Monumentalna budowla to niezwykły kosmogram sprzed 3000 lat. Tu narodziły się elity Majów?
6 listopada 2025, 11:55W 2017 roku w dżungli przy granicy Meksyku z Gwatemalą archeolodzy odkryli monumentalną platformę ziemną sprzed 3000 lat. Ma ona 1400 metrów długości, 400 metrów szerokości i do 15 metrów wysokości. Platforma była budowana w latach 1000–800 p.n.e., setki lat przed rozkwitem w regionie cywilizacji Majów. To najstarsza monumentalna budowla na obszarze Majów i największa prehiszpańska struktura w regionie. Szybko okazało się, że wielka platforma to tylko część krajobrazu archeologicznego okolicy. Teraz zaś archeolodzy donieśli, że stanowisko Aguada Fénix tworzy wielki kosmogram o wymiarach 9x7,5 kilometra, w którym architektura i miejsca symboliczne są przedstawieniem kosmicznego porządku czasu i przestrzeni.
Monumentalny budynek z prehistorycznej Mezopotamii. Kani Shaie odsłania kolejne tajemnice
4 listopada 2025, 13:38Na stanowisku Kani Shaie w irackim Kurdystanie znaleziono monumentalny budynek. Pozwoli on lepiej poznać początki cywilizacji Mezopotamii i osadnictwa w górach Zagros. Kani Shaie to wyjątkowe miejsce. Najbardziej intensywne osadnictwo miało tu miejsce od V do połowy III tysiąclecia przed naszą erą. Ludzie mieszkali tutaj zatem w okresach Ubajd (ostatni prehistorycznym okresie Mezopotamii), Uruk (okres wczesnej historii obejmujący epokę miedzi i wczesną epokę brązu) oraz okres wczesnodynastyczny. Jednak ludzie mieszkali tam już wcześniej, w czasach kultury Halaf (VI tysiąclecie p.n.e.), przez czasy neoasyryjskie, aż po czasy imperium osmańskiego. W sumie to 7000 lat.
Nadwrażliwość na gluten nie jest reakcją na gluten. Większość przypadków ma inną przyczynę
24 października 2025, 11:39Nadwrażliwość na gluten, na którą cierpi nawet 15% ludzi, jest spowodowana nie glutenem, ale interakcją pomiędzy przewodem pokarmowym, a mózgiem – donoszą autorzy najnowszych badań. Zespół pracujący pod kierunkiem Jessiki Biesiekierski z Uniwersytetu w Melbourne przeprowadził metaanalizę badań dotyczących nieceliakialnej nadwrażliwości na gluten (NCGS) i stwierdził, że u większości ludzi pojawiające się objawy nie są reakcją na gluten.
Tłuszcz na organach wewnętrznych i w wątrobie uszkadza tętnice szyjne
17 października 2025, 18:21Tłuszcz znajdujący się w jamie brzusznej może uszkadzać tętnice, a proces ten może zachodzić u ludzi, którzy wydają się zdrowi, ostrzegają naukowcy z McMaster University. Wyniki ich badań, opublikowane właśnie na łamach Communications Medicine, to przypomnienie, że BMI czy obwód w pasie nie są wystarczającymi wskaźnikami, na podstawie których można wnioskować o wpływie tkanki tłuszczowej na zdrowie. Badania rzucają też nowe światło na związek tłuszczu z chorobami serca.
Uczeni pracują nad spowolnieniem pogorszenia wzroku wraz z wiekiem
15 października 2025, 08:07Profesor Dorota Skowrońska-Krawczyk i jej zespół z Uniwersytetu Kalifornijskiego w Irvine, we współpracy z Polską Akademią Nauk oraz Uniwersytetem Zdrowia i Medycyny z Poczdamu opracowała potencjalną nową metodą zapobiegania pogarszaniu się wzroku wraz z wiekiem. Ich prace mogą przyczynić się też do poprawy funkcjonowania układu odpornościowego oraz walki z nowotworami. Wyniki swoich badań uczeni omówili na łamach Science Translational Medicine.
Dziecko już w łonie matki może uczyć się języka obcego
8 października 2025, 10:36Krótka ekspozycja na dźwięk obcego języka w życiu płodowym wystarczy, by doszło do zmiany struktury mózgu u dziecka. Zespół neuropsychologów z Uniwersytetu w Montrealu dowodzi na łamach Communications Biology, że jeśli dziecko w łonie matki przez kilka tygodni słyszy obcy język, to natychmiast po urodzeniu język ten jest przetwarzany w jego mózgu tak samo, jak język matki. Tymczasem zupełnie nowy język przetwarzany jest w inny sposób.
Mieszkańcy Teotihuacán przodkami Azteków? Duńczycy próbują odczytać tamtejsze pismo
8 października 2025, 08:44Teotihuacán, jedno z najwspanialszych miast i kultur Ameryki, wciąż stanowi dla nas tajemnicę. Miasto zaczęło rozwijać się około I wieku przed naszą erą. W okresie największego rozkwitu, pomiędzy III a VI wiekiem mieszkało w nim być może 200 tysięcy osób, należało więc do największych miast świata. I mimo, że sporo wiemy o jego kulturze, wspaniałych zabytkach czy wpływach politycznych, zagadkę wciąż stanowią jego mieszkańcy. Nie wiemy, kim byli, do jakiej grupy etnicznej należeli
Dlaczego rośnie liczba zdiagnozowanych nowotworów u osób przed 50. rokiem życia?
1 października 2025, 16:47W ostatnich latach coraz częściej słyszymy o rosnącej liczbie nowotworów u osób przed 50. rokiem życia. Media częściej informują o takich przypadkach, szczególnie gdy nowotwór zostanie zdiagnozowany u osoby znanej. To zwiększone zainteresowanie nowotworami u ludzi młodych spowodowało wzrost liczby artykułów naukowych na ten temat oraz zmianę zaleceń dotyczących badań przesiewowych. Na przykład w USA zalecono, by badania pod kątem raka okrężnicy robić po 45., a raka piersi po 40. roku życia.
Świetnie zachowany dolmen sprzed 5000 lat odkryty w Andaluzji
29 września 2025, 07:23Podczas czwartego sezonu badawczego prowadzonego na stanowisku La Lentejuela w pobliżu miejscowości Teba w Andaluzji, archeolodzy z Uniwersytetu w Kadyksie (Universidad de Cádiz) odkryli dolmen sprzed co najmniej 5000 lat. Zabytek o długości 13 metrów zachował się w świetnym stanie, dzięki czemu będziemy mogli lepiej poznać zwyczaje pogrzebowe oraz sieci handlowe istniejące w III tysiącleciu przed Chrystusem na południu Półwyspu Iberyjskiego.
Jak przyjęliśmy postawę wyprostowaną? Naukowcy opisali radykalne zmiany w miednicy
8 września 2025, 08:41W ciągu milionów lat u naszych przodków doszło do radykalnej zmiany miednicy, dzięki czemu my możemy poruszać się na dwóch nogach w postawie wyprostowanej. Przez długi czas szczegóły tej zmiany pozostawały tajemnicą, aż niedawno na łamach Nature naukowcy z USA, Wielkiej Brytanii i Irlandii opisali dwie zmiany genetyczne, które doprowadził do tej rewolucji.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 8 …
