Pan Tadeusz w dwunastu odsłonach

Na wystawie on-line "Pan Tadeusz w dwunastu odsłonach" można zobaczyć najstarsze wydania "Pana Tadeusza" z Działu Zbiorów Specjalnych Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej im. Marszałka Piłsudskiego w Łodzi. Wystawę rozpoczyna pierwodruk z 1834 r.

W tutejszym Dziale Zbiorów Specjalnych wśród 17 rodzajów zbiorów znajdują się również kolekcje książkowe. Jak wyjaśnia kierowniczka działu Elżbieta Domagalska, "Cymelia Druków Dawnych" to druki biblioteczne o szczególnej wartości, cenne ze względu na indywidualne właściwości poszczególnych egzemplarzy. Są wśród nich wydania stare i rzadkie, ukazujące się w niewielkich nakładach. Takie też są najstarsze wydania "Pana Tadeusza" Adama Mickiewicza.

W nawiązaniu do 12 ksiąg poematu wystawa prezentuje 12 najstarszych edycji. Jak wspomnieliśmy, rozpoczyna ją pierwodruk z 28 czerwca 1834 r. (stoi za nim paryska oficyna Aleksandra Jełowickiego).

Następne wydania pochodzą z lat 70., 80. i 90. XIX w., a także z początku XX w. Wśród nich zdecydowanie wyróżnia się luksusowe wydanie z roku 1882, które ukazało się we Lwowie nakładem Księgarni F.H. Richtera (H. Altenberg) z 25 ilustracjami Michała Elwira Andriollego na osobnych tablicach oraz z licznymi drzeworytami w tekście. Jest to wydanie w dużym formacie, o wymiarach 37x29 cm. Grzbiet i narożniki wykonane są z brązowej skóry, a z zielonym płótnem okładki kontrastuje złota tytulatura. Książka posiada też oryginalne wklejki z papieru marmurkowego i złocone górne brzegi 295 kart.

Wystawę kończą 2 wydania jubileuszowe z 1934 r.: jedno w języku polskim, drugie - w języku francuskim. Większość wydań to edycje polskie, ale w zestawieniu pojawiają się też druki w języku francuskim, niemieckim i hebrajskim.

Rolę materiału uzupełniającego pełnią najbardziej znane ilustracje do "Pana Tadeusza" autorstwa Michała Elwira Andriollego, wydane częściowo w kolorze przez Wydawnictwo Oświatowe "Wspólna Sprawa" w 1967 r. Warto przypomnieć, że Michał Elwiro Andriolli był wziętym ilustratorem książkowym, który współpracował z wydawcami z Warszawy, Paryża i Londynu. Poza "Panem Tadeuszem" ilustrował np. "Starą baśń" J.I. Kraszewskiego, "Lillę Wenedę" J. Słowackiego czy "Ostatniego z Mohikanów" J.F. Coopera.

Wystawę można zobaczyć, klikając na ten link.

wystawa on-line Pan Tadeusz w dwunastu odsłonach Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Marszałka Józefa Piłsudskiego w Łodzi Elżbieta Domagalska