Stukając do wrót pyłowych gigantów
12 stycznia 2021, 11:06Międzynarodowy zespół naukowców, w tym dwoje naukowców z NCBJ - Katarzyna Małek i William Pearson, rzucił nieco światła na złożone procesy fizyczne związane z wytwarzaniem pyłu, metali i gwiazd w ewolucji galaktyk. Badacze przeanalizowali dużą próbkę odległych pyłowych galaktyk, wykrytych za pomocą ALMA. Badanie, opublikowane w Astronomy & Astrophysics, ujednoliciło metody obserwacyjne i teoretyczne, znajdując dowody na szybki wzrost pyłu w młodych, ale już bogatych w metale galaktykach w odległym wszechświecie.
Gwiazdy odsłaniają kolejną tajemnicę
31 grudnia 2013, 10:46Masywne gwiazdy, co najmniej 8-krotnie cięższe od Słońca, wciąż stanowią zagadkę dla astronomów. Uczeni zastanawiają się, w jaki sposób dochodzi do formowania się takich gwiazd, podczas gdy zdecydowania większość gwiazd to obiekty znacznie mniejsze.
Dysk akrecyjny czarnej dziury zobrazowany w skali poniżej 1 parseka. Uczeni odkryli fontannę gazu
6 listopada 2023, 10:01Międzynarodowy zespół badawczy zobrazował okolice czarnej dziury z bezprecedensową rozdzielczością bliską 1 roku świetlnego. Tak duża rozdzielczość pozwala na obserwowanie przepływu gazu w bezpośrednim sąsiedztwie czarnej dziury i badanie różnych faz otaczającego dziurę gazu – plazmowej, atomowej i molekularnej. Przede wszystkim zaś umożliwiła lepsze opisanie przepływu gazu z dysku akrecyjnego i wykazanie, że jest on spowodowany niestabilnością grawitacyjną. Naukowcy zauważyli, że znaczna część gazu jest odrzucana od czarnej dziury w formie atomowego i molekularnego odpływu. Gaz ten następnie wraca i zjawisko odpływu znowu ma miejsce. Całość przypomina fontannę wydobywającą się z czarnej dziury.
Najjaśniejsza galaktyka odkryta dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu
17 lipca 2017, 09:59Dzięki soczewkowaniu grawitacyjnemu naukowcy z Instituto de Astrofisica de Canarias wykryli najjaśniejszą ze znanych galaktyk. Znajduje się ona w odległości 10 miliardów lat świetlnych od nas i emituje wyjątkowo intensywne promieniowanie w podczerwieni
Nieznane wirusy znalezione w lodowcu sprzed tysięcy lat
26 lipca 2021, 08:13W dwóch próbkach lodowca z Wyżyny Tybetańskiej znaleziono zamrożone wirusy sprzed 15 000 lat. Większość z nich nie przypomina wirusów dotychczas skatalogowanych, informują naukowcy z Ohio University. Odkrycie żywych wirusów sprzed tysiącleci pozwoli lepiej zrozumieć ich ewolucję.
CTA poszuka źródeł promieniowania gamma
17 kwietnia 2014, 09:38Podczas niedawnego spotkania w Monachium astronomowie z 12 krajów biorących udział w projekcie CTA (Cherenkov Telescope Array) zastanawiali się nad wyborem miejsc, w których staną teleskopy. Zadaniem CTA będzie śledzenie źródeł wysokoenergetycznego promieniowania gamma.
Majowie podczas rytuałów pili tytoń
6 marca 2024, 10:35Tytoń to jedna z najważniejszych roślin rytualnych i medycznych Mezoameryki. Dysponujemy licznymi źródłami wskazującymi na powszechne jego stosowanie. Ślady nikotyny w fajkach z Ameryki Północnej, przedmiotach do palenia i kruszenia tytoniu z Chile, płytce nazębnej zmarłych z Kalifornii, włosach mumii z pustyni Atacama czy naczyniu z nizin Majów. Analizy przedstawień artystycznych i źródła etnograficzne wskazują, że tytoń był i jest palony. Tymczasem naukowcy znaleźli ślady wskazujące na... picie tytoniu przez Majów.
Potężny rozbłysk na Proximie Centauri
27 lutego 2018, 13:59Astronomowie mają złe wieści dla tych, którzy oczekują, że w układzie planetarnym Proximy Centauri może istnieć życie. Proxima Centauri to – po Słońcu, oczywiście – najbliższa nam gwiazda, a przed dwoma laty świat obiegła sensacyjna wiadomość, że krąży wokół niej planeta
Astronomom udało się wyraźnie zobrazować region formowania się księżyca egzoplanety
2 sierpnia 2021, 10:50Wokół niedawno odkrytej egzoplanety PDS70c zauważono dysk pyłowy, w którym prawdopodobnie formuje się księżyc. O odkryciu poinformował międzynarodowy zespół pracujący pod kierunkiem Myriam Benisty z Uniwersytetu w Grenoble. Naukowcy korzystali z teleskopu ALMA (Atacama Large Milimeter/submilimeter Array).
Zatruci arsenem
17 kwietnia 2014, 10:47Nowe badania sugerują, że członkowie wielu prekolumbijskich kultur na północy Chile, w tym Inkowie, cierpieli na chroniczne zatrucie arsenem. Spożywali bowiem wodę ze źródeł zanieczyszczonych tym pierwiastkiem.
