Mauzoleum ucierpiało przez trzęsienie ziemi, nie przez spadające skały

| Humanistyka
Quantitative Archaeoseismological Study of a Roman Mausoleum in Pınara (Turkey) — Testing Seismogenic and Rockfall Damage Scenarios; Klaus-G. Hinzen, Helen Kehmeier, and Stephan Schreiber, Bulletin of the Seismological Society of America, Vol. 103, No. 2a

Rzymskie mauzoleum zbudowane pod stromym klifem w Pinarze w Licji zostało częściowo zniszczone przez trzęsienie ziemi. Naukowcy z Uniwersytetu w Kolonii doszli do tego wniosku, analizując przesunięcia kamiennych bloków i dachu naczółkowego.

Klaus-G. Hinzen sugeruje, że badając w ten sam sposób inne starożytne ruiny, można rzucić nieco światła na historię trzęsień ziemi w rejonie. Wg Niemca, pozwoliłoby to ulepszyć istniejące modele sejsmologiczne.

Większość bloków mauzoleum znacznie się przesunęła, brakuje też frontowych kolumn. Choć już wcześniej podejrzewano, że grobowiec ucierpiał w wyniku trzęsienia ziemi, naukowcy nie mogli wykluczyć, że konstrukcję zniszczyły skały odpadające od pochówków zlokalizowanych w wyższych rejonach klifu.

Aby rozwiązać tę zagadkę, akademicy zeskanowali grobowiec za pomocą lasera (7-krotnie na zewnątrz i 2 razy od środka). Zebrali w ten sposób dane z 90 mln punktów, a następnie stworzyli trójwymiarowy model i przeprowadzili kilka symulacji. Czasem praca zespołu bardziej przypominała ogrodnictwo niż geofizykę. Aby umożliwić przyrządom pracę, trzeba było bowiem wyrwać wszystkie rośliny.

Bazując na modelu 3D i przykładach podobnych struktur, akademicy odtworzyli wirtualne mauzoleum ze 180 kamiennych bloków. Wzorzec przesunięć wskazywał, że nie mogły one raczej powstać pod wpływem bombardowania skałami z klifu. Zamiast tego stopień uszkodzenia sugerował, że grobowiec ucierpiał w wyniku trzęsienia ziemi o sile 6,3 st. w skali Richtera.

Hinzen i inni wskazali również na inne ślady silnej aktywności sejsmicznej w Pinarze, przede wszystkim na wyniesioną krawędź amfiteatru. Wydaje się, że przemieszczenie stanowi skutek procesów przebiegających wzdłuż uskoku tektonicznego.

Choć w podsumowaniu wcześniejszych badań ekipy Hinzena z 2010 r. stwierdzano, że prawdopodobną przyczyną rotacji dużego sarkofagu z Pinary było ludzkie działanie (detonacja w czasie próby obrabowania), wyniki najnowszego studium sugerują, że różne zniszczenia w obrębie starożytnego miasta powinno się raczej przypisywać lokalnym trzęsieniom ziemi.

Pinara Licja mauzoleum trzęsienie ziemi spadające skały klif Klaus-G. Hinzen