Święte źródło i włócznie zdobione złotem – najstarsze żelazo w Danii
11 grudnia 2025, 13:05Niezwykłe stanowisko Boeslunde na południowo-zachodniej Zelandii przyniosło unikatowe znalezisko. Boeslunde jest jednym z najbogatszych stanowisk duńskiej epoki brązu. W ostatnich dekadach na niewielkim obszarze znaleziono 10 złotych bransolet z pieczątkowatymi zakończeniami (Eidringe) i 2200 złotych ozdób w kształcie spirali. Podczas ostatniego sezonu wykopalisk archeolodzy trafili na coś absolutnie unikatowego – dwie żelazne włócznie ze złotymi ornamentami. Odkryli też coś, co pozwoliło wyjaśnić obecność złotych przedmiotów w okolicy.
Człowiek między bobrem a gibonem. Na ile jesteśmy gatunkiem monogamicznym?
11 grudnia 2025, 09:27Gdybyśmy ułożyli zwierzęcą „tabelę monogamii” ludzie uplasowaliby się pomiędzy bobrem a gibonem białorękim, uważa naukowiec z University of Cambridge. Jest on autorem badania, w którym porównał liczbę rodzeństwa i rodzeństwa przyrodniego by opisać, jak bardzo monogamiczne są różne gatunki ssaków w tym ludzie. Na tej podstawie stwierdził, że Homo sapiens jest w znacznie większym stopniu monogamiczny niż jego najbliżsi kuzyni.
Gdzie najlepiej rozwija się sztuczna inteligencja. Światowa czołówka bez niespodzianek
9 grudnia 2025, 16:58Naukowcy z Uniwersytetu Stanforda opublikowali wyniki badań Global AI Vibrancy Tool 2025, których celem jest opisanie i porównanie jak silny, dynamiczny i rozwinięty jest przemysł AI w różnych krajach. Tegoroczna ocena obejmuje analizę dla lat 2017–2024, a płynące z niej wnioski są zgodne z wnioskami z ubiegłorocznego raportu, w którym uwzględniono lata 2017–2023. Tegoroczny raport opisuje ekosystem sztucznej inteligencji w 36 krajach, w tym w Polsce.
Tysiące lat temu mieszkaniec dzisiejszej Bułgarii przeżył atak lwa
9 grudnia 2025, 11:21Lwy mieszkały na terenie dzisiejszej Bułgarii od epoki kamienia po epokę miedzi, chociaż ich szczątki rzadko spotyka się w kontekście archeologicznym. Jednak przynajmniej część z kości, które znaleziono na terenie osad epoki miedzi nosi ślady nacięć, co wskazuje, że ludzie czasami polowali na lwy, a zdobycz taka była ceniona przez społeczności osiadłe wzdłuż brzegów Morza Czarnego. Bułgarscy archeolodzy znaleźli ślady wskazujące, że nie tylko ludzie polowali na lwy, ale lwy atakowały ludzi.
Astronomowie znaleźli jedno z największych kosmicznych włókien
8 grudnia 2025, 12:45Włókna, jedne z największych struktur w kosmosie, tworzą rozległe przypominające nici formacje galaktyk i ciemnej materii. Są jednocześnie rodzajem autostrad, po których materia i pęd są przekazywane do galaktyk. Sąsiadujące ze sobą włókna, zawierające wiele galaktyk obracających się w tym samym kierunku, same wydają się wirować. Są świetnymi układami, do badania, w jaki sposób współczesne galaktyki zyskały obecną materię oraz moment pędu. Międzynarodowy zespół naukowy odkrył właśnie jedną z największych takich struktur we wszechświecie.
Wybuchy wulkanów przyczyniły się do epidemii Czarnej Śmierci
5 grudnia 2025, 11:10Martin Bauch z Instytutu Historii i Kultury Europy Wschodniej im. Leibniza oraz Ulf Büntgen z University of Cambridge uważają, że do pandemii Czarnej Śmierci, która w połowie XIV wieku mogła zabić nawet połowę populacji Europy, przyczynił się... wybuch wulkanu w tropikach. Wyniki swoich badań naukowcy opisali na łamach Nature Communications. Earth & Environment.Wielka pandemia, jedna z największych w historii ludzkości, rozpoczęła się w Europie 1347 roku.
Kot domowy trafił do Europy zaledwie 2000 lat temu. Przybył z Afryki nie z Bliskiego Wschodu
4 grudnia 2025, 10:24Udomowione koty pojawiły się w Europie zaledwie 2000 lat temu, czytamy na łamach Science. Piszemy na nowo historię klasyczną. Kot domowy pojawił się w Europie nie dzięki pierwszym rolnikom z Bliskiego Wschodu, a za pośrednictwem późniejszych sieci handlowych na Morzu Śródziemnym, mówi Bea De Cupere z Belgijskiego Królewskiego Instytutu Nauk Naturalnych. Międzynarodowy zespół badawczy, na czele którego stali Marco De Martino i Claudio Ottoni z Uniwersytetu Rzymskiego Tor Vergata, stwierdził, że koty domowe przybyły do Europy z Afryki Północnej.
Psychoterapia oparta na dowodach - co mówią badania naukowe?
3 grudnia 2025, 17:17Przez dziesięciolecia psychoterapia była postrzegana jako dziedzina bardziej związana ze sztuką niż z nauką. Dziś sytuacja wygląda zupełnie inaczej. Współczesna psychoterapia opiera się na solidnych podstawach naukowych, a jej skuteczność jest potwierdzona tysiącami badań klinicznych. Zrozumienie, co działa w terapii i dlaczego, pozwala zarówno specjalistom, jak i pacjentom podejmować świadome decyzje o wyborze odpowiedniej formy pomocy.
Anakondy – prehistoryczne giganty we współczesnym świecie
3 grudnia 2025, 09:05W przeszłości po Ziemi chodziły liczne gatunki wielkich zwierząt. W środkowym i górnym miocenie (12,4–5,3 milionów lat temu), gdy klimat był znacznie cieplejszy, a rozległe obszary podmokłe zapewniały obfitość pożywienia, istniały 12-metrowe kajmany czy słodkowodne żółwie o długości przekraczającej 3 metry. Wszystkie te gatunki wyginęły. Ale nie anakondy. One oparły się trendowi zmniejszania rozmiarów ciała i prehistoryczne giganty wciąż można spotkać w ich środowisku naturalnym.
Jak Chiny, USA, Polska czy UE realizują politykę klimatyczną? Ujawnia to analiza ich prawa
2 grudnia 2025, 13:36Analiza regulacji i przepisów prawnych pokazuje, jak objęte nią kraje dążą – bądź nie – do realizacji celów klimatycznych. W raporcie przygotowanym przez University of Oxford i ponad 60 firm prawniczych uwzględniono 37 krajów (jako kraj potraktowano Kalifornię), w tym Polskę i największych światowych emitentów CO2 – Chiny, USA oraz Indie. Państwa te odpowiadają za 85% światowej emisji i 87% światowego PKB. W raporcie wyraźnie widać, że we wszystkich badanych krajach doszło do wzmocnienia polityki klimatycznej – z jednym przypadkiem jej osłabienia: USA – a trend ten jest szczególnie silny w Ameryce Południowej, Afryce, Azji i regionie Pacyfiku.
« poprzednia strona następna strona » 1 2 3 4 5 6 7 …
