Wielkość mózgu naczelnych można przewidzieć na podstawie diety

| Nauki przyrodnicze
James Higham

Wielkość mózgu gatunków naczelnych można przewidzieć na podstawie diety. Badania antropologów z Uniwersytetu Nowojorskiego podają w wątpliwość hipotezę mózgu społecznego, której twórcy i zwolennicy postulują, że ludzie i inne naczelne mają duże mózgi przez czynniki związane z byciem społecznymi.

Wyniki, które ukazały się w piśmie Nature Ecology and Evolution, stanowią poparcie dla tezy, że ewolucja mózgów człowiekowatych i nieczłowiekowatych naczelnych może być napędzana różnicami w żywieniu, a nie uspołecznieniu.

Czy ludzie i inne naczelne naprawdę mają duże mózgi z powodu presji społecznych i konieczności myślenia o i śledzenia kontaktów społecznych, jak postulują niektórzy? Choć taki pogląd stał się dominujący, nasze wyniki go nie potwierdzają - w rzeczywistości wskazują [nawet] na inne czynniki, a konkretnie na dietę - opowiada prof. James Higham.

Złożone strategie żerowania, struktury społeczne i zdolności poznawcze prawdopodobnie koewoluowały. Pytanie jednak, który z czynników - dieta czy społeczność - jest ważniejszy, gdy chodzi o determinowanie wielkości mózgu gatunków naczelnych? Nasze nowe badanie sugeruje, że dieta - dodaje doktorantka Alex DeCasien.

Hipoteza społecznego mózgu wskazuje na złożoność społeczną jako główny napęd złożoności poznawczej naczelnych (to presje społeczne miałyby ostatecznie doprowadzić do wyewoluowania dużego ludzkiego mózgu). Część badań ją potwierdzała, a część dawała sprzeczne rezultaty.

By choć przybliżyć się do rozstrzygnięcia tej kwestii, Amerykanie przyjrzeli się ponad 140 gatunkom naczelnych (to ponad 3-krotnie więcej niż we wcześniejszych badaniach) i najnowszym wersjom drzew filogenetycznych, in. rodowych. Wzięli pod uwagę typ zjadanego pokarmu - liściożerność, owocożerność, owocoliściożerność i wszystkożerność (dodatek białka zwierzęcego) - a także różne miary społeczności, w tym wielkość grupy, system społeczny i system rozrodczy.

Okazało się, że po wzięciu poprawki na wielkość ciała i filogenetykę, wielkość mózgu jest lepiej prognozowana przez dietę niż miary społeczności. Zwierzęta owocożerne i owocoliściożerne (i w mniejszym stopniu wszystkożerne) mają znacząco większe mózgi niż liściożerne.

Naukowcy zaznaczają, że ich wyniki nie ujawniają związku między wielkością mózgu i spożyciem owoców lub białka na poziomie gatunku. Wskazują raczej wymogi poznawcze potrzebne różnym gatunkom do zdobycia konkretnych pokarmów.

Owoce występują niejednolicie w czasie i przestrzeni, a ich spożycie często wymaga wydobywania z trudno dostępnych miejsc i ochronnej skórki. Łącznie może to skutkować zapotrzebowaniem na stosunkowo większą złożoność poznawczą i giętkość [...] - podsumowuje DeCasien.

wielkość mózgu naczelne dieta owoce liście wszystkożerność James Higham Alex DeCasien