![](/media/lib/404/n-szympanstermit-43a60cdb60e2cc0689c8ab5ec30b7eef.jpg)
Badania potwierdzają, że szympansy posiadają własne kultury
29 maja 2020, 11:52Od pewnego czasu wśród specjalistów kiełkuje idea „szympansiej etnografii”, czyli badań kulturoznawczych nad szympansami. Już sam pomysł, że inne zwierzęta niż ludzie mogą wytworzyć kulturę – czyli zbiór zachowań i norm społecznych różnych w różnych grupach – jest niezwykle kontrowersyjny. Tymczasem ukazały się kolejne badania, które potwierdzają, że istnieje kultura szympansów.
![](/media/lib/403/n-wykop-761713c9b8f59ff09d8e74868f677126.jpg)
Nieopodal Ściany Płaczu odkryto wykute w skale 3 podziemne komory
21 maja 2020, 10:37Nieopodal Ściany Płaczu w Jerozolimie znaleziono we wtorek (19 maja) wykute w skale macierzystej 3 komory sprzed ok. 2 tysięcy lat. Ich funkcja pozostaje nieznana. Odkrycia dokonał zespół studentów mechiny. Ich pracami kierował archeolog Barak Monnickendam-Givon z Izraelskiej Służby Starożytności.
![](/media/lib/401/n-gobekli2-f200092cc19e0588943e2980627c5b6e.jpg)
Najstarsza świątynia na świecie powstała według planu architektonicznego
13 maja 2020, 08:30Starszy o tysiące lat od Stonehenge kompleks Göbekli Tepe, najstarsza świątynia na świecie, powstał jako jeden projekt architektoniczny, a zasady geometrii odgrywały olbrzymią rolę w jej wznoszeniu. Hipoteza naukowców z Tel Awiwu czyni tę budowlę jeszcze bardziej niezwykłą i tajemniczą.
![](/media/lib/401/n-baczokiro-c7426e5842a5674f8c6b28e3c73bdbf1.jpg)
Znaleziono najstarsze w Europie szczątki H. sapiens i dowód na wykorzystywanie technologii UPI
12 maja 2020, 09:02Przed 46 000 lat niewielka grupa ludzi wprowadziła się do jaskini Baczo Kiro w górach Stara Płanina w dzisiejszej Bułgarii. Pozostały po nich kości licznych zwierząt, koraliki, wisiorki czy kamienne ostrza. Już tysiące lat wcześniej w tej samej jaskini zamieszkiwali neandertalczycy. Jednak tym razem zjawili się nowi przybysze. Jak dowiadujemy się z artykułu w Nature, byli to pierwsi znani nam Homo sapiens w Europie.
![](/media/lib/400/n-aztekowiekolor-6758d00030f534a86b4f346592185ede.jpg)
Trzy metody wycinania serca. Tak w Mezoameryce składano ofiary z ludzi
4 maja 2020, 19:39Najsilniej z ofiarami z ludzi, a szczególnie z rytualnym wycinaniem serca, kojarzone są kultury Mezoameryki, przede wszystkim zaś Aztekowie. I właśnie temu zwyczajowi postanowili bliżej przyjrzeć się specjaliści z Uniwersytetu w Chicago, którzy chcieli zbadać, jakie techniki były stosowane przez tamtejszych kapłanów.
![](/media/lib/332/n-geny-cd3b5b28fd9550d11642318e53153e3c.jpg)
Polska od neolitu po epokę brązu: ciągłość genetyczna ludności z południa kraju
3 maja 2020, 17:08Ludzie zamieszkujący południe Polski w neolicie byli blisko spokrewnieni z populacją z okresu epoki brązu. Doktor Anna Juras wraz z zespołem z Uniwersytetu Adama Mickiewicza przeprowadziła analizy genetyczne 150 kości 80 osób żyjących w epoce brązu.
![](/media/lib/400/n-mozs-947393f4f6d97ff7cf5e2f29bea6047b.jpg)
Wydłużone czaszki opowiadają historię upadku Imperium Rzymskiego i najazdu Hunów
1 maja 2020, 10:20Gdy w V wieku Hunowie najechali Europę Środkową, Rzymianie w znaczniej mierze opuścili Panonię, prowincję, której duża część leżała na terenie dzisiejszych zachodnich Węgier. Trwająca już od dekad wielka wędrówka ludów zmieniała kształt osadnictwa i kultury Europy. Od dziesięcioleci na Węgrzech znajdowano niezwykłe wydłużone czaszki, liczące sobie ponad 1000 lat
![](/media/lib/398/n-lagarma-b273ff2bedcd0e5542aeacc7cf051bfc.jpg)
Możemy wirtualnie zwiedzać miejsce, które przez 16 000 lat widziało jedynie 50 osób.
21 kwietnia 2020, 11:46W ciągu ostatnich 16 000 lat jedynie 50 ludzi odwiedziło Dolną Galerię systemu jaskiń La Garma. Dzięki temu zachowało się tam wyjątkowe podłoże z okresu paleolitu, które od 25 lat jest przedmiotem badań paleoantropologicznych. Dzięki nowoczesnej technologii już teraz możemy zwiedzać tę wyjątkową jaskinię.
![](/media/lib/395/n-calusa-f5e058bf98a31a6d3666b4aaa7af10ef.jpg)
Rybackie mocarstwo ludu Calusa
31 marca 2020, 11:29Lud Calusa przez wieki dominował nad południową częścią Florydy. Wpływy i władza Calusa rozciągały się daleko poza ich terytorium. Posiadali odpowiednią siłę militarną, byli w stanie handlować z uznającymi ich zwierzchnictwo plemionami i zbierać od nich daniny. Calusa wznosili olbrzymie budynki i kopali imponujące kanały szerokości autostrad. Nie byłoby w tym nic dziwnego, gdyby nie fakt, że gospodarka Calusa nie opierała się na rolnictwie, a na rybołówstwie.
![](/media/lib/394/n-pilka-3867a8d7510f59b3d0aff3f36cf2bd9c.jpg)
Boisko pod boiskiem zaskoczyło archeologów
30 marca 2020, 05:02Przed ponad 3000 lat, pomiędzy rokiem 1174 a 1102 przed Chrystusem, mieszkańcy Etlatongo w dzisiejszym Meksyku rytualnie zakończyli używanie placu do gry w piłkę. Po odbytej ceremonii pozostały fragmenty spalonych roślin, rozbita olmecka ceramika, kości zwierząt, muszle oraz nieco ludzkich kości. Teraz Jeffrey Blomster i Victor Salazar dokonali zaskakującego odkrycia