Andrzejki – teraz zabawa, niegdyś ważny dzień dla panien na wydaniu
29 listopada 2021, 06:50Andrzejki to dzisiaj okazja do spotkań towarzyskich i hucznej zabawy. Jednak jeszcze w niedalekiej przeszłości miały one znacznie poważniejszy – i ważniejszy – wymiar. Szczególnie dla panien. W wigilię dnia św. Andrzeja Apostoła, czyli 29 listopada, panny na wydaniu mogły dowiedzieć się, jaka czeka je przyszłość. Najpierw podczas mszy w kościele lub cerkwi modliły się o dobrego męża, a wieczorem spotykały się z kilkoma koleżankami w domach, by wróżyć
Najstarsza ludzka kultura przetrwała dziesiątki tysięcy lat dłużej
17 września 2021, 08:45Jedna z najstarszych kultur epoki kamienia – kultura aszelska – przetrwała dziesiątki tysięcy lat dłużej, niż się obecnie uważa. Nowe odkrycia, dokonane przez naukowców z University of kent i Czeskiej Akademii Nauk wskazują, że kultura ta aż przez ponad 100 000 lat współistniała z bardziej zaawansowanymi technologiami neandertalczyków i ludzi współczesnych.
Osada wikingów pod najstarszą katedrą Norwegii
7 czerwca 2021, 10:31Pod podłogą najstarszej norweskiej katedry znaleziono ślady, które mogą świadczyć, że powstała ona na miejscu osady wikingów. Odkrycia dokonano, gdy archeolodzy rozpoczęli prace renowacyjne w katedrze w Stavanger w związku z zaplanowanymi na 2025 roku obchodami rocznicy założenia miasta.
Mtoto miał 3 lata w chwili śmierci. Archeolodzy odkryli najstarszy pochówek w Afryce
6 maja 2021, 08:04Przed 78 000 lat H. sapiens zamieszkujący Afrykę wykopali płytki grób i złożyli w nim zwłoki 3-letniego dziecka. Niewykluczone, że jego głowa spoczęła na poduszce. Teraz naukowcy opisali pochówek, który jest najstarszym znanym nam pochówkiem człowieka na terenie Afryki.
Pisanki – średniowieczna tradycja i jej współczesna odsłona
3 kwietnia 2021, 08:33Kolorowe pisanki nierozerwalnie wiążą się z Wielkanocą. Same jajka miały znaczenie symboliczne już epoce przedchrześcijańskiej. Poganie uznawali je za symbol odnowienia, nowego życia. Wczesne chrześcijaństwo przyjęło tę symbolikę, odnosząc ją do Jezusa Chrystusa oraz do nowego życia dla wiernych wyznawców Zbawiciela. Jednak zwyczaj malowania jajek w kontekście Wielkanocy najprawdopodobniej pojawił się dopiero w XIII wieku.
Sprawdzili autentyczność relikwii. Czy w rzymskiej bazylice rzeczywiście są szczątki Jakuba i Filipa?
2 lutego 2021, 16:37Od VI wieku w obecnej Bazylice świętych Dwunastu Apostołów przechowywane są szczątki św. Jakuba (zw. Mniejszym) i św. Filipa – dwóch z uczniów, którzy podążali z Jezusem. Naukowcy z Uniwersytetu Południowej Danii przeprowadzili właśnie badania, których celem było określenie autentyczności relikwii.
Świętokrzyskie: na polach wsi Podole znaleziono cenną monetę - bardzo rzadki denar Władysława Łokietka
27 stycznia 2021, 13:18Jesienią zeszłego roku Grzegorz Czub z Iwanisk, który amatorsko zajmuje się poszukiwaniem zabytków za pomocą detektora metali, odkrył na polach wsi Podole (Świętokrzyskie) cenną monetę. Jest to bardzo rzadki denar (użytkownicy tej monety posługiwali się prawdopodobnie nazwą "pieniądz" albo "pieniążek") Władysława Łokietka.
Archeolog i birofil Sławomir Dryja odtworzył bogactwo smaku średniowiecznego krakowskiego białego piwa
6 stycznia 2021, 05:09Dr hab. Sławomir Dryja z Uniwersytetu Papieskiego Jana Pawła II w Krakowie odtworzył recepturę białego piwa, warzonego w średniowieczu w Krakowie. Ze ścian piwnic Pałacu Lubomirskich pobrano osad, a z niego wyodrębniono historyczne drożdże. Dysponując know-how i odpowiednimi drożdżami, naukowiec mógł przywrócić birofilom i nie tylko im Piwo Krakowskie Białe.
Etnolog o Bożym Narodzeniu: tradycje trwają, ale ich sens nam umyka
25 grudnia 2020, 17:21Niegdyś doskonale zdawano sobie sprawę, jaki jest sens poszczególnych rekwizytów, potraw, gestów; wszystko miało swój wymiar magiczny i symboliczny. Dziś wiele tradycji trwa, ale wiedza o nich umyka – mówi o Bożym Narodzeniu etnolog dr Grzegorz Odoj, prof. UŚ.
Świąteczna ornitologia. Naukowiec z Poznania opowiada o związkach ptaków z Bożym Narodzeniem
22 grudnia 2020, 04:52Przy tradycyjnym bożonarodzeniowym żłóbku nie dziwią wół, osioł czy owca i ssaki te świetnie wpisały się w tradycje Świąt. Jednak pytania o związki ptaków z Bożym Narodzeniem wciąż zaskakują, przynajmniej w Polsce.