Co przeszkadza ćmie?

Silne zapachy, zarówno naturalne jak i sztuczne, mogą przeszkadzać owadom zapylającym w odnalezieniu kwiatów. Naukowcy z Uniersity of Arizona i Univeristy of Washington odkryli, że zarówno zanieczyszczenia emitowane przez człowieka, jak i naturalne zapachy przyrody, mogą stanowić problem dla zapylaczy.

Lokalne rośliny mogą maskować zapach kwiatów, gdyż uruchamiają u ćmy te same kanały zapachowe, które są uruchamiane przez kwiaty. Co więcej, związki chemiczne obecne w spalinach samochodowych są podobne do związków zapachowych kwiatów i przy stężeniu spalin takim, jakie występuje w mieście, zapylacze mogą mieć problemy z odnalezieniem kwiatów - mówi profesor Jeffrey Riffell.

Naukowcy wykorzystali spektrometrię mas z jonizacją poprzez przeniesienie protonu (PTR/MS), dzięki której mogli śledzić zapachy kwiatów tak, jak śledzi je ćma. Owady te mają podobne możliwości wyczuwania zapachów co psy. Ćmy mogą wyczuwać kwiaty z odległości setek metrów, pod warunkiem jednak, że w okolicy nie ma zbyt wielu konkurencyjnych zapachów. Jednak wiele składowych zapachów kwiatowych jest też obecnych w tym, co wytwarzają i emitują ludzie. To wprowadza ćmy w błąd. Jednak uczeni zauważyli, że nawet tam, gdzie działalność człowieka nie jest zbyt uciążliwa, ćmy nadal mogą mieć problem z dotarciem do kwiatów. Podczas badań w środowisku pustynnym okazało się, że naturalne zapachy mogą pokrywać zapachy kwiatów.

Po badaniach polowych uczeni przeprowadzili eksperymenty w tunelu aerodynamicznym oraz symulacje komputerowe. Ich wyniki były zgodne z tym, co zaobserwowano w środowisku naturalnym.

Naukowców najbardziej zdziwił fakt, że nawet zapachy w niewielkim stopniu podobne do zapachów kwiatów, czyli np. zapach spalin samochodowych, również wprowadzały ćmy w błąd. „Sądziliśmy, że ich zdolności zapachowe są bardziej wybiórcze. Okazało się, że te same kanały węchowe są aktywowane przez różne związki chemiczne.

Uczeni chcą teraz sprawdzić, jak działa węch innych zapylaczy, np. pszczoły miodnej. Będą mogli określić dzięki temu, czy emisja zanieczyszczeń z miast ma wpływ na zapylanie na polach położonych w niedalekiej odległości.

zapach kwiat ćma zapylacz