![](/media/lib/485/n-2021-a3a695ef1f402d40b5b3f303b7d6d93a.jpg)
To, co najważniejsze. Nasz subiektywny przegląd osiągnięć naukowych minionego roku
4 stycznia 2022, 17:45Nowy gatunek człowieka, polska mumia w ciąży, regeneracja (niemal) całego ciała czy pierwszy lot śmigłowcem na innej planecie to przykłady nielicznych fascynujących badań i osiągnięć naukowych, o których poinformowaliśmy w minionym roku. Oto nasz subiektywny wybór tego, co najbardziej interesujące i najważniejsze w nauce 2021. Dla zainteresowanych bardziej szczegółowym poznaniem tematu publikujemy odnośniki do naszych oryginalnych informacji.
![](/media/lib/537/n-francuzka-2e58cfafc0138df3358987acbb042ad6.jpg)
Sztuczna inteligencja odnalazła nieznane dzieło wielkiego hiszpańskiego pisarza
7 lutego 2023, 13:19Francisco Lope de Vega był – obok Cervantesa – najwybitniejszym pisarzem hiszpańskiego Złotego Wieku. Nie cała jego spuścizna się zachowała. Tym cenniejsze jest odkrycie każdego nieznanego fragmentu tekstu jego autorstwa. W zbiorach Hiszpańskiej Biblioteki Narodowej odnaleziono nieznaną komedię Lope de Vegi, a do jej zidentyfikowania przyczyniła się sztuczna inteligencja.
![](/media/lib/585/n-siarkamars-299657a8f9a9cd6a5741197101c6cf13.jpg)
Curiosity znalazł na Marsie kryształy czystej siarki
23 lipca 2024, 14:38Kilka tygodni temu, 30 maja, łazik Curiosity przysłał na Ziemię zdjęcia nietypowych skał. Dostał więc polecenie ich zbadania i okazało się, że po raz pierwszy natrafiono na Marsie na kryształy czystej siarki. Od października 2023 roku Curiosity bada okolice bogate w siarczany. O ile jednak dotychczas znajdował wyłącznie minerały będące związkami siarki, to teraz po raz pierwszy trafił na siarkę w czystej postaci.
![](/media/lib/26/1208507697_350260-cbb51ad002a31452dd255372059564a4.jpeg)
Mały robak rozwiązuje wielką zagadkę
18 kwietnia 2008, 08:20Badania na niewielkim, pozbawionym układu krwionośnego robaku o łacińskiej nazwie Caenorhabditis elegans pomogły w odkryciu mechanizmu umożliwiającego przeprowadzenie ważnego etapu syntezy hemoglobiny. Proces ten był dla biologów przez długi czas zagadką.
![© NIH](/media/lib/23/1203158407_942034-ef1ad9798a72efc4faf94d3d41e8901d.jpeg)
Bez żelaza ani rusz
20 lutego 2009, 18:10Badacze z Uniwersytetu Waszyngtońskiego twierdzą, iż zidentyfikowali istotną różnicę pomiędzy mikroorganizmami wchodzącymi w skład prawidłowej flory bakteryjnej organizmu oraz ich chorobotwórczymi odpowiednikami. Zdaniem naukowców, odkrycie może przyśpieszyć pracę nad nową generacją antybiotyków.
![Stłuszczenie wątroby](/media/lib/74/non-alcoholic_fatty_liver_disease1-d9af7f17e2c0a0d946338291ee14c0c2.jpg)
Stłuszczenie wątroby grozi udarem mózgu
8 stycznia 2011, 00:42Niealkoholowe stłuszczenie wątroby - dość powszechna i dająca niewiele objawów dolegliwość, łączy się z trzykrotnie zwiększonym ryzykiem udaru mózgu - odkryli naukowcy St. Michael's Hospital. To pierwsze badanie wykazujące taki związek.
![](/media/lib/179/n-bud05-dc8a896baecc5958f71a93f23af551d1.jpg)
Kapliczka pomoże ustalić, kiedy urodził się Budda?
26 listopada 2013, 11:53Podczas wykopalisk prowadzonych w Lumbini, miejscu narodzenia Buddy, archeolodzy odkryli pozostałości najstarszej kapliczki buddyjskiej świata. Na pochodzącą z VI w. p.n.e. strukturę z belek natrafiono pod dzisiejszą Świątynią Mai Devi.
![](/media/lib/198/n-laboratorium-0455475b47864a263589d2c7e8036cc1.jpg)
Panel 3 białek pozwala wykryć wczesny etap raka trzustki
3 sierpnia 2015, 09:48W moczu osób z wczesnym etapem najczęstszego raka trzustki występują wysokie stężenia 3 białek. Odkrycie to może prowadzić do nieinwazyjnych i tanich testów przesiewowych dla grup wysokiego ryzyka rozwoju tej choroby.
![](/media/lib/290/n-lukwilsona-99ca0785ebf8df88a33062435d7e211d.jpg)
W Jerozolimie odkryto pierwszą publiczną strukturę z czasów rzymskich
18 października 2017, 09:49Archeolodzy z Izraelskiej Służby Starożytności odkryli pierwszą znaną rzymską strukturę publiczną znajdującą się w Jerozolimie. Pozostałości najprawdopodobniej teatru pochodzą z II/III wieku naszej ery i znaleziono je pod tunelami Ściany Zachodniej na terenie Starego Miasta
![](/media/lib/340/n-madonagiorgione-1b4929f3cefe46ac0925dc8ceb6f433c.jpg)
W Australii znaleziono rysunek Giorgione'a, tajemniczego wielkiego mistrza renesansu
26 lutego 2019, 09:56Kim Wilson, bibliotekarka z University of Sydney, odkryła rysunek Giorgione'a, jednej z najbardziej tajemniczych postaci europejskiej sztuki renesansowej. Rysunek przedstawiający Madonnę z Dzieciątkiem został wykonany czerwoną kredą, a pani Wilson zauważyła go na pochodzącej z 1497 roku kopii „Boskiej komedii” Dantego, która znajduje się w uniwersyteckim zbiorze ksiąg rzadkich