
Tegoroczny Nobel z fizyki przyznany za badania nad klimatem i innymi systemami złożonymi
5 października 2021, 11:04Królewska Szwedzka Akademia Nauk ogłosiła, że tegoroczna Nagroda Nobla z fizyki została przyznana za wkład w zrozumienie złożonych systemów fizycznych. Połową nagrody podzielą się Syukuro Manabe i Klaus Hasselmann za fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, obliczenie jego zmienności i wiarygodne przewidzenie procesu ocieplania się. Druga połowa trafi do Giorgio Parisiego za odkrycie współzależności nieuporządkowania i fluktuacji w systemach fizycznych, od skali atomowej po planetarną.
Co ma natężenie przepływu do tworzenia biofilmu?
25 lutego 2014, 12:14Płynąca woda spowalnia bakterie, co zwiększa prawdopodobieństwo przywierania do powierzchni. Odkrycie zespołu z MIT-u i Tufts University ma znaczenie zarówno dla badania ekosystemów morskich, jak i zrozumienia infekcji w urządzeniach medycznych, np. cewnikach.

Poruszanie nogami kluczowe dla zdrowia mózgu i układu nerwowego
23 maja 2018, 10:29Używanie nóg, szczególnie w ramach treningu obciążeniowego, wysyła do mózgu sygnały, które są kluczowe dla powstawania zdrowych neuronów.

Zhùr - najbardziej kompletna mumia wilka, jaką kiedykolwiek znaleziono
21 grudnia 2020, 17:45W lipcu 2016 r. podczas działań górniczych prowadzonych przy niewielkim dopływie Last Chance Creek w Jukonie odkryto doskonale zachowaną mumię wilka szarego. Tkwiła ona w wiecznej zmarzlinie przez ok. 57 tys. lat. Samiczka jest najbardziej kompletną mumią wilka, jaką kiedykolwiek znaleziono. Zasadniczo zachowała się w 100% - brakuje jedynie jej oczu - podkreśla prof. Julie Meachen z Des Moines University.
Synestezja, czyli jak smakują słowa
23 listopada 2006, 17:29Słyszenie wyrazu zazwyczaj wywołuje obraz oznaczanego przedmiotu. Istnieją jednak ludzie, którzy zaczynają czuć smak słowa, zanim jeszcze zostanie wypowiedziane. U tych osób mamy do czynienia z rzadką postacią synestezji ("skrzyżowania" wrażeń zmysłowych), kiedy smak słowa jest wyzwalany przez jego znaczenie.

Niezwykłe zachowanie szympansów zaczątkiem religii?
8 marca 2016, 10:38Jak wiadomo, szympansy sprawnie posługują się narzędziami. Naukowcy z Instytutu Antropologii Ewolucyjnej im. Maxa Plancka w Lipsku zainicjowali "Pan African Programme: The Cultured Chimpanzee" w ramach którego badają zachowania szympansów. W ten sposób natrafili na niezwykły, nieznany dotychczas zwyczaj tych zwierząt. Okazuje się, że w Zachodniej Afryce szympansy wrzucają do drzew kamienie

Pojawienie się łaciny wywołało... rozkwit pisma runicznego. Średniowieczna Norwegia była dwujęzyczna
12 października 2020, 18:19Dobrze znany jest fakt, że w epoce wikingów oraz późniejszym średniowieczu na terenie dzisiejszej Norwegii posługiwano się runami. Obecnie nikt ich już nie używa. Najnowsze badania pokazują, że przejście z pisma runicznego na alfabet łaciński nie tylko trwało znacznie dłużej niż sądzono, ale że pojawienie się łaciny spowodowało... prawdziwy rozkwit pisma runicznego.

Dlaczego masę diamentów określa się w karatach?
4 listopada 2024, 17:34Jednym z najważniejszych czynników, który znacząco oddziałuje na wycenę diamentu, jest jego masa wyrażona w karatach. Karat, oznaczany skrótem kt, to specyficzna jednostka miary, używana do określania wielkości diamentów oraz innych kamieni szlachetnych.

Mózgowy podpowiadacz
15 października 2009, 10:07Mózg dysponuje mechanizmem przypominającym słownik z edytorów tekstów czy telefonów komórkowych. Dzięki niemu potrafi automatycznie dokańczać zdania zapisane przez innych ludzi. Badacze z Uniwersyteckiego College'u Londyńskiego uważają, że to zaburzenie jego działania stanowi przyczynę problemów z płynnym czytaniem u osób z dysleksją (Nature).

Formowanie się węgla omal nie zamroziło całej Ziemi
10 października 2017, 10:37Podczas gdy spalanie węgla jest obecnie odpowiedzialne za globalne ocieplenie, przed 300 milionami lat jego formowanie się omal nie doprowadziło do zamarznięcia Ziemi. Na łamach PNAS ukazały się pierwsze wyniki badań dotyczące tego zjawiska.