Gdzie giną słonie?

Samuel Wasser, biolog z University of Washington, jest pionierem w dziedzinie wykorzystywania DNA do identyfikowania źródeł pochodzenia  nielegalnie zdobytej kości słoniowej. Ekspert pomaga policji w walce z gangami kłusowników.

W najnowszym numerze Science opublikował on wyniki swoich badań, w których stwierdza, że w ciągu ostatnich 10 lat zdecydowana większość przejętej od kłusowników kości słoniowej pochodziła z dwóch obszarów Afryki. Wasser przez lata prowadził badania odchodów, tkanek i włosów słoni żyjących w całej Afryce, dzięki czemu stworzył genetyczną mapę poszczególnych populacji. Później opracował metodę pozyskiwania DNA z kości słoniowej, co pozwala mu na określenie, gdzie zabito zwierzęta.

Każdego roku kłusownicy zabijają 50 000 afrykańskich słoni. Obecnie ich populacja liczy mniej niż 500 000 sztuk. Słoniom grozi wyginięcie.

Wasser bada kły zabitych słoni od 2005 roku, a od roku 2013 jego laboratorium ma znacznie więcej pracy, gdyż międzynarodowe organizacje przyjęły zasadę, że każdy przejęty duży ładunek kości słoniowej ma podlegać badaniom DNA.

W swoim najnowszym artykule uczeni opisują wyniki badań dotyczących 28 wielkich ładunków kości słoniowej, każdy o wadze ponad 0,5 tony, które przejęto w latach 1996-2014. W badanej próbce znalazło się 61% wszystkich wielkich ładunków przejętych w latach 2012-2012. Uczeni stwierdzili, że 27 z 28 zbadanych ładunków to kość pochodząca od słoni zabitych w 4 obszarach Afryki.Od roku 2006 większość ładunków to kości słoni zabitych w 2 obszarach.

Dzięki analizie DNA dowiadujemy się, że:
- ponad 85% kości słoniowej słoni leśnych przejętej w latach 2006-2014 pochodzi z obszaru chronionego Tridom, który rozciąga się pomiędzy północno-wschodnim Gabonem, północno-zachodnią częścią Republiki Kongo, południowo-wschodnim Kamerunem oraz przyległym rezerwatem w Republice Środkowoafrykańskiej;
- ponad 85% kości słoni z sawann przejętej w latach 2006-2014 pochodzi z Afryki Wschodniej, głównie z rezerwatów Selous w południowo-wschodniej Tanzanii oraz Niassa w północnym Mozambiku,
- w 2011 roku kłusownictwo na sawannach przesunęło się na północ, z południowo-wschodniej Tanzanii w kierunku Parku Narodowego Ruaha i rezerwatu Rungwa w centrum kraju i stopniowo przesuwa się w kierunku Kenii. W jednym z największych przejętych transportów znaleziono kość z obu dominujących obszarów, co może świadczyć o współpracy gangów, które na nich działają.

Obecnie większość działań organizacji walczących z zabijaniem słoni skupia się na próbach zmniejszenia popytu. Wasser uważa, że nie przynoszą one wystarczających skutków. Gdy każdego roku traci się 10% populacji, trzeba zrobić coś, co szybciej przynosi efekty – trzeba przyszpilić tych, którzy zabijają słonie i zatrzymać to u samego źródła. Mam nadzieję, że uzyskane przez nas wyniki zachęcą kraje, z których pochodzi większość kości słoniowej, do wzięcia większej odpowiedzialności za walkę z tym procederem, a społeczność międzynarodową zachęci do lepszej współpracy z tymi krajami - mówi Wasser.

Jedną z organizacji walczących o zachowanie zagrożonych gatunków jest VETPAW (Veterans Empowered to Protect African Wildlife), która zatrudnia amerykańskich weteranów szkolących lokalnych strażników oraz wspomagających ich w walce z kłusownikami.

słoń kłusownik Afryka badania DNA kość słoniowa