W Iranie odkryto rzeźbione stożkowate stele sprzed ok. 7 tys. lat
Irański Instytut Badania Dziedzictwa Kulturowego i Turystyki poinformował o odkryciu 71 stożkowatych stel i 2 o innym kształcie. Znaleziono je podczas wykopalisk w Tall Chegah-e Sofla w Chuzestanie. Szef wykopalisk Abbas Moghaddam ujawnił, że na stele natrafiono w południowo-zachodniej części kompleksu świątynnego, leżącego na zachód od monumentalnej platformy schodkowej.
Możemy powiedzieć, że stele celowo ułożono [w dwóch warstwach] jedne na drugich. Konstrukcję umieszczono w płytkiej prostokątnej jamie. Między kamieniami znaleziono ślady zaprawy. Stele z górnej warstwy są uszkodzone w mniejszym stopniu niż te z warstwy dolnej.
Większość kamieni z dolnej warstwy pękła lub uległa uszkodzeniu. Stało się tak, bo na stele z kruchej skały działał większy ciężar.
Stele z dolnej warstwy były ułożone wzdłuż osi wschód-zachód, ze szczytem zwróconym na zachód. Na niektórych stelach wyrzeźbiono kozy, oczy o różnych kształtach, a także krzyżujące się linie czy wizerunki ludzi.
Jak podkreślają archeolodzy, większość stel stożkowatych (46) zachowała się w całości, lecz 25 uległo uszkodzeniu lub brakowało ich fragmentów. Nie poinformowano, w jakim stanie były dwa zabytki o innym kształcie. Wysokość największego kamienia wynosiła 81 cm, a najmniejszego 32,5 cm. Wstępne badania wykazały, że początkowo stele były ustawione w pionie przy platformie z cegieł. Świadczą o tym różnice w kolorze między podstawą i szczytem; dół jest ciemniejszy, a góra jaśniejsza.
Zohreh Prehistoric Project (ZPP) to długoterminowy archeologiczny program badawczy, skupiający się na dolinie rzecznej zlokalizowanej na południe od miasta Behbehan w ostanie Chuzestan. Rozpoczął się on w kwietniu 2015 r. Dolinę badał intensywnie na początku lat 70. XX w. Hans Nissen z Instytutu Orientalistyki Uniwersytetu w Chicago. W 2016 r. zespół Moghaddama odkrył w Tall Chegah-e Sofli nekropolię sprzed 7 tys. lat. Były tam pochówki zarówno zbiorowe, jak i indywidualne.
Komentarze (3)
fom, 28 kwietnia 2020, 18:00
Z artykułu wynika, że oprócz 71 stożkowatych były jeszcze 2 inne, w sumie 73.
Anna Błońska, 29 kwietnia 2020, 00:17
Faktycznie, zaskoczyła mnie ta liczba (73), ale umknęło mi zdanie o 2 stelach niestożkowatych, więc myślałam, że autor pomylił się po prostu w liczeniu. Wygląda więc na to, że w zdaniu z oryginału zabrakło słowa, że wśród 71 stożkowatych stel 46 zachowało się w całości, a 25 uległo jakiemuś uszkodzeniu. Już doprecyzowuję
Dziękuję za czujność!
Robert Tyszek, 1 maja 2020, 13:17
Ciekawe. Dwie wspólne cechy z Göbekli Tepe: styl przedstawienia zwierząt (paskowe złożone razem równoległe kończyny) i celowe zakopanie stel. Göbekli Tepe też zostało po 2000 lat używania zasypane ziemią.