Dieta wysokotłuszczowa i rak wątroby. Naukowcy poznali mechanizm powstawania choroby
23 grudnia 2025, 10:33Dieta wysokotłuszczowa to jeden z najważniejszych czynników ryzyka rozwoju raka wątroby. Autorzy nowych badań odkryli mechanizm powstawania tej choroby. Okazało się, że w reakcji na dużą ilość tłuszczu w diecie dojrzałe hepatocyty wracają do stanu komórek niedojrzałych, podobnych do komórek macierzystych. To pozwala im przetrwać niekorzystne warunki spowodowane przez dietę z dużą ilością tłuszczu, jednak powoduje, że w dłuższej perspektywie są bardziej podatne na rozwój guza nowotworowego.
Mieszkańcy Pompejów w grubych wełnianych ubraniach. Czy znamy prawdziwą datę erupcji?
18 grudnia 2025, 14:08Badacze z grupy ÁTROPOS, którzy na Universitat de València zajmują się badaniem kultury śmierci, stwierdzili na podstawie odlewów ciał ofiar erupcji w Pompejach, że warunki pogodowe panujące w mieście były odmienne od tego, czego się należałoby spodziewać. Ofiary z Pompejów nosiły, zarówno w budynkach jak i poza nimi, wełniane tuniki i gęsto tkane wełniane płaszcze. Musimy przy tym pamiętać, że przez setki lat uważano, iż erupcja miała miejsce 24 sierpnia 79 roku. Taką bowiem datę znamy z listu Pliniusza Młodszego do Tacyta. Badania Hiszpanów to kolejny dowód, że przyjęte powszechnie datowanie jest błędne.
Unikatowy pomysł naukowców z Poznania: terapeutyczne stado owiec w naturalnym środowisku
16 grudnia 2025, 13:59Uniwersytet Przyrodniczy w Poznaniu i OneHealth Polska rozpoczęli unikatowy projekt – to pierwsze w Polsce, a może i na świecie, terapeutyczne stado owiec. Nie ma tutaj znaczenia produkcja mięsa, wełny czy mleka. Liczy się tylko obecność zwierząt w Kowanówku nad rzeką Wełną. Owce mają pomagać w psychoterapii, a dodatkowym celem jest odbudowa polskiego krajobrazu i zachowanie rodzimych ras zwierząt.
Mrugamy mniej, gdy nasz mózg się wytęża, by dobrze słyszeć
12 grudnia 2025, 09:06Obserwacja mrugania powiekami może być dobrym sposobem pomiaru funkcji poznawczych, uważają naukowcy z Concordia University. Zwykle odruch ten jest badany w odniesieniu do wzorku i widzenia. Uczeni z Concordii postanowili sprawdzić, czy mruganie jest w jakiś sposób związane z funkcjami poznawczymi. Na łamach Trends in Hearing opisali dwa eksperymenty, które miały wykazać, w jaki sposób zmieniamy sposób mrugania w reakcji na taki sam bodziec przekazywany w różnym otoczeniu.
Wybuchy wulkanów przyczyniły się do epidemii Czarnej Śmierci
5 grudnia 2025, 11:10Martin Bauch z Instytutu Historii i Kultury Europy Wschodniej im. Leibniza oraz Ulf Büntgen z University of Cambridge uważają, że do pandemii Czarnej Śmierci, która w połowie XIV wieku mogła zabić nawet połowę populacji Europy, przyczynił się... wybuch wulkanu w tropikach. Wyniki swoich badań naukowcy opisali na łamach Nature Communications. Earth & Environment.Wielka pandemia, jedna z największych w historii ludzkości, rozpoczęła się w Europie 1347 roku.
W Tunezji znaleziono drugą największą fabrykę oliwy Imperium Rzymskiego
20 listopada 2025, 12:19W pobliżu dawnego rzymskiego miasta Cillium – obecnie Kasserine w Tunezji – znaleziono olbrzymią fabrykę oliwy. Międzynarodowa misja archeologiczna zidentyfikowała tam imponujące struktury związane z produkcją oliwy, w tym dwa torcularia – zakłady wytwarzające oliwę. Jeden z nich był drugim pod względem wielkości tego typu miejscem w Imperium Romanum.
W końcu zaobserwowano koronalny wyrzut masy na gwieździe innej niż Słońce. Był potężny
13 listopada 2025, 15:18Międzynarodowy zespół naukowy zdobył pierwszy dowód na koronalny wyrzut masy (CME) na gwieździe innej niż Słońce. CME, słoneczne erupcje, podczas których olbrzymie ilości materiału są wyrzucane w przestrzeń kosmiczną, są często obserwowanym zjawiskiem. Wpływają one na pogodę kosmiczną, pozwalają nam podziwiać zorze polarne i nie ma najmniejszych powodów, dla których zjawiska takie nie miałyby zachodzić na innych gwiazdach. Dotychczas jednak nie udało się zdobyć bezsprzecznego dowodu na ich istnienie. Udało się to dopiero dzięki kosmicznemu obserwatorium NMM-Newton Europejskiej Agencji Kosmicznej i europejskiemu międzynarodowemu interferometrowi LOFAR, którego 3 stacje znajdują się w Polsce.
Rozsiewanie aerozoli w stratosferze nie pomoże rolnikom
6 listopada 2025, 10:01Nie od dzisiaj słyszymy, że zmiany klimatyczne mogą negatywnie wpłynąć na uprawę kawy, kakao i winorośli. Tymczasem od ich uprawy zależy los milionów ludzi i stanowią one ważną część gospodarki wielu krajów. Jednak wzrost temperatur i zmiany wzorca opadów powodują dużą zmienność plonów, co szczególnie dotyka niewielkich plantacji, których właściciele nie mogą liczyć na stabilność przychodów. Obecnie w skali świata nie widać spadku ogólnej produkcji, jednak coraz częściej producenci muszą mierzyć się ze znacznymi nieprzewidywalnymi wahaniami plonów.
Ponad 2 kilometry w 2 dni. Tak szybko nie rozpadał się żaden lodowiec
4 listopada 2025, 09:34Gdy na początku 2024 roku przelecieliśmy nad Lodowcem Hektoria, nie mogłam uwierzyć, jak wielka jego część się rozpadła. Na zdjęciach satelitarnych widzieliśmy fiord i góry, ale osobista wizyta napełniła mnie zdumieniem, mówi doktor Naomi Ochwat z CIRES (Cooperative Institute for Research in Environmental Sciences) na University of Colorado Boulder. Uczona jest główną autorką badań nad przyczynami najszybszego we współczesnej historii wycofywania się lodowca. Hektoria stracił niemal połowę masy w ciągu 2 miesięcy. Poznanie przyczyn tego zjawiska pozwoli na zidentyfikowanie innych zagrożonych lodowców.
Polska astronom znalazła pięć związków węgla w lodzie w pobliżu protogwiazdy
3 listopada 2025, 09:54Zespół pod kierunkiem Marty Sewiło zauważył w Wielkim Obłoku Magellana pięć różnych związków węgla. Uczona, która pracuje na University of Maryland, i jej koledzy z USA, Włoch, Holandii, Wielkiej Brytanii i Niemiec, wykorzystali MIRI (Mid-Infrared Instrument) znajdujący się na Teleskopie Kosmicznym Jamesa Webba do analizy lodu otaczającego młodą masywną protogwiazdę ST6.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …
