Tworzony od 90 lat Polski Słownik Biograficzny będzie miał drugą serię

29 stycznia 2024, 16:39

Jeden z największych i najważniejszych projektów naukowych polskiej humanistyki, Polski Słownik Biograficzny (PSB), ukazuje się od 1935 roku. Pracują nad nim naukowcy z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Przez ostatnich 90 lat pracowało przy nim ponad 4000 specjalistów z kraju i zagranicy. Od 2022 roku tworzona jest lista haseł, które znajdą się w serii uzupełniającej słownika. Projekt zbliża się do końca, a na liście znajdzie się 30 tysięcy haseł.



Skąd naprawdę pochodzi „Ołtarz”? Kolejna tajemnica Stonehenge

3 października 2023, 09:20

„Ołtarz” Stonehenge nie pochodzi z tego samego źródła, co inne kamienie, uważają naukowcy z Aberystwyth University, wywracając tym samym do góry nogami teorię dotyczącą obszaru, z którego pochodzi materiał na słynny zabytek. „Czas poszerzyć nasze horyzonty geograficzne i stratygraficzne?”, pytają w artykule opublikowanym na łamach Journal of Archaeological Science.


Infekcja pasożytem pomaga wilkowi zostać przywódcą stada

29 listopada 2022, 06:29

Toxoplasma gondii to chorobotwórczy pierwotniak, wywołujący u ludzi i zwierząt toksoplazmozę. Ten kosmopolityczny pasożyt występuje u setek gatunków ptaków i ssaków, ale jego najważniejszym żywicielem są kotowate. Wiemy, że wpływa on na zachowanie żywiciela, powodując np. że zarażony gryzoń nie boi się kota, przez co może zostać zjedzony, pierwotniak trafia wówczas do organizmu kota, gdzie pierwotniak rozmnaża się płciowo i jego cykl życiowy się zamyka.


Po ponad 40 latach widać, jak pojawienie się pieniędzy zmieniło lud Ju/’hoansi

7 października 2022, 17:44

Jeszcze dwa pokolenia temu Ju/’hoansi nie znali pieniędzy. Gospodarka łowiecko-zbierackich nomadów, zamieszkujących północno-wschodnią Namibię i północno-zachodnią Botswanę, opierała się na eksploatacji dzikich roślin i zwierząt. Jednak w latach 70. zaczęli tracić swoją ziemię. Rząd Namibii wyznaczył im teren – nazwany Nyae Nyae – na którym mogli żyć i od końca lat 70. Ju/’hoansi prowadzą osiadły tryb życia. W życiu Ju/’hoansi pojawiły się pieniądze.


Jest szansa na nowe sposoby leczenia bólu, raka płuc i ulżenia w bólu pacjentom nowotworowym

1 września 2022, 14:25

Ból to pożyteczny sygnał alarmowy, informujący nas o uszkodzeniu tkanek czy chorobie i skłaniający do wycofania się z nieprzyjemnej sytuacji oraz poszukania pomocy u lekarza. Gdy rana się zagoi, ból powinien ustąpić, ale wiele osób cierpi na ból nawet po całkowitym zagojeniu się rany. Co więcej, olbrzymia liczba osób na całym świecie zmaga się z chronicznym bólem, któremu w wielu przypadkach nie potrafimy przypisać żadnej przyczyny w postaci zranienia czy choroby


Kamień Pomorski: na wewnętrznej ścianie szczytowej katedry odkryto wyryty w średniowiecznych cegłach znak związany z magią ochronną

20 czerwca 2022, 10:54

Na wewnętrznej ścianie szczytowej na gotyckim filarze katedry w Kamieniu Pomorskim odkryto niezwykłe „graffiti” - wyryty w średniowiecznych cegłach znak apotropeiczny (od gr. αποτρόπαιος – odwracający). Jak wyjaśniono na profilu Muzeum Historii Ziemi Kamieńskiej na FB, miał on zabezpieczyć świątynię i wiernych przed mocami zła. Mógł być to demon, złe duchy lub czarownice.


Udało się uzyskać szczegółowy obraz kosmicznych ORC-ów. Odkryła je Polka

22 marca 2022, 17:49

Astronomowie uzyskali szczegółowy obraz tajemniczego ORC-ów. To niedawno odkryte fascynujące obiekty kosmiczne zwane dziwnymi kręgami radiowymi (odd radio circles – ORC). Jako pierwsza zauważyła je doktor Anna Kapińska, pracująca przy projekcie Evolutionary Map of the Universe prowadzonym za pomocą Australian Square Kilometre Array Pathfinder (ASKAP). Od tamtej pory powstało wiele hipotez wyjaśniających, czym mogą być ORC.


Ludzie paleolitu zapuszczali się daleko za krąg polarny

21 sierpnia 2021, 07:55

Mamuty i polujących na nie ludzi często kojarzymy z mrozem i śniegiem. Wyobrażamy sobie ludzi, którzy potrafili radzić sobie w trudnych warunkach. O tym, że to prawdziwy obraz świadczy najnowsze znalezisko naukowców z Rosyjskiej Akademii Nauk. Aleksander Kandyba i jego zespół badają właśnie szczątki odkryte w najdalej na północ położonym obozowisku ludzi z paleolitu.


Ku zdziwieniu archeologów, w „niemieckim Stonehenge” odkryto duży obszar mieszkalny

17 czerwca 2021, 11:32

Na terenie „niemieckiego Stonehenge” odkryto ślady rozległego osadnictwa, których obecność wskazuje, że miejsce to mogło wyglądać nieco inaczej, niż dotychczas sobie wyobrażano. Ringheiligtum Pömmelte to późnoneolityczny krąg pochodzący z III tysiąclecia przed Chrystusem.


W pobliżu Stonehenge znaleziono olbrzymią neolityczną strukturę

22 czerwca 2020, 09:32

Archeolodzy z University of Bradford poinformowali o odkryciu wielkiego prehistorycznego stanowiska archeologicznego w Durrington Walls niedalego Stonehenge. Naukowcy znaleźli tam liczne neolityczne szyby sprzed około 4500 lat rozciągające się na przestrzeni 2 kilometrów. Znajdują się one pomiędzy znanymi wcześniej neolitycznymi konstrukcjami w Durington Walls i Woodhenge.


Zostań Patronem

Od 2006 roku popularyzujemy naukę. Chcemy się rozwijać i dostarczać naszym Czytelnikom jeszcze więcej atrakcyjnych treści wysokiej jakości. Dlatego postanowiliśmy poprosić o wsparcie. Zostań naszym Patronem i pomóż nam rozwijać KopalnięWiedzy.

Patronite

Patroni KopalniWiedzy