![](/media/lib/518/n-zuzycie-3ead72b1dc7d47b0d49f0b940c82c271.jpg)
Przy bardzo dużych prędkościach ocierające się powierzchnie... mniej się zużywają
8 września 2022, 09:09Z im większą prędkością dwie powierzchnie metalowe przesuwają się po sobie, tym bardziej się zużywają. Okazało się jednak, że przy bardzo dużych prędkościach, porównywalnych z prędkością pocisku wystrzeliwanego pistoletu, proces ten ulega odwróceniu. Szybszy ruch powierzchni prowadzi do ich wolniejszego zużycia.
![](/media/lib/491/n-pilkarze-1a566679f8ffbef671fd663cb14dfeae.jpg)
Zmiany miRNA u piłkarzy mogą wskazywać na uszkodzenia mózgu
18 lutego 2022, 09:46Wielokrotne główkowanie i przypadkowe uderzenia w głowę u zawodowych piłkarzy prowadzą do pojawienia się we krwi zmian powiązanych ze specyficznymi szlakami sygnałowym w mózgu. Naukowcy z Centrum Badań Urazów Sportowych w Norweskiej Szkoły Nauk Sporcie zauważyli we krwi piłkarzy specyficzne zmiany w miRNA powiązane z główkowaniem i uderzeniami w głowę
![](/media/lib/490/n-krem-caf6fcd848dc86a4cb67af662ea2487a.jpg)
Bakuchiol - roślinny retinol - pod lupą badaczki z Uniwersytetu Łódzkiego
9 lutego 2022, 12:55Dr hab. Grażyna Chwatko z Uniwersytetu Łódzkiego (UŁ) zajęła się badaniami bakuchiolu: sprawdza, czy naprawdę jest bezpieczny. Ze względu na podobne działanie, nazywa się go roślinnym bądź wegańskim retinolem. Uważa się, że nie powoduje podrażnień skóry czy uczuleń; specjalistka z Łodzi chce sprawdzić, jak zachowuje się w różnych warunkach i czy w kosmetykach nie ulega zmianom, które wpływają na skórę. Na ten cel przyznano jej grant wewnętrzny uczelni.
![](/media/lib/490/n-soczewkowanie-f35d22fbc941b0d0d5b9a1355d4b2036.jpg)
Poszukiwanie soczewkowanej grawitacyjnie poświaty rozbłysków gamma
8 lutego 2022, 06:14Rozbłyski gamma, jako jedne z najbardziej energetycznych procesów zachodzących w najdalszych zakątkach Wszechświata, od lat są w centrum zainteresowania astrofizyków. Naukowcy spodziewają się, że podobnie jak w przypadku innych dalekich obiektów, istnieje możliwość soczewkowania grawitacyjnego sygnałów pochodzących od takich zdarzeń. NCBJ bierze udział w poszukiwaniach potwierdzenia tych oczekiwań
![](/media/lib/470/n-stacja-7956ae4034e8d7e4bc2a73b5f63f69d7.jpg)
Alarm i dym na Międzynarodowej Stacji Kosmicznej
9 września 2021, 12:26W rosyjskim module Międzynarodowej Stacji Kosmicznej rozległ się dźwięk alarmu, a astronauci czuli dym, poinformowały Roskosmos i NASA. W module serwisowym Zwiezda uruchomił się czujnik dymu. Doszło do tego podczas automatycznego ładowania akumulatorów, zdradzili przedstawiciele Roskosmosu.
![](/media/lib/414/n-komorki-01f0256ddf178fc2afe5db89c8a43164.jpg)
Nowa metoda destrukcji komórek nowotworowych
9 lipca 2021, 11:07Naukowcy z Centrum Nowych Technologii UW oraz Wydziału Fizyki UW pod kierunkiem prof. Jacka Jemielitego i dr hab. Joanny Kowalskiej, we współpracy z badaczami z Instytutu Chemii Fizycznej PAN, opracowali efektywną metodę dostarczania nukleotydów do komórek, która powoduje destrukcję komórek nowotworowych.
![](/media/lib/332/n-geny-cd3b5b28fd9550d11642318e53153e3c.jpg)
Polacy współautorami odkrycia, że nietypowa cegiełka nici DNA naprawia jego uszkodzenia
24 maja 2021, 06:55Międzynarodowy zespół badaczy, w tym polscy specjaliści, odkrył, że gdy podmieni się jeden z głównych elementów DNA na substancję nieco zmienioną, naprawia ona uszkodzenia powodowane promieniowaniem UV. Może to wyjaśniać, jak powstawało życie na Ziemi, a w przyszłości także wspomóc syntetyczną biologię i nanotechnologię.
![](/media/lib/448/n-termometr-8d70c1087c3f8f5a4c77fdc9347ca08b.jpg)
Nowy termometr pozwoli udoskonalić kwantowe komputery, silniki i stworzyć termodynamikę kwantową?
24 marca 2021, 11:49Na szwedzkim Uniwersytecie Technicznym Chalmersa opracowano nowatorski termometr, który pozwoli na udoskonalenie... komputerów kwantowych. Termometr ten dokonuje szybkich i niezwykle dokładnych pomiarów temperatury podczas obliczeń kwantowych. Standardowe termometry były kluczowym narzędziem rozwoju klasycznej termodynamiki. Mamy nadzieję, że nasz termometr będzie fundamentem rozwoju termodynamiki kwantowej.
![](/media/lib/442/n-magnetyzm-129ed1c62edb38a83ddf13ef6b84f15d.jpg)
Nowy rodzaj magnetyzmu zaobserwowany w „magnetycznym grafenie”
9 lutego 2021, 13:07W tzw. magnetyczny grafenie zauważono nieznany dotychczas rodzaj magnetyzmu. Jego odkrycie pomoże lepiej zrozumieć zjawisko nadprzewodnictwa w tym niezwykłym materiale. Odkrycia dokonali naukowcy z University of Cambridge, którym udało się kontrolować przewodnictwo i magnetyzm tiofosforanu żelaza (FePS3), dwuwymiarowego materiału, który gdy jest ściskany zmienia swoje właściwości z izolujących po przewodzące.
![](/media/lib/441/n-carillon-4846f3c011cc2a61d66e5ced1db92576.jpg)
Nowe wpisy na Krajowej Liście Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego
1 lutego 2021, 13:01Decyzją ministra kultury, dziedzictwa narodowego i sportu na Krajową Listę Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego wpisano carillonową muzykę w Gdańsku, chodzenie z kozą na Kujawach i hafciarstwo z nadwiślańskiego Urzecza.