Badacze odsłonili tajemnice jednego z najsłynniejszych obrazów na świecie

| Humanistyka
Rijksmuseum

Rijksmuseum przygotowuje największą w historii wystawę dzieł Vermeera. Artysta ten pozostawił po sobie około 35 obrazów, a na wystawie znajdzie się co najmniej 27 z nich. Będzie wśród nich jeden z najbardziej znanych obrazów na świecie, Mleczarka. W ramach przygotowań do wystawy przeprowadzono szczegółowe badania wszystkich znajdujących się w Holandii obrazów Veermera oraz niektórych dzieł przechowywanych za granicą. Badania Mleczarki przyniosły interesujące wyniki.

Rijksmuseum Rijksmuseum

Zaawansowane techniki badawcze ujawniły obiekty, których nie widać na obrazie. Okazuje się, że Vermeer zmienił kompozycję dzieła. Tam, gdzie teraz widzimy gołą ścianę, znajdowała się półka z haczykami do wieszania dzbanków. W którymś momencie artysta zdecydował się ją zamalować. Uwidoczniony podczas badań dzbanek na półce tylko pozornie jest niebieski. Szczegółowe badania pokazały, że był to niedokończony szkic wykonany czarnym kolorem. Zarys zamalowanego dzbanka widać zresztą to dzisiaj. Wystarczy dobrze przyjrzeć się ścianie na lewo – z perspektywy widza – od głowy mleczarki.

Vermeer często zmieniał kompozycję swoich dzieł podczas procesu twórczego. Dzięki nowoczesnym technikom możemy prześledzić te zmiany. Za mleczarką, w prawym dolnym rogu obrazu artysta naszkicował kosz paleniskowy. Był to duży wiklinowy kosz, do którego wkładano naczynie z żarzącymi się węglami. Kosz służył do ogrzewania niemowląt, a na pałąku można było suszyć pieluchy. Podobnie jak w przypadku półki, obiekt ten został zamalowany. Znajdował się on tam, gdzie obecnie widzimy niewielki piecyk, kafelki i podłogę. Prawdopodobnie artysta zrezygnował z dodatkowych przedmiotów, by skupić uwagę widza na mleczarce i osiągnąć efekt spokojniejszej kompozycji.

Ze spisu przedmiotów sporządzonego po śmierci Veermera wiemy, że w domu artysty znajdowała się zarówno półka z haczykami na dzbanki, jak i kosz paleniskowy. Był on bowiem typowym wyposażeniem domów rodzin posiadających małe dzieci.

Johannes Vermeer zmarł w 1675 roku w wieku 43 lat. Miał 15 dzieci, z których 4 zmarło zanim zostało ochrzczonych. Z testamentu Vermeera znamy imiona pozostałych 10 dzieci.

Wystawa w Rijksmuseum zostanie otwarta w lutym przyszłego roku. Wtedy też poznamy kolejne tajemnice, które odkryto podczas badań jego obrazów.

Johannes Vermeer Mleczarka Rijksmuseum wystawa