Nobel z medycyny za prace, dzięki którym rekordowo szybko powstały szczepionki na COVID-19
2 października 2023, 12:37Tegoroczną Nagrodę Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny otrzymali Katalin Karikó i Drew Weissmann za odkrycia, które umożliwiły opracowanie efektywnych szczepionek mRNA przeciwko COVID-19. W uzasadnieniu przyznania nagrody czytamy, że prace Karikó i Wiessmanna w olbrzymim stopniu zmieniły rozumienie, w jaki sposób mRNA wchodzi w interakcje na naszym układem odpornościowym". Tym samym laureaci przyczynili się do bezprecedensowo szybkiego tempa rozwoju szczepionek, w czasie trwania jednego z największych zagrożeń dla ludzkiego życia w czasach współczesnych.
Zapamiętani dzięki oksytocynie
7 stycznia 2009, 10:49Dlaczego niektórzy ludzie zapamiętują twarze napotkanych osób lepiej niż pozostali? Jedną z przyczyn może być wysoki poziom hormonu przywiązania – oksytocyny. Wygląda na to, że pomaga on w utrwaleniu znajomych fizjonomii i spotkań z innymi (Journal of Neuroscience).
Napój z bąbelkami ma zwiększyć skuteczność leczenia nowotworów
13 czerwca 2016, 10:41Tkanki nowotworowe zawierają mniej tlenu niż ich zdrowe odpowiedniki (komórki są słabiej utlenowane). By zwiększyć siłę oddziaływania radio- i chemioterapii, naukowcy z Uniwersytetów w Oksfordzie i Ulsterze pracują nad napojem z tlenowymi mikrobąbelkami.
Pustynna roślina wykorzystuje sól, by efektywnie pobierać wodę z powietrza
16 listopada 2023, 10:49Tamaryszek bezlistny (Tamarix aphylla) jest halofilnym krzewem rosnącym na pustyni. Oznacza to, że dostosował się do gleb o wysokim zasoleniu. Wiele organizmów żyjących na pustyni wyewoluowało mechanizmy pozwalające na czerpanie wody z mgły czy rosy. Badacze z Uniwersytetu Nowojorskiego w Abu Zabi (NYU Abu Dhabi) zbadali właśnie wyjątkowy mechanizm, za pomocą którego tamaryszek pobiera wodę.
Cyfrowe odzyskiwanie mowy
5 lutego 2009, 10:02Ingrid Behrns, patolog języka z Uniwersytetu w Göteborgu, wykazała, że programy cyfrowego wspomagania pisania naprawdę pomagają osobom z afazją ruchową. Mimo że doskonale rozumieją one, co się do nich mówi, same nie potrafią wyrazić swoich myśli słowami. Często afazji ruchowej towarzyszy agrafia, czyli utrata możności pisania. Doskonałym rozwiązaniem okazało się połączenie korektora pisowni z aplikacją przewidującą wyrazy w czasie pisania.
Co za dużo, to niezdrowo dla jaj
7 lipca 2016, 11:21Przykład zagrożonych żółwi zielonych (Chelonia mydas) z Raine Island pokazuje, że nie zawsze w dużej liczbie siła. Okazało się bowiem, że wskaźnik wylęgowości jest ograniczony właśnie przez zbyt dużą liczbę sąsiadujących gniazd.
Woda zaskoczyła fizyków. Lód topi się znacznie poniżej temperatury topnienia
5 stycznia 2024, 13:40Fizyka potrafi zaskakiwać. A szczególnie zaskoczyć może tak powszechnie występujący i – wydawałoby się – prosty oraz dobrze poznany płyn, jak woda. W temperaturze pokojowej kostka lodu topi się na naszych oczach. Jednak okazuje się, że lód topnieje również znacznie poniżej temperatury zamarzania. Naukowcy z Argonne National Laboratory odkryli właśnie topnienie powierzchniowe lodu w temperaturach, w których nie spodziewano się, że takie zjawisko zachodzi.
Kto kupuje, a kto pożycza
12 marca 2009, 16:07Naukowcy z uniwersytetów w Oviedo i Portsmouth zastosowali metody ekonometrii do zbadania cech socjoekonomicznych osób kupujących oraz pożyczających filmy na DVD.
Niższa waga w starszym wieku zwiększa ryzyko alzheimera
3 sierpnia 2016, 11:48Niższa waga na późniejszych etapach życia wiąże się z większymi złogami beta-amyloidu w mózgach osób kwalifikujących się do poznawczej normy. Korelacja jest szczególnie widoczna u nosicieli ApoE4 (wersji genu apolipoproteiny E stanowiącej czynnik ryzyka alzheimeryzmu).
Udało się zmierzyć oddziaływanie grawitacji na najmniejszą masę
28 lutego 2024, 10:03Nauka do dzisiaj nie rozumie oddziaływania grawitacji na poziomie kwantowym. Sam Einstein nie wiedział, w jaki sposób można połączyć jego ogólną teorię względności (OTW) z mechaniką kwantową. Naukowcy od 100 lat próbują zunifikować mechanikę kwantową i opisywane przez nią oddziaływania z oddziaływaniami grawitacyjnymi w skali makro, opisanymi OTW. Gdyby udało się stworzyć spójną teorię grawitacji kwantowej, to być może powstałaby tzw. teoria wszystkiego, opisująca wszystkie znane oddziaływania. Ostatnio przeprowadzony eksperyment przybliża nas do tego celu.