach oceniających krótko- i długotrwałą pamięć przestrzenną.

Naukowcy zauważyli, że poza widocznymi uszkodzeniami hipokampa, zaburzeniu ulegała jego komunikacja z innymi strukturami, szczególnie ze wzgórzem.

To pierwsze dowody na istnienie zmian w sieciach mózgowych uszanek stykających się z toksyną. Sugerują one, że zwierzęta te cierpią na ogólne zaburzenia pamięci, a nie wyłącznie na deficyty pamięci przestrzennej.

Jak podkreśla Colleen Reichmuth z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Santa Cruz, deficyty pamięciowe mogą pomóc w wyjaśnieniu anegdotycznych opowieści o ssakach, które wypłynęły zbyt daleko w morze albo za bardzo w głąb lądu.

Uszkodzenia mózgu rozwijają się z czasem, w wyniku powtarzalnej ekspozycji na neurotoksynę. Uszanki z objawami uszkodzenia mózgu ulegają strandingowi przez cały rok, nawet poza okresami zakwitów glonów.

Na razie nie wiemy, jak duża powinna być dawka lub jak często ekspozycja musi się powtarzać, by objawy wystąpiły. Nie znamy skutków powtarzalnej ekspozycji na niskie stężenia neurotoksyny - podsumowuje Cook.

uszanki kalifornijskie kwas domoikowy neurotoksyna glony algi zakwit dezorientacja uszkodzenie hipokamp wzgórze Peter Cook