Paranthropus robustus był podatny na hipoplazję dołkowatą szkliwa

| Nauki przyrodnicze
Ditsong National Museum of Natural History - Praca własna, CC BY-SA 4.0

Paranthropus robustus, który zamieszkiwał Afrykę Południową ok. 1,6 mln, był podatny na hipoplazję dołkowatą szkliwa (ang. pitting enamel hypoplasia, PEH).

Paleontolodzy od dawna podejrzewali, że dieta P. robustus, na którą składały się tropikalne trawy, twarde nasiona, orzechy i włókniste owoce, źle wpływała na kondycję zębów. By dowiedzieć się więcej o tym zjawisku, skamieniałe zęby P. robustus porównano z zębami 4 hominidów z południowej Afryki, w tym Australopithecus sediba i A. africanus, oraz 3 współczesnymi naczelnymi nieczłowiekowatymi.

Okazało się, że tworzące linie punkcikowate defekty na koronie, były u P. robustus czymś powszechnym; występowały w 47% zębów mlecznych i 14% zębów stałych. Dla porównania, w rozpatrywanych łącznie zębach innych hominidów występowały one w, odpowiednio, 6,7 i 4,3% zębów mlecznych i stałych. U żadnej ze współczesnych małp nie stwierdzono porównywalnych wskaźników.

Naukowcy sądzą, że zagłębienia sprawiały, że szkliwo szybciej się ścierało, a zęby łamały. Wydaje się też, że nie chodziło o dietę, a przynajmniej nie tylko o nią. Zmiany P. robustus przypominają bowiem obraz kliniczny współczesnych ludzkich próbek z amelogenesis imperfecta. To grupa uwarunkowanych genetycznie zaburzeń rozwoju szkliwa; zęby chorych są małe, mają nieprawidłowo ukształtowaną powierzchnię, są też podatne na uszkodzenia i wcześnie wypadają. Szacuje się, że występują one u ok. 1 na 1000 osób.

Autorzy publikacji z Journal of Human Evolution zauważyli, że defekty nie występowały w przednich zębach P. robustus. Dołki miały zbliżony kształt i wielkość. Wyglądały podobnie na wszystkich zębach trzonowych. Z tego powodu stwierdzono, że ta postać PEH mogła być skutkiem ubocznym doboru innej cechy dzielącej ten sam gen bądź geny. Ostatecznie zaczęto podejrzewać, że chodziło o ewolucję grubszego, gęstszego szkliwa, które pozwalałoby sobie poradzić z twardymi produktami z menu.

Paranthropus robustus hipoplazja dołkowata szkliwa PEH amelogenesis imperfecta