Najwyższa temperatura stworzona przez człowieka

Relativistic Heavy Ion Collider (RHIC) wygenerował najwyższą stworzoną przez człowieka temperaturę. Podczas przeprowadzanych tam eksperymentów zmierzono temperaturę około 4 bilionów stopni Celsjusza. To 250 000 razy więcej niż w centrum Słońca.

Relativistic Heavy Ion Collider to należący do Brookhaven National Laboratory akcelerator, w którym zderzane są jony złota przyspieszone do prędkości bliskiej prędkości światła. Wyzwalająca się podczas zderzeń energia jest tak olbrzymia, że dochodzi do rozpadu protonów i neutronów na kwarki i gluony, z których powstaje plazma kwarkowo-gluonowa. Taki stan materii istniał przez milionową część sekundy po Wielkim Wybuchu.

To właśnie dzięki jego uzyskaniu udało się osiągnąć temperaturę rzędu bilionów stopni. Spodziewaliśmy się osiągnąć takie temperatury - po to RHIC został zbudowany - ale nie sądziliśmy, że zaobserwujemy też zachowania właściwe dla niemal idealnej cieczy - mówi Steven Vigdor, odpowiedzialny w Brookhaven za fizykę cząstek.

Co ciekawe, takie zachowania materii stwierdzono w ekstremalnie różnych temperaturach. Inni fizycy obserwowali podobne zachowania atomów złapanych w pułapkę i schłodzonych niemal do zera absolutnego. To temperatura dziesięć milionów bilionów razy niższa niż uzyskana przez nas w RHIC. To tylko jedno z wielu niespodziewanych podobieństw pomiędzy naszymi badaniami a wynikami innych zespołów. Jedność fizyki to cudowna rzecz - stwierdził Vigdor.

Na razie do Księgi Rekordów Guinessa trafił RHIC, ale niewykluczone, że jego rekord został już pobity przez Wielki Zderzacz Hadronów (LHC). Gęstość energetyczna LHC jest trzykrotnie większa niż RHIC. To przekłada się na 30-procentowy wzrost absolutnej temperatury od tego, co osiągnięto w RHIC. Powiedziałabym, że rekord należy do ALICE - mówi Despina Hatzifotiadou z CERN-u. Zespół pracujący przy ALICE nie opublikował jednak żadnych oficjalnych pomiarów temperatury, zatem rekord należy do RHIC.