Odkryto 4 nowe gazy, które zagrażają warstwie ozonowej

| Nauki przyrodnicze
NASA

Naukowcy z Uniwersytetu Wschodniej Anglii zidentyfikowali 4 nowe gazy pochodzenia antropogenicznego, które przyczyniają się do zmniejszenia warstwy ozonowej.

Autorzy artykułu z pisma Nature Geoscience podkreślają, że na razie nie udało się wskazać ich źródła. Trzy z gazów są chlorofluorowęglowodorami (CFC), a jeden wodorochlorofluorowęglowodorem (HCFC). Akademicy szacują, że przed 2012 r. do atmosfery uwolniło się ok. 74 tys. ton CFC-112, CFC112a, CFC-113a i HCFC-133a. Nie wiemy, skąd te gazy są emitowane i powinno to zostać zbadane. Prawdopodobnymi źródłami są surowce wykorzystywane do produkcji insektycydów oraz rozpuszczalniki do czyszczenia elementów elektronicznych [CFC-113a jest wyszczególniany jako półprodukt przy wytwarzaniu pyretroidów; o CFC-112 i CFC112a wspomina się z kolei przy drugim z wymienianych celów]. Co więcej, wszystkie 3 CFC rozkładają się bardzo wolno, więc nawet gdyby emisja została natychmiast wstrzymana, nie znikną przez wiele dziesięcioleci - wyjaśnia dr Johannes Laube.

Nasze badania zidentyfikowały 4 gazy, których do lat 60. w ogóle nie było w atmosferze, co wskazuje na pochodzenie antropogeniczne. Naukowcy znaleźli je, analizując grenlandzki firn. Wyekstrahowane z niego powietrze jest swego rodzaju archiwum tego, co znajdowało się w atmosferze w ostatnim stuleciu. Poza tym badano próbki powietrza, pobrane z Cape Grim w Tasmanii w latach 1978-2012. W eksperymentach bazowano na chromatografii gazowej z detektorem masowym. Zespół nie tylko stwierdził, że wszystkie 4 związki zaczęły pojawiać się w atmosferze w latach 60., ale i że 2 z nich nadal się w niej akumulują.

Naukowcy przyznają, że choć 74 tys. ton to niedużo w porównaniu do szczytowych emisji innych CFC w latach 80., które sięgały ponad miliona ton rocznie, zjawisko stoi w sprzeczności z postanowieniami Protokołu Montrealskiego i należy odpowiedzieć na pytanie dotyczące źródeł.

warstwa ozonowa gazy chlorofluorowęglowodory wodorochlorofluorowęglowodór CFC-112 CFC112a CFC-113a HCFC-133a dr Johannes Laube