Pęcherzyki z komórek macierzystych chronią siatkówkę

| Zdrowie/uroda
flo21, CC

Wydzielane przez komórki macierzyste egzosomy chronią komórki siatkówki. Naukowcy sądzą, że zjawisko to będzie można wykorzystać w terapii zaćmy.

Egzosomy to wyspecjalizowane pęcherzyki transportujące, tworzone na szlakach wydzielania i wchłaniania komórkowego. Transportują bioaktywne lipidy, mRNA czy białka, dlatego nazywa się je niekiedy "fizjologicznymi liposomami". Badania wykazały, że egzosomy z jednej komórki mogą zostać wychwycone przez drugą na drodze zlania z błoną komórki docelowej. Dzięki temu powstają nowe białka. Oprócz tego egzosomy ułatwiają interakcje między komórkami i odgrywają istotną rolę komunikacyjną.

Dr Ben Mead z amerykańskiego Narodowego Instytutu Oka badał wpływ egzosomów komórek macierzystych na komórki zwojowe siatkówki. Obumieranie tych komórek prowadzi do ślepoty w zaćmie i innych neuropatiach wzrokowych.

Naukowiec podkreśla, że posługiwanie się egzosomami komórek macierzystych jest pod różnymi względami lepsze od przeszczepiania całych komórek macierzystych. Egzosomy można [bowiem] oczyścić, przechowywać i precyzyjnie dawkować.

Mead wspomina także o możliwych powikłaniach przeszczepu w postaci odrzucenia przez organizm czy niepożądanego wzrostu komórek.

Mead badał wpływ egzosomów wyizolowanych z komórek macierzystych szpiku na komórki zwojowe siatkówki szczurów. Egzosomy wstrzykiwano raz w tygodniu w ciało szkliste. Przed wprowadzeniem do organizmu gryzoni znakowano je fluorescencyjnie. Okazało się, że po urazie nerwu wzrokowego zwierzęta poddane terapii egzosomami traciły ok. 1/3 komórek zwojowych, podczas gdy szczury z grupy kontrolnej aż 90%. W 1. grupie część komórek zwojowych nadal działała (wykazała to elektroretinografia, czyli badanie zmian potencjału czynnościowego powstającego w siatkówce oka pod wpływem błysku świetlnego).

Amerykanie ustalili, że w ochronnym wpływie egzosomów pośredniczyło miRNA, jednoniciowe RNA, które reguluje ekspresję genów. Jak podkreśla dr Stanislav Tomarev, potrzeba dalszych badań, by określić, co dokładnie znajduje się w egzosomach. Musimy się [również] dowiedzieć, które z ponad 2 tys. miRNA jest dostarczane do komórek zwojowych siatkówki i jakie szlaki sygnałowe są przez nie obierane na cel.

Tomarev podejrzewa, że najlepszym podejściem może się okazać połączenie egzosomów z innymi terapiami.

zaćma komórki macierzyste egzosomy komórki zwojowe siatkówka miRNA Ben Mead Stanislav Tomarev