Jaszczurki i węże podzieliły los dinozaurów

| Nauki przyrodnicze
Yale University, Carl Buell

Zderzenie z asteroidą nie tylko doprowadziło do wyginięcia dinozaurów, ale i poczyniło znaczne spustoszenie w szeregach węży oraz jaszczurek. Ofiarą kataklizmu była np. jaszczurka odkryta przez naukowców z Yale i Harvardu - Obamadon gracilis (skojarzenia z Barackiem Obamą są jak najbardziej uprawnione).

Uważa się, że kolizja z asteroidą wpłynęła głównie na dinozaury, ale w rzeczywistości odcisnęła piętno na całym ekosystemie [...]. Węże i jaszczurki ucierpiały szczególnie mocno - podkreśla dr Nicholas R. Longrich.

Autorzy publikacji z PNAS uważają, że wyginęło aż 83% gatunków węży i jaszczurek, a im większe zwierzę, tym większe ryzyko wymarcia (nie przetrwał żaden gatunek o wadze powyżej 500 g). Naukowcy doszli do takiego wniosku po przeanalizowaniu skamieniałości węży i jaszczurek, które znaleziono na terenie Ameryki Północnej - w pasie od Nowego Meksyku po Albertę w Kanadzie. Zbadano 21 znanych wcześniej gatunków, poza tym wskazano 9 nowych dla paleoherpetologii jaszczurek i węży.

Okazało się, że pod koniec ery dinozaurów rozmaitość gadów była naprawdę duża. Znajdowały się wśród nich zarówno drobne jaszczurki, jak i boa dusiciel na tyle duży, by żywić się jajami i młodymi wielu gatunków dinozaurów. Na południowym zachodzie występowały iguanopodobne roślinożerne jaszczurki, a bagna i obszary zalewowe dzisiejszej Montany przemierzały mięsożerne jaszczurki (niektóre miały prawie 2 m długości).

Jaszczurki i węże konkurowały z dinozaurami pod względem różnorodności, co uprawomocnia twierdzenie, że równie dobrze co o erze dinozaurów można mówić o erze jaszczurek.

Klad Polyglyphanodontia obejmował 40% jaszczurek, które żyły wtedy w Ameryce Północnej. Badając zebrane wcześniej fosylia z mastrychtu i paleocenu, paleontolodzy natrafili na nieznany gatunek i nadali mu nazwę Obamadon gracilis (od łac. odon - ząb i gracilis - smukły). Ta niewielka jaszczurka miała długie, cienkie zęby z dużymi guzkami głównymi, oddzielonymi wcięciem od drobnych guzków dodatkowych. Opis gatunku brzmi bardzo stomatologicznie, bo sporządzając go, akademicy dysponowali właściwie tylko szczękami 2 osobników. Wg Longricha, zwierzę żywiło się owadami i miało poniżej 30 cm długości.

Obecnie na Ziemi żyje ok. 9 tys. gatunków jaszczurek i węży. Nie przetrwały one jednak, bo były lepiej przystosowane, lecz wygrały walkowerem po wyeliminowaniu konkurentów [przez asteroidę].

Obamadon gracilis asteroida zderzenie dinozaury jaszczurki węże wymieranie kataklizm Nicholas R. Longrich