Czarna dziura w Drodze Mlecznej jest niezwykle aktywna
25 lutego 2025, 09:45Supermasywna czarna dziura w centrum Drogi Mlecznej jest bardzo aktywna. Naukowcy z Northwestern University wykorzystali Teleskop Webba do uzyskania najdłuższego i najbardziej szczegółowego obrazu Sagittariusa A*. Dowiedzieli się, że w dysku akrecyjnym wokół dziury bez przerwy mają miejsce rozbłyski. Niektóre z nich to bardzo słabe migotania, trwające sekundy. Inne, potężne i oślepiające, można obserwować codziennie. Są jeszcze inne, niezwykle słabe, które trwają miesiącami.
Wrodzona geometria
17 listopada 2009, 11:07Badania na przedstawicielach kultury zachodniej i nomadach z plemienia Himba z północno-zachodniej Namibii, którzy niemal w ogóle nie stykają się z rozpowszechnionymi w naszym świecie regularnymi geometrycznie obiektami, wykazały, że jedni i drudzy tak samo dobrze radzą sobie z ich postrzeganiem i odróżnianiem. Oznacza to, że jest to zdolność wrodzona, która rozwija się niezależnie od kontaktu z przedmiotami określonego typu (Psychological Science).
Druk bez tuszu na papierze wielokrotnego użytku
3 lutego 2017, 13:02Druk bez tuszu? To możliwe. Chińsko-amerykański zespół naukowy stworzył papier, który można zadrukowywać za pomocą światła ultrafioletowego. Druk można następnie wymazać w temperaturze 120 stopni Celsjusza i ponownie wykorzystać papier
Wydalane przez ludzi leki wpływają na mózgi dzikich łososi
17 kwietnia 2025, 12:33Ludzie zużywają gigantyczną ilość leków. Oszacowanie liczby dawek jest niezmiernie trudne, jednak to biliony dawek rocznie, z czego znaczna część przyjmowana jest niepotrzebnie. Leki te, wydalane przez ludzi, trafiają do środowiska i stanowią dla niego coraz większe obciążenie. W zależności od substancji, mogą wpływać na zdrowie i zachowanie dzikich zwierząt, do organizmów których trafiły. Kręgowce wodne, jak ryby, mogą być szczególnie podatne na ich działanie, gdyż leki trafiają do środowiska głównie za pośrednictwem ścieków, a mózgi ryb w wielu aspektów działają podobnie, jak mózgi ssaków.
W (bezpośrednim) kontakcie z przeszłością
16 grudnia 2009, 09:38Ludzie z synestezją przestrzenno-sekwencyjną widzą ponumerowane ciągi zdarzeń – np. plan dnia - jako wzorce wizualne. Zespół, który pracował pod przewodnictwem Julii Simner z Uniwersytetu w Edynburgu, wykazał też, że przypominają sobie daty wydarzeń historycznych lepiej niż przeciętna osoba (Cortex).
Ludzie wyglądają na swoje imiona
27 lutego 2017, 14:37Ludzie z zadziwiającą trafnością dopasowują imiona do twarzy obcych.
Historia trądu pisana na nowo. Choroba nie została przywieziona do Ameryki przez kolonizatorów
30 maja 2025, 08:30Historia chorób jest nierozerwalnie połączona z historią ludzkości. Trąd jest jedną z najsłynniejszych chorób prześladujących nasz gatunek. Od dawna uważa się, że do obu Ameryk został on zawleczony przez europejskich kolonistów. Jednak naukowcy z Instytutu Pasteura, francuskiego Narodowego Centrum Badań Naukowych, University of Colorado i innych instytucji oznajmili właśnie, że Mycobacterium lepromatosis jest obecna w Amerykach od co najmniej 1000 lat. Pojawiła się zatem przed europejską kolonizacją.
Banknot do walki z korupcją
28 stycznia 2010, 10:385th Pillar to indyjska organizacja pozarządowa, która postanowiła zwalczać kwitnącą tam korupcję. Jej członkowie wprowadzili do obiegu banknot o nominale 0 rupii, który można wręczyć urzędnikowi domagającemu się "opłaty" za darmową usługę. Banknoty sporządzono w 5 językach: tamilskim, hindi, telugu, kannada i malajskim.
Szympansy Ngogo zadziwiają długowiecznością
21 marca 2017, 12:08Prowadzone przez 20 lat badania demograficzne szympansów żyjących w ugandyjskim Parku Narodowym Kibale ujawniły, że w sprzyjających okolicznościach nasi kuzyni mogą cieszyć się zadziwiająco długim życiem. Z Journal of Human Evolution dowiadujemy się, że na podstawie badań 306 szympansów stwierdzono, iż średnia długość życia zwierząt wynosi 33 lata
Balistyka kameleoniego języka
11 marca 2010, 09:33Kameleon jemeński (Chamaeleo calyptratus) jest zwierzęciem zmiennocieplnym, co oznacza, że spadek temperatury otoczenia spowalnia jego metabolizm. Wydawałoby się, że w zimnie język gada nie osiągnie właściwej prędkości, by schwytać smakowity kąsek, ale to nieprawda. Okazuje się, że natura wyposażyła go w specjalny mechanizm wyrzutowy. Nie bazuje on na bezpośrednich skurczach mięśni, ale działa na zasadzie napnij i wypuść, czyli podobnie do łuku i strzały.
