To nie konkwistadorzy byli pierwszymi, którzy przynieśli gruźlicę w głąb Ameryki Południowej
14 marca 2022, 12:07Gruźlica, jedna z najbardziej śmiercionośnych chorób zakaźnych, została na szeroką skalę wprowadzona w Amerykach przez kolonizujących je Europejczyków. Hipotezę tę potwierdza chociażby różnorodność jej szczepów, która w Amerykach jest podobna do różnorodności w Europie. Jednak od 1994 roku wiemy, że choroba ta dotarła do Nowego Świata jeszcze zanim zjawili się tam Europejczycy
Średniowieczne grafitti w Wieczerniku zakończy spór historyczny prowadzony od 600 lat?
18 kwietnia 2025, 10:21W jednym z najświętszych miejsc chrześcijaństwa – w Wieczerniku na wzgórzu Syjon – znaleziono niezwykle interesujące średniowieczne graffiti, w tym herb z Austrii, rzadkie ślady pozostawione przez kobietę czy napis, który może rozstrzygnąć trwający od 600 lat spór historyczny. Odkrycie, dokonane przez naukowców z Austriackiej Akademii Nauk oraz Izraelskiej Służby Starożytności, pokazuje, jak różnorodny był skład etniczny ludzi, którzy pielgrzymowali do Ziemi Świętej.
Archeologiczna sensacja w Peru
6 maja 2008, 10:54Śmiało można nazwać naukową sensacją wyniki ostatnich polskich badań archeologicznych w Peru. Ruiny wielkiego pałacu, grobowiec ze szczątkami dziewięciu osób, ofiary z ludzi, bogactwo skarbów, a przede wszystkim nowe spojrzenie na zasięg starożytnej kultury Moche - archeolodzy w dolinie rzeki Culebras poznają sekrety sprzed 1,5 tys. lat.
Ta sama technika od 270 mln lat
23 lipca 2014, 14:00Płazy od ok. 270 mln lat, czyli od permu, wykorzystują tę samą technikę przejścia od chodu do pływania. W skale, która kiedyś była brzegiem pokrytym płytką wodą, zachowały się bowiem ślady całych stóp, a dalej odcisnęły się już tylko pazury i machnięcia ogonem.
Kakao pochodzi z Ekwadoru, nie z Meksyku?
31 października 2018, 10:44W naczyniach sprzed 5300 lat pochodzących z ekwadorskiej części Amazonii znaleziono ślady kakao. To najstarszy znany przykład użycia tej rośliny. Dotychczas najstarsze ślady użycia kakao jakimi dysponowaliśmy pochodziły sprzed około 3800 lat i były związane z kulturami Majów oraz Olmeków.
W Czechach odkryto bogato wyposażony grób z okresu wielkiej wędrówki ludów
12 marca 2021, 18:33Muzeum Czech Wschodnich w Hradcu Kralove poinformowało o wynikach analizy cmentarzyska odkrytego w 2019 roku w Sendražicach. Znaleziono wówczas sześć grobów z końca V wieku, z okresu wędrówek ludów. Pięć z nich zostało splądrowanych. Złodzieje nie naruszyli jednak grobu kobiety w wieku 35–50 lat, dzięki czemu zachowało się jego bardzo bogate wyposażenie
Czy to Homo wykonał pierwsze kamienne narzędzia? Intrygujące znalezisko sprzed milionów lat
10 lutego 2023, 10:25Przed 2,9 milionami lat u wybrzeży Jeziora Wiktorii ktoś używał jednych z najstarszych narzędzi, donoszą naukowcy z USA, Kenii i Wielkiej Brytanii. Odkrycie, które opisano na łamach Science, może być pierwszym przykładem wykorzystywania narzędzi kultury olduwajskiej, najstarszej kultury paleolitu. To jednocześnie najstarszy znany nam przypadek spożywania przez homininy bardzo dużych zwierząt.
Kobiety i dzieci zjedzone przez pobratymców. Ofiary zostały starannie wybrane
24 listopada 2025, 13:24Kości neandertalczyków znalezione w Troisième caverne de Goyet w Belgii należały do kobiet i dzieci zjedzonych przez przedstawicieli swojego gatunku, stwierdzili badacze. W belgijskiej jaskini odkryto największy na północy Europy zestaw noszących ślady modyfikacji szczątków neandertalczyków. Dotychczas stopień fragmentacji kości uniemożliwiał przeprowadzenie szczegółowych badań. Dopiero teraz specjaliści wykorzystali analizy paleogenetyczne, izotopowe, morfometryczne i strukturalne, które pozwoliły im na stworzenie profilu biologicznego ofiar.
-db7a385f19f1bc7f64a7433d3c7dcb63.jpg)
Śmierć za młody wygląd
21 grudnia 2009, 09:33Diane de Poitiers, kochanka króla Francji Henryka II, który panował w XVI wieku, starała się zachować młody wygląd, pijąc eliksir ze złotem. Naukowcy twierdzą, że choć udało jej się nieco oszukać upływający czas, ostatecznie mikstura przyczyniła się do śmierci faworyty (British Medical Journal).
Przemoc w czasach upadku imperium
18 sierpnia 2016, 09:57Pierwsze andyjskie imperium, państwo Wari, kontrolowało większość peruwiańskich wyżyn i wybrzeży. Wari połączyli w jednym państwie wiele kultur i zbudowali sieć dróg, którą później wykorzystali Inkowie. Upadek ich państwa wiązał się zaś z okresem chaosu i wieków przemocy.
