Uzyskano najstarsze RNA. W tkankach mamuta widać ślady stresu z powodu ataku lwów

18 listopada 2025, 17:36

Badania DNA zrewolucjonizowały naszą wiedzę o współczesnych i dawno wymarłych organizmach. Najstarsze DNA pochodzące od pojedynczego osobnika, jakie udało się zbadać, liczy sobie 1,2 miliona lat. Najstarsze zaś DNA środowiskowe pochodzi zaś sprzed 2 milionów lat. Jednak opierając się na samym tylko DNA nie potrafimy obecnie określić rodzaju tkanki, dynamiki ekspresji genów czy aktywności genów. Te informacje zapisane są w RNA. Badacze z Uniwersytetu w Sztokholmie są pierwszymi, którym udało się wyizolować i zsekwencjonować RNA z epoki lodowej. To najstarsze zbadane RNA pochodzi od mamuta, który żył około 39 000 lat temu.



Gorąca galaktyka Y1 rodzi gwiazdy w szybkim tempie. Pozwoli rozwiązać kosmiczną zagadkę

12 listopada 2025, 11:16

Na krańcach wszechświata astronomowie odkryli niezwykle gorącą galaktykę, w której gwiazdy powstają 180 razy szybciej, niż w Drodze Mlecznej. Galaktyka Y1 znajduje się w odległości ponad 13 miliardów lat świetlnych od nas, jej obserwacje pozwalają więc na badanie procesu tworzenia się pierwszej generacji gwiazd. Powstawały one w warunkach zupełnie innych niż gwiazdy tworzone w pobliskich nam galaktykach. To właśnie dlatego odkrycie, o którym poinformowano na łamach Monthly Notices of the Royal Astronomical Society jest tak fascynujące.


MOTE – implant mózgowy mniejszy niż kryształek soli

5 listopada 2025, 10:40

Mikroskalowa optoelektroniczna elektroda bezprzewodowa (MOTE - microscale optoelectronic tetherless electrode) to implant mózgowy tak mały, że można go umieścić na kryształku soli, a jednocześnie tak wydajny, że przez rok może bezprzewodowo transmitować dane z mózgu zwierzęcia. Jego twórcami są naukowcy z Cornell University, którzy udowodnili w ten sposób, że podobne urządzenia mogą osiągać niezwykle małe rozmiary, co otwiera nowe możliwości przed implantami mózgowymi oraz całą gamą czujników integrowanych z organizmami żywymi.


Drony pomagają w odnajdowaniu kości dinozaurów. Wszystko dzięki porostom

5 listopada 2025, 09:08

Międzynarodowy zespół paleontologów poinformował o dokonaniu niezwykłego odkrycia. Naukowcy zauważyli, że w Dinosaur Provincial Park w kanadyjskiej prowincji Alberta pewne gatunki porostów mają tendencję do kolonizowania odsłoniętych kości dinozaurów. Dzięki temu skamieniałości można wykrywać za pomocą drona z wysokości 30 metrów. Nasze badania pokazują, jak współczesne organizmy mogą pomóc w odszukiwaniu wymarłych organizmów z przeszłości, mówi główny autor badań doktor Brian Pickles z University of Reading.


Wyświetlacz Full HD na 1 milimetrze kwadratowym. W Würzburgu powstał namniejszy piksel.

27 października 2025, 09:35

Dzięki sprytnemu połączeniu anten optycznych i nowatorskiej architekturze fizycy z Uniwersytetu Juliusza i Maksymiliana w Würzburgu stworzyli najmniejsze piksele w historii. Może je będzie wykorzystać na przykład w „inteligentnych” okularach przyszłości, wyświetlających użytkownikowi przydatne informacje bezpośrednio w polu widzenia. Grupa pracująca pod kierunkiem profesorów Jensa Pflauma i Berta Hechta opublikował wyniki swoich badań w Science Advances.


Tłuszcz na organach wewnętrznych i w wątrobie uszkadza tętnice szyjne

17 października 2025, 18:21

Tłuszcz znajdujący się w jamie brzusznej może uszkadzać tętnice, a proces ten może zachodzić u ludzi, którzy wydają się zdrowi, ostrzegają naukowcy z McMaster University. Wyniki ich badań, opublikowane właśnie na łamach Communications Medicine, to przypomnienie, że BMI czy obwód w pasie nie są wystarczającymi wskaźnikami, na podstawie których można wnioskować o wpływie tkanki tłuszczowej na zdrowie. Badania rzucają też nowe światło na związek tłuszczu z chorobami serca.


Astronomowie znaleźli ekstremalnie lekki obiekt z ciemnej materii

10 października 2025, 09:53

Ciemnej materii nie możemy bezpośrednio obserwować. Nie emituje ona żadnego światła. Można jednak ją badać, obserwując wywoływane przez nią zjawisko soczewkowania grawitacyjnego, gdy światło pochodzące ze źródła leżącego za obiektem z ciemnej materii, zostaje przez obiekt ten zagięte. Międzynarodowy zespół naukowy poinformował na łamach Nature Astronomy o wykryciu ekstremalnie lekkiego obiektu z ciemnej materii.


Zagadka czerwonych nadolbrzymów. JWST sfotografował gwiazdę progenitorową supernowej.

9 października 2025, 09:51

Naukowcy z Northwestern University są pierwszymi, którym udało się zaobserwować gwiazdę progenitorową supernowej w zakresie średniej podczerwieni. Obserwacje, dokonane za pomocą Teleskopu Webba w połączeniu z analizą archiwalnych obrazów z Teleskopu Hubble'a, dają nadzieję na rozwiązanie zagadki masywnych czerwonych nadolbrzymów. Astronomowie od dekad zastanawiają się, dlaczego masywne czerwone nadolbrzymy rzadko eksplodują, podczas gdy modele teoretyczne przewidują, że powinny one stanowić większość supernowych Typu II, powstających poprzez zapadnięcie się jądra masywnej gwiazdy.


Użycie domowych magazynów energii jako zasilania awaryjnego podczas przerw w dostawie prądu: Wszystko, co musisz wiedzieć

30 września 2025, 16:34

Przerwy w dostawie prądu to coś więcej niż tylko niedogodność — mogą zakłócić pracę, zagrozić bezpieczeństwu żywności, wpłynąć na działanie urządzeń medycznych, a nawet stwarzać ryzyko dla bezpieczeństwa domowego. Wyobraź sobie próbę pracy zdalnej, gdy przestaje działać internet, albo utratę leków wymagających chłodzenia podczas blackout’u.


Bakterie i grzyby z jamy ustnej zwiększają ryzyko raka trzustki

19 września 2025, 10:31

W naszych ustach żyją setki gatunków grzybów i bakterii. Naukowcy z Langone Health Uniwersytetu Nowojorskiego stwierdzili, że łączna obecność 27 z tych gatunków aż 3,5-krotnie zwiększa ryzyko zachorowania na jeden z najbardziej śmiercionośnych nowotworów – raka trzustki.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy