Małpy odczuwają żal podecyzyjny

| Psychologia

Żal podecyzyjny postrzegany jest jako uczucie właściwe człowiekowi. Pozwala ono na uniknięcie powtórzenia złych wyborów, ale jeśli staje się obsesją może prowadzić do chorób psychicznych.

Naukowcy z Yale University dowodzą, że nie tylko człowiek odczuwa żal podecyzyjny. Zauważono go bowiem również u małp, które najwyraźniej zastanawiają się też, nad tym, co by było, gdyby dokonały innego wyboru.

Żal jest związany z umiejętnością wyobrażenia sobie alternatywnych scenariuszy rozwoju sytuacji, które prowadziłyby do bardziej pożądanych rezultatów. Jak zauważa profesor neurobiologii Daeyeol Lee, nie uczymy się tylko i wyłącznie dzięki nagrodzie i karze.

Nasz mózg jest dostosowany do tego, by przeprowadzać symulacje hipotetycznych scenariuszy. Konkretne wyniki naszych działań to tylko niewielki wycinek tego, w jaki sposób się uczymy - mówi.

Lee i jego kolega Hiroshi Abe wykorzystali zmodyfikowaną wersję gry w papier, kamień, nożyczki i badali aktywność mózgów grających w nią rezusów. Zwierzęta otrzymywały dużą nagrodę za zwycięstwo, mniejszą za remis i nie dostawały niczego gdy przegrały. Zauważono, że małpy potrafią wyobrazić sobie inne rozwiązania problemu, gdyż na podstawie poprzedniej rundy gry dokonywały wyboru w kolejnej. Gdy np. wybrały nożyczki, a przeciwnik pokonywał je kamieniem, to w kolejnej grze wolały obstawić papier.

Podczas eksperymentów badacze odkryli, że kora przedczołowa jest związana zarówno z racjonalnym, jak i emocjonalnym aspektem żalu. Jej grzbietowo-boczna część sygnalizuje, jakie działania należało podjąć, w celu uzyskania lepszego wyniku, skupia się zatem na aspekcie racjonalnym, a kora okołooczodołowa odpowiada za kwestie emocjonalne żalu podecyzyjnego.

Takie badania, wskazujące na konkretne obszary mózgu, mogą w przyszłości pomóc w leczeniu chorób związanych z obsesyjnym myśleniem o złych decyzjach. Ponadto, zdaniem Lee, jeden z objawów schizofrenii - niemożność zidentyfikowania przez chorego źródła docierających doń głosów - może być spowodowany utratą zdolności jednoczesnego odróżniania wydarzeń rzeczywistych od hipotetycznych.

żal podecyzyjny małpa mózg