Powstanie indyjski wykrywacz neutrin

Indyjskie Ministerstwo Środowiska i Lasów wydało zgodę na zbudowanie detektora neutrin. Tym samym usunięto najpoważniejszą przeszkodę, która stała na drodze projektu naukowego o wartości 250 milionów dolarów.

Indyjskie Obserwatorium Neutrin (INO - Indian Neutrino Observatory) powstanie na terenie rezerwatu Bodi West Hills. Znajdują się tam strome, wysokie wzgórza, dzięki czemu wystarczy wydrążyć w nich około 2-kilometrowy poziomy tunel, by znaleźć się w miejscu, nad którym będzie 1300 metrów granitowych skał. Będą one działały jak izolacja, która ochroni wykrywacz neutrin przed innymi cząstkami z kosmosu.

Neutrino to jedna z cząstek elementarnych. Należy ona do grupy leptonów i wyróżniamy trzy typy neutrin: taonowe, mionowe oraz elektronowe. Neutrino ma zerowy ładunek elektryczny i niemal nie ma masy. Cząstka jest tak przenikliwa, że na przykład planety nie stanowią dla niej żadnej przeszkody. W każdej chwili przez nasze ciała, przez budynki i przez samą Ziemię przelatuje niezliczona liczba neutrin. Ich głównym źródłem jest oddziaływanie promieni kosmicznych w górnych warstwach atmosfery. Neutrina emitują też np. gwiazdy i reaktory atomowe.

Cząsteczki te są bardzo łakomym kąskiem dla astronomów. Podróżują z prędkością światła od źródeł promieniowania, a na swej drodze nie napotykają niemal żadnych przeszkód. Neutrina powstają np. we wnętrzach gwiazd i bez najmniejszych problemów przemierzają przestrzeń kosmiczną. Badanie neutrin pozwala więc naukowcom wysnuć wnioski na temat samych źródeł, z których zostały wyemitowane.

Z tego, co wiemy obecnie, zdecydowana większość istniejących neutrin pochodzi z samych początków wszechświata, powstały w momencie Wielkiego Wybuchu.

Do budowy INO zostanie wykorzystanych 50 000 ton namagnesowanego żelaza, detektor będzie zatem największym magnesem na świecie. Neutrino będą oddziaływały z żelazem ułożonym w warstwy, wybijając z niego naładowane cząstki, które będą zaginane przez pole magnetyczne. Pomiędzy warstwami zostanie umieszczonych około 30 000 czujników badających te cząstki. Dzięki nim dowiemy się wielu interesujących rzeczy o samym neutrin. Ponadto, w przeciwieństwie do większości wykrywaczy neutrin, INO będzie w stanie badać też antyneutrina. Co więcej, w przyszłości indyjski detektor - dzięki swojemu położeniu geograficznemu - może zostać wykorzystany do łapania i badania neutrin generowanych przez "fabryki neutrin", które być może powstaną przy CERN-ie lub Fermilab.

Znalezienie odpowiedniego miejsca dla INO nie było łatwe. Wcześniej chciano wybudować je na terenie rezerwatu w górach Nilgiri, gdzie istnieje podziemna elektrownia z 13 kilometrami tuneli. Jednak, jako że na potrzeby laboratorium musiałaby powstać droga dojazdowa, która przecięłaby trasy wędrówki słoni, Ministerstwo Środowiska nie wyraziło zgody na tę lokalizację.

INO Indian Neutrino Obserwatory neutrino