Polacy pomagają stworzyć nowoczesny spektrograf dla VLT Europejskiego Obserwatorium Południowego

| Astronomia/fizyka
ESO

Centrum Astronomiczne Mikołaja Kopernika (CAMK) Polskiej Akademii Nauk jest częścią międzynarodowego konsorcjum, które zostało wybrane przez Europejskie Obserwatorium Południowe (ESO) do wykonania badań fazy A nowego spektrografu dla Very Large Telescope (VLT).

Konsorcjum kieruje INAF (Istituto Nazionale di Astrofisica, Włochy). Oprócz CAMK obejmuje ono STFC-UKATC (UK Astronomy Technology Center), ZAH (Zentrum für Astronomie der Universität Heidelberg, Niemcy) i IAG USP (Instituto de Astronomia, Geofísica e Ciências Atmosféricas ‎Universidade de São Paulo, Brazylia). Ze strony polskiej jednym z kierujących konsorcjum jest dr hab. Rodolfo Smiljanic z CAMK.

Nowy spektrograf ma zostać zainstalowany w ognisku Cassegraina VLT. Celem projektu CUBES (od ang. Cassegrain U-Band Efficient Spectrograph, czyli wydajny spektrograf Cassegrain w paśmie U), jest zbudowanie wysoko wydajnego instrumentu z rozdzielczością pośrednią (około 20.000), obejmującego dostępny obserwacjom z Ziemi obszar długości fal ultrafioletowych (300–400 nm). Przyniesie to duży wzrost wydajności, w porównaniu do obecnych instrumentów VLT z funkcją UV (UVES i X-Shooter). Taki instrument pozostanie konkurencyjny w świetle UV nawet w dobie niezwykle dużych teleskopów (ze średnicami zwierciadeł powyżej 30 m), ponieważ takie instrumenty będą zoptymalizowane pod kątem obserwacji w zakresie fal czerwonych i podczerwonych.

Badanie fazy A ma na celu konsolidację wiedzy o instrumentach, zdefiniowanie wymagań i opracowanie podstawowego projektu. Wkład zespołu CAMK to określenie naukowych podstaw działania instrumentu i planowanie oprogramowania przyrządu. Umowa na badania fazy A jest obecnie finalizowana między INAF a ESO. Faza A rozpocznie się od spotkania inauguracyjnego w drugiej połowie czerwca i potrwa około roku.

Centrum Astronomiczne Mikołaja Kopernika Very Large Telescope spektrograf