Kanibalizm sposobem na dorosłe życie

| Nauki przyrodnicze
Benny Trapp, CC

Brak drapieżników i obfitość pokarmu doprowadziły do wzrostu gabarytów dorosłych jaszczurek Podarcis gaigeae z wyspy Diavátes, dla których, jak podkreśla Panayiotis Pafilis z Uniwersytetu Ateńskiego, kanibalizm stał się skutecznym sposobem eliminowania przyszłych rywali, a zarazem metodą na zdobycie pożywnego posiłku.

Przez stały dostęp do resztek ryb i guana kolonii mew waga dorosłych P. gaigeae z Diavátes wzrosła 3-krotnie. Na położonej zaledwie 4 km dalej wyspie Skyros na jaszczurki polują węże, ptaki i ssaki, które kontrolują liczebność populacji. Tutaj różne pokolenia P. gaigeae żyją ze sobą stosunkowo dobrze. Zdarzają się co prawda ataki na młode osobniki, ale przeważnie polegają one na podgryzaniu ogona czy palców i zabijanie oraz połykanie ofiar w całości zdarza się niezwykle rzadko.

Pafilis zwraca uwagę na nasilenie kanibalizmu u P. gaigeae (wcześniej izolowane przypadki takiego zachowania opisywano u amerykańskich Sceloporus undulatus undulatus oraz u murówki zwyczajnej - Podarcis muralis - z Serbii). W ramach wcześniejszego studium zespół Greka ustalił, że u jaszczurek z Diavátes prawdopodobieństwo występowania części ciała młodych w żołądku jest 20-krotnie większe niż w przypadku gadów ze Skyros.

W ostatnich eksperymentach biolodzy umieszczali w terrarium głodną dorosłą jaszczurkę (samicę lub samca) i młodzika bądź innego dorosłego gada. Samce z obu badanych populacji były bardziej agresywne niż samice zarówno w stosunku do młodych, jak i innych dorosłych. Samce z Diavátes okazały się bardziej agresywne w stosunku do młodych i dorosłych niż samce ze Skyros; atak na młode zwierzę występował u ponad 2/3 P. gaigeae z Diavátes, w porównaniu do zaledwie 17% ze Skyros. W przypadku jaszczurek z Diavátes czas poprzedzający atak był circa 6-krotnie krótszy.

Wyjaśniając bardziej konwencjonalne gusta dietetyczne samic, autorzy publikacji z pisma Ethology wskazują na ich ograniczenia fizyczne - mniejsze gabaryty i słabsze szczęki.

Ponieważ zjadanie własnego potomstwa obniżałoby szanse na przekazanie genów, w przyszłości Pafilis chciałby sprawdzić, czy samce umieją się przed tym zabezpieczać, rozpoznając w jakiś sposób swoje dzieci.

Podarcis gaigeae jaszczurka Diavátes Skyros drapieżniki dorosły młode kanibalizm Panayiotis Pafilis