Po raz pierwszy udało się zaobserwować atmosferę egzoplanety w trzech wymiarach
19 lutego 2025, 13:09Po raz pierwszy przeprowadzono trójwymiarowe obserwacje atmosfery planety pozasłonecznej. Dokonał tego międzynarodowy zespół złożony z naukowców ze Szwajcarii, Francji, Hiszpanii, Chile, Kanady, Szwecji, USA i Portugalii wykorzystując wszystkie cztery duże teleskopy tworzące Very Large Telescope (VLT) Europejskiego Obserwatorium Południowego. Celem badań był ultragorący jowisz WASP-121b, położony 900 lat świetlnych od Ziemi w Gwiazdozbiorze Rufy. Znajduje się tak blisko gwiazdy, że obiega ją w 30 godzin.
Narodziny planety
28 lutego 2013, 18:51Należący do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) Very Large Telescope dokonał prawdopodobnie pierwszych w historii obserwacji właśnie formującej się planety. Jeśli uzyskane dane się potwierdzą, będzie można zweryfikować teorie dotyczące powstawania planet.
Potężny kwazar z dżetami odległy od Ziemi jak żaden inny
10 marca 2021, 04:25Dzięki Very Large Telescope astronomom udało się odkryć i zbadać najbardziej odległe źródło emisji radiowej z dżetami. Źródłem tym jest kwazar położony w odległości 13 miliardów lat świetlnych od Ziemi. Odkrycie pozwoli na lepsze zrozumienie wczesnego wszechświata.
Pierwsze dowody na supernową Ia, która powstała w wyniku podwójnej eksplozji
3 lipca 2025, 09:17Po raz pierwszy znaleziono dowody na istnienie gwiazdy, która zakończyła życie w podwójnej detonacji. Naukowcy, którzy za pomocą Very Large Telescope – należącego do Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) – badali pozostałości supernowej SNR 0509-67.5 zauważyli wzorzec świadczący o tym, że gwiazda eksplodowała dwukrotnie. Eksplozje supernowych wyznaczają zwykle śmierć masywnych gwiazd. Jednak nie zawsze. Supernowe typu Ia powstają w wyniku eksplozji białych karłów.
Najlżejsza ze sfotografowanych planet
4 czerwca 2013, 07:48Naukowcom z Europejskiego Obserwatorium Południowego (ESO) udało się bezpośrednio zaobserwować i sfotografować planetę pozasłoneczną. Dotychczas dokonano bezpośrednich obserwacji niewielu planet, co oznacza, że mamy do czynienia z ważnym odkryciem - mówi Julien Rameau, z francuskiego Instytutu Astrofizyki i Planetologii.
Udało się zmierzyć prędkość wiatru w stratosferze Jowisza. Odkryto prawdziwego „potwora meteorologicznego”
18 marca 2021, 17:02Grupa astronomów bezpośrednio zmierzyła prędkość wiatró wiejących w stratosferze Jowisza. Zespół kierowany przez Thibaulta Cavalie z Laboratorium Astrofizyki w Bordeux wykorzystał teleskop ALMA do obserwacji ruchu nowych molekuł, jakie powstały w atmosferze Jowisza po uderzeniu w nią komety Shoemaker-Levy 9. Uzyskane wyniki wskazują, że badane wiatry mogą być najpotężniejszym zjawiskiem meteorologicznym w Układzie Słonecznym.
Sześć miliardów ton na sekundę: uczeni odkryli wyjątkowo żarłoczną planetę swobodną
3 października 2025, 10:09Planety swobodne to obiekty niezwiązane z żadną gwiazdą. W przeciwieństwie do planet w Układzie Słonecznym, nie krążą wokół gwiazdy, a przemieszczają się swobodnie przez Drogę Mleczną. Zespół europejskich i amerykańskich astronomów, korzystając z Very Large Telescope Europejskeigo Obserwatorium Południowego zauważył planetę swobodną, która pochłania pył i gaz z otoczenia w tempie 6 miliardów ton na sekundę. To największe tempo przybierania na wadze dla jakiejkolwiek znanej planety.
Trzy planety w ekosferze Gliese 667C
26 czerwca 2013, 09:58W pobliżu oddalonej od Ziemi o 22 lata świetlne gwiazdy Gliese 667C znaleziono trzy planety położone w ekosferze gwiazdy. Ekosfera, to obszar, w którym na krążących wokół gwiazdy planetach może istnieć woda w stanie ciekłym. Położone w niej planety mogą zatem podtrzymać życie.
Pod koniec marca ukazał się informator o polskich ośrodkach astronomicznych
31 marca 2021, 10:42Pod koniec marca ukazało się opracowanie pt. "Polskie ośrodki astronomiczne". Przedstawia ono placówki naukowe zajmujące się badaniami kosmosu, a także zestawienia dot. działalności edukacyjno-popularyzacyjnej. Za publikacją stoją Polskie Towarzystwo Astronomiczne (PTA) oraz Obserwatorium Astronomiczne Uniwersytetu Jagiellońskiego (OA UJ).
Kolorowe chmury w Wielkim Obłoku Magellana
12 sierpnia 2013, 10:57Należący do Europejskiego Obserwatorium Południowego Very Large Telescope zaobserwował w Wielkim Obłoku Magellana dwie nieznane dotychczas chmury gazu. Dopiero zauważone obiekty to różowa NGC 2014 i świecąca na niebiesko NGC 2020
