Pająk, który lubi zapach noszonych skarpet

Dla Evarcha culicivora, pająka z rodziny skakunów, pociągający jest zapach przepoconych skarpet. Tym samym naukowcy wykazali, że podobnie jak przenoszące zarodźce malarii komary Anopheles gambiae, wabią je zapachy wydzielane przez ludzkie ciało.

Jedną z osób, które brały udział w opisywanych badaniach, była Fiona Cross, biolog z University of Canterbury w Christchurch. W ramach swoich wcześniejszych studiów z 2009 r. zauważyła ona, że E. culicivora w charakterystyczny sposób wabi potencjalnych partnerów. Robi to, wgryzając się w najedzonego i wypełnionego po brzegi krwią komara. Woń krwi jest atrakcyjna zarówno dla samców, jak i dla samic. Ostatnio z Cross współpracował Robert Jackson z Międzynarodowego Centrum Fizjologii i Ekologii Owadów w Kenii. Duet naukowców skupił się właśnie na E. culicivora, ponieważ są one jedynymi zwierzętami, które niebezpośrednio żywią się krwią kręgowców. Skakuny te nie wysysają samodzielnie krwi, ale polują na komary.

Już zanim przystąpiliśmy do eksperymentu, podejrzewaliśmy, że ludzki zapach będzie atrakcyjny dla tych pająków. Generalnie napotyka się je bowiem w wysokich trawach koło domów i innych budynków zajmowanych przez ludzi – opowiada Cross.

Każdego pająka wkładano do niewielkiej komory, do której pompowano powietrze z pojemnika, gdzie znajdowały się czyste albo noszone skarpetki. Skakun mógł się zawsze przemieścić do sąsiedniej komory (tutaj pompowane powietrze już nie docierało). Okazało się, że w porównaniu do pająków wystawianych na oddziaływanie woni czystych skarpet, zwierzęta wchodzące w kontakt z zapachem przepoconego ubrania zawsze przebywały dłużej w pierwszym z połączonych pomieszczeń. To bezprecedensowe, by zapach człowieka był dla pająka atrakcyjny – uważa Cross.

Naukowcy sądzą, że E. culicivora można by wykorzystać w walce z malarią. Trzeba tylko rozwiązać problem, jak zwabić do domów pająki, nie przyciągając jednocześnie komarów.

pająk skakun Evarcha culicivora malaria komar Anopheles gambiae zapach człowieka Fiona Cross