Nobel z medycyny za prace, dzięki którym rekordowo szybko powstały szczepionki na COVID-19
2 października 2023, 12:37Tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny otrzymali Katalin Karikó i Drew Weissmann za odkrycia, które umożliwiły opracowanie efektywnych szczepionek mRNA przeciwko COVID-19. W uzasadnieniu przyznania nagrody czytamy, że prace Karikó i Wiessmanna w olbrzymim stopniu zmieniły rozumienie, w jaki sposób mRNA wchodzi w interakcje na naszym układem odpornościowym". Tym samym laureaci przyczynili się do bezprecedensowo szybkiego tempa rozwoju szczepionek, w czasie trwania jednego z największych zagrożeń dla ludzkiego życia w czasach współczesnych.
Niedźwiedzie wolą jagody od łososi
23 sierpnia 2017, 11:05Każdy chyba widział słynne filmy i zdjęcia przedstawiające niedźwiedzie polujące na łososie. Polowania takie urządzają zamieszkujące Alaskę niedźwiedzie kodiackie, największe – obok niedźwiedzi polarnych – drapieżniki lądowe.
Kończyna fantomowa po udarze
27 września 2010, 11:56U osób po amputacjach pojawia się często złudzenie zwane kończyną fantomową, czyli wrażenie, że utracona ręka lub noga nadal istnieje. Okazuje się jednak, że występuje ono także u pacjentów z uszkodzeniami układu nerwowego, np. po udarze. Chorzy czują wtedy, że osłabiona kończyna znajduje się w zupełnie innym miejscu niż w rzeczywistości lub że porusza się, podczas gdy naprawdę spokojnie leży.
Pustynna roślina wykorzystuje sól, by efektywnie pobierać wodę z powietrza
16 listopada 2023, 10:49Tamaryszek bezlistny (Tamarix aphylla) jest halofilnym krzewem rosnącym na pustyni. Oznacza to, że dostosował się do gleb o wysokim zasoleniu. Wiele organizmów żyjących na pustyni wyewoluowało mechanizmy pozwalające na czerpanie wody z mgły czy rosy. Badacze z Uniwersytetu Nowojorskiego w Abu Zabi (NYU Abu Dhabi) zbadali właśnie wyjątkowy mechanizm, za pomocą którego tamaryszek pobiera wodę.
Zidentyfikowano przyczynę częstszych złamań u seniorów z cukrzycą
20 września 2017, 10:20Choć seniorzy z cukrzycą typu 2. mają prawidłową lub nawet większą od rówieśników gęstość kości, częściej dochodzi u nich do złamań. Ryzyko złamań biodra jest wyższe nawet o 40-50%.
Składnia ludzkich działań
5 listopada 2010, 10:58Składnia jest wykorzystywana nie tylko do zrozumienia zdań, ale i działań innych ludzi. Wg psychologów, oznacza to, że dysponujemy reprezentacją możliwych rodzajów powiązań między działaniami i celami.
Woda zaskoczyła fizyków. Lód topi się znacznie poniżej temperatury topnienia
5 stycznia 2024, 13:40Fizyka potrafi zaskakiwać. A szczególnie zaskoczyć może tak powszechnie występujący i – wydawałoby się – prosty oraz dobrze poznany płyn, jak woda. W temperaturze pokojowej kostka lodu topi się na naszych oczach. Jednak okazuje się, że lód topnieje również znacznie poniżej temperatury zamarzania. Naukowcy z Argonne National Laboratory odkryli właśnie topnienie powierzchniowe lodu w temperaturach, w których nie spodziewano się, że takie zjawisko zachodzi.
Huragany będą powodowały coraz więcej szkód
16 października 2017, 12:11Jeśli oceany będą ocieplały się w takim tempie, jak przewiduje IPCC należy spodziewać się, że do roku 2100 straty finansowe spowodowane przez huragany wzrosną o ponad 70%. Autorzy badań, których wyniki opublikowano w piśmie Sustainable and Resilient Infrastructure, skupili się na 13 kalifornijskich hrabstwach położonych w odległości do 50 kilometrów od wybrzeża.
Bakteria w roli swatki
2 grudnia 2010, 16:47Co decyduje o doborze partnera? Atrakcyjność, zdolność do posiadania potomstwa, zdolność do wyżywienia rodziny - wymieni każdy. Odkrycie, że może o tym decydować żyjąca w organizmie bakteria nieco szokuje, ale to prawda. Co więcej, może ona sterować ewolucją organizmu gospodarza. Na szczęście nie dotyczy to człowieka, lecz muszki owocówki.
Udało się zmierzyć oddziaływanie grawitacji na najmniejszą masę
28 lutego 2024, 10:03Nauka do dzisiaj nie rozumie oddziaływania grawitacji na poziomie kwantowym. Sam Einstein nie wiedział, w jaki sposób można połączyć jego ogólną teorię względności (OTW) z mechaniką kwantową. Naukowcy od 100 lat próbują zunifikować mechanikę kwantową i opisywane przez nią oddziaływania z oddziaływaniami grawitacyjnymi w skali makro, opisanymi OTW. Gdyby udało się stworzyć spójną teorię grawitacji kwantowej, to być może powstałaby tzw. teoria wszystkiego, opisująca wszystkie znane oddziaływania. Ostatnio przeprowadzony eksperyment przybliża nas do tego celu.
