
Najstarsza polska piramida stoi w miejscu wczesnośredniowiecznego grodziska
10 maja 2018, 08:38Najstarsze polskie mauzoleum w kształcie piramidy, Wieżę Ariańską w Krynicy (woj. lubelskie), zbudowano w miejscu wczesnośredniowiecznego grodu z okresu wczesnoplemiennego. Naukowcy ustalili to dzięki zastosowaniu lotniczego skanowania laserowego.

Podczas przygotowań do budowy rurociągu na szwedzkiej wyspie odkryto fragment średniowiecznej pieczęci
28 września 2018, 11:55Podczas prac związanych z budową rurociągu na wyspie Arnö (in. Biskops-Arnö) na jeziorze Melar w Szwecji odkryto fragment średniowiecznej pieczęci Petrusa Filipssona, arcybiskupa Uppsali w latach 1332-41.

Katedrę zbudowaną z polecenia 1. króla Portugalii "gryzie" nieznany dotąd gatunek grzyba
29 stycznia 2019, 14:52Starą Katedrę w Coimbrze (port. Sé Velha de Coimbra), jeden z najbardziej charakterystycznych zabytków architektury romańskiej w Portugalii, niszczy wolno rosnący, czarny grzyb. Strzępki wpijają się w kamień i prowadzą do powstawania pęknięć. Oprócz tego produkują polisacharydy, które wyzwalają erozję. W wyniku prac wielodyscyplinarnego zespołu ustalono, że to nieznany dotąd gatunek MCBF (od ang. microcolonial black fungi).

Wzorzec z Sevres do lamusa. Od dzisiaj mamy nową definicję kilograma
20 maja 2019, 11:21Dzisiaj oficjalnie porzuciliśmy dotychczasowy wzorzec kilograma. Nie jest on już zdefiniowany za pomocą fizycznego obiektu przechowywanego w Sevres pod Paryżem. Obowiązuje nowa definicja, oparta o stałą Plancka.
Kryształy fluorku litu "widzą" ciężkie jony o dużych energiach
20 sierpnia 2019, 10:05Do rejestrowania śladów cząstek jądrowych od niedawna używa się kryształów fluorku litu. Fizycy z Instytutu Fizyki Jądrowej PAN w Krakowie właśnie wykazali, że kryształy te świetnie nadają się również do detekcji przelotów wysokoenergetycznych jonów pierwiastków nawet tak ciężkich jak żelazo.

Sztuczny słonecznik wygina się do światła
6 listopada 2019, 11:34Amerykańscy naukowcy opracowali syntetyczne rozwiązanie, które wykazuje fototropizm, czyli podąża za kierunkiem padającego światła. Jest ono porównywane do sztucznego słonecznika. Opis systemu SunBOT (od ang. sunflower-like biomimetic omnidirectional tracker) ukazał się w periodyku Nature Technology.

Wg etologów, suczka spontanicznie kategoryzuje obiekty
20 lutego 2020, 13:41Suczka border collie Whisky nauczyła się nazw 90 zabawek i przynosi je na polecenie. Co więcej, wg naukowców rozróżnia kategorie zabawek, w tym piłeczki, frisbee czy linki, i umie przypisać do nich nowe obiekty. Na początku trudno mi było uwierzyć, że pies nauczył się nazw tak wielu zabawek, ale po wielu dniach rygorystycznych testów musiałam zmienić zdanie - opowiada dr Claudia Fugazza z Uniwersytetu Loránda Eötvösa.

Inwazyjne żebropławy mogą przeżyć zimę tylko dzięki pożeraniu własnego potomstwa
8 maja 2020, 20:01Naukowcy od dawna zastanawiali się, dlaczego u żebropławów z gatunku Mnemiopsis leidyi, zwanych orzechami morskimi, bardzo dużo larw pojawia się późnym latem, mimo że młode nie mają szans na przeżycie zimy. Rozwiązanie zagadki okazało się dość makabryczne.

U wybrzeży Australii Zachodniej odkryto pierwsze zatopione aborygeńskie stanowiska archeologiczne
7 lipca 2020, 11:26U północno-zachodnich wybrzeży Australii na szelfie kontynentalnym odkryto pierwsze zatopione aborygeńskie stanowiska archeologiczne; znajdują się one w obrębie Cape Bruguieres Channel i Flying Foam Passage. Ich minimalny wiek określono na, odpowiednio, 7000 i 8500 lat.

Diaboliczny chrząszcz pancerny zdradza tajemnicę swego niezwykle wytrzymałego pancerza
23 października 2020, 12:19Nosoderma diabolicum, chrząszcz zamieszkujący zachodnie wybrzeża USA ma, podobnie jak jego kuzyni z podrodziny Zopherinae, jeden z najbardziej wytrzymałych egzoszkieletów występujących w przyrodzie. Dlatego też bez trudu może przeżyć przejechanie przez samochód, a ptaki czy gryzonie rzadko mogą się nim pożywić.