Literacki Nobel 2021 dla uchodźcy z Zanzibaru i profesora na University of Kent
7 października 2021, 14:29Abdulrazak Gurnah został uhonorowany tegoroczną Nagrodą Nobla z literatury za bezkompromisowe i pełne współczucia badanie skutków kolonializmu i losu uchodźcy pomiędzy kulturami i kontynentami. Ten szerzej nieznany pisarz z Zanzibaru jest emerytowanym wykładowcą literatury angielskiej i postkolonialnej na brytyjskim University of Kent. Specjalizuje się na badaniu literatury takich autorów jak Wole Soyinka, Ngũgĩ wa Thiong’o i Salman Rushdie.
Udało się uzyskać najniższą zmierzoną temperaturę
13 września 2021, 12:03Dzięki nowemu sposobowi kontroli rozszerzania się materii w swobodnie opadającym kondensacie Bosego-Einsteina udało się zanotować najniższą z zarejestrowanych temperatur. Naukowcy z Niemiec i Francji obrazowali spadek kondensatu przez ponad 2 sekundy. Zanotowali przy tym temperaturę 38 pikokelwinów (38 x 10-12 K). Tak niskiej temperatury nigdy wcześniej nie udało się uzyskać. To znacznie chłodniej niż w przestrzeni kosmicznej, której średnia temperatura wynosi 2,7 K.
Angielszczyzna z południowego-wschodu wyprze wymowę północną
28 lipca 2021, 13:13W ciągu najbliższych 45 lat sposób wymowy używany obecnie na południowym-wschodzie Anglii stanie się dominujący w całej Wielkiej Brytanii, wynika z badań prowadzonych przez naukowców z Uniwersytetów w Portsmouth i Cambridge.
Dopasowano dwa fragmenty bandaży mumii sprzed 2300 lat. Jeden był w USA, drugi w Nowej Zelandii
20 lipca 2021, 10:37Po zdigitalizowaniu zbiorów z Teece Museum w nowozelandzkim mieście Christchurch okazało się, że przechowywany tam fragment lnu, którym była owinięta egipska mumia sprzed 2300 lat pasuje do fragmentu przechowywanego w Getty Institute w USA
Pierwsza neuroproteza mowy pozwala sparaliżowanym szybko mówić pełnymi zdaniami
15 lipca 2021, 08:15O ile nam wiadomo, jest to pierwsza udana demonstracja bezpośredniego dekodowania z mózgu pełnych wyrazów u osoby, która jest sparaliżowana i nie może mówić, stwierdza neurochirurg profesor Edward Chang. Uczony wraz z kolegami opracował „neuroprotezę mowy”, urządzenie, które u ciężko sparaliżowanego pacjenta rejestruje sygnały w mózgu i przekłada je na mowę.
WBP w Kielcach opracowuje słownik gwary świętokrzyskiej i zachęca czytelników do pomocy
7 czerwca 2021, 10:27Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Witolda Gombrowicza w Kielcach opracowuje słownik gwary świętokrzyskiej. Ma być gotowy w przyszłym roku w formie tradycyjnej książki i e-booka. Biblioteka uzyskała na ten cel dofinansowanie w ramach programu EtnoPolska 2021 Narodowego Centrum Kultury.
Banki Polski i Litwy wyemitowały monety kolekcjonerskie poświęcone Konstytucji 3 Maja
28 kwietnia 2021, 13:06W ramach obchodów 230. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja i Zaręczenia Wzajemnego Obojga Narodów Bank Litwy (Lietuvos bankas) i Narodowy Bank Polski (NBP) wyemitowały 3 monety kolekcjonerskie.
Niepewna przyszłość Międzynarodowej Stacji Kosmicznej. Rosjanie znowu mówią o wycofaniu się
21 kwietnia 2021, 11:02Międzynarodowa Stacja Kosmiczna liczy sobie już ponad 20 lat, a jej przyszłość jest niepewna. W 2014 roku Rosja, w odpowiedzi na amerykańskie sankcje po zajęciu Krymu, oświadczyła, że odrzuci prośbę USA o przedłużenie działania stacji poza rok 2020. W 2015 roku Roskosmos oświadczył, że będzie brał udział w projekcie stacji do roku 2024. Z kolei w roku 2018 w USA przyjęto ustawę, zgodnie z którą działanie Stacji ma zostać przedłużone do roku 2030.
Małopolska: we Wrzępi zbadano wielkie centrum produkcji garncarskiej z okresu wpływów rzymskich
26 marca 2021, 11:27We Wrzępi (woj. małopolskie) archeolodzy badali pozostałości wielkiego centrum produkcji garncarskiej sprzed ponad 1700 lat. Składa się na nie ok. 130 pieców. Jest to stanowisko kultury przeworskiej. [...] W świetle obecnej wiedzy jest to nie tylko największe tego typu stanowisko produkcyjne na [dzisiejszych] ziemiach polskich, ale także jedno z największych w całej barbarzyńskiej Europie okresu rzymskiego. Jedynym porównywalnym pod względem liczby pieców miejscem jest wielkie centrum produkcji z Medieșu Aurit w Rumunii, gdzie badacze, także na podstawie badań magnetycznych, szacują liczbę na ponad 200 pieców - podkreśla Jan Bulas.
Narodowy Bank Polski wprowadził do obiegu monetę upamiętniającą 100. rocznicę Konstytucji marcowej
11 marca 2021, 12:00Narodowy Bank Polski (NBP) wprowadził do obiegu srebrną monetę kolekcjonerską "100. rocznica Konstytucji marcowej". Zaprojektował ją Grzegorz Pfeifer. Ma ona średnicę 32 mm i masę 14,14 g.