Badacz ewolucji człowieka, Svante Pääbo, laureatem Nagrody Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny
3 października 2022, 11:00Tegoroczna Nagroda Nobla w dziedzinie fizjologii lub medycyny została przyznana Svante Pääbo za odkrycia dotyczące ludzkiej ewolucji oraz genomu wymarłych homininów. Pääbo jest szwedzkim genetykiem, specjalistą od genetyki ewolucyjnej i jednym z najwybitniejszych żyjących badaczy ewolucji człowieka. Zsekwencjonował DNA neandertalczyka, w 2010 roku ogłosił odkrycie nieznanego wcześniej gatunku człowieka, denisowianina.
SpaceX i NASA rozważą, czy Teleskop Hubble'a można przesunąć na wyższą orbitę
30 września 2022, 10:06NASA i SpaceX podpisały umowę, na podstawie którego zobowiązały się do opracowania studium wykonalności wprowadzenia Teleskopu Hubble'a na wyższą orbitę. Umieszczenie tam zasłużonego instrumentu wydłużyłoby jego czas pracy o wiele lat. Studium ma rozważyć wykorzystanie pojazdu SpaceX Dragon do zmiany orbity Hubble'a
Dawid kontra Goliat. Czy DART przesunie asteroidę cięższą od siebie o 8,5 miliona razy?
26 września 2022, 12:24Już za kilkanaście godzin, w nocy 27 września o 1:14 czasu polskiego Dawid zmierzy się z Goliatem. Pojazd DART o masie około 0,56 tony uderzy z prędkością 6,5 km/s w asteroidę Dimorphos o masie 4,8 miliona ton, która krąży wokół większej asteroidy Didymos.
W Devils Hole w Dolinie Śmierci znowu pojawiło się „pustynne tsunami”
26 września 2022, 05:16W ubiegły poniedziałek w pobliżu południowo-wschodniego wybrzeża Meksyku doszło do trzęsienia Ziemi o mocy 7,6 stopni w skali Richtera. Około 5 minut później i 2500 kilometrów dalej w Devils Hole w Dolinie Śmierci powstało „pustynne tsunami”, w wyniku którego w spokojnym zwykle zbiorniku pojawiły się fale o wysokości ponad 1 metra. Devils Hole to pustynny zbiornik wodny, który rejestruje trzęsienia ziemi na całym świecie, a trzęsienia doprowadzają do swoistego resetu, dzięki któremu w zbiorniku może istnieć jedyna na świecie populacja karpieńca diablego.
Poznań: na Starym Żegrzu powstał antysmogowy „Mural dla jerzyków”
22 września 2022, 05:11Na budynku Szkoły Podstawowej nr 50 na poznańskim Starym Żegrzu powstał antysmogowy „Mural dla jerzyków”. Ma on zwiększyć wiedzę mieszkańców nt. tych pożytecznych ptaków, które wskutek termomodernizacji budynków tracą podstawowe siedliska. Projektantem muralu jest dr hab. Radosław Barek z Wydziału Architektury Politechniki Poznańskiej.
Na dziedzińcu Pałacu Branickich odkryto fragment podłogi obiektu z XV-XVI w. Prawdopodobnie pochodzi z czasów 1. właścicieli dóbr białostockich
20 września 2022, 10:51Podczas prac na dziedzińcu paradnym Pałacu Branickich w Białymstoku odkryto fragment podłogi dużego obiektu z XV-XVI w. Prawdopodobnie pochodzi z czasów pierwszych właścicieli dóbr białostockich. Nie odsłonięto całej podłogi, ale badania sondażowe tego nie zakładają.
Za tydzień wyjątkowe wielkie zbliżenie Jowisza. Ostatni raz taki widok mieliśmy 70 lat temu
19 września 2022, 08:12Już za tydzień, 26 września, przez całą noc będziemy mogli cieszyć się wyjątkowym widokiem Jowisza. Planeta znajdzie się w wielkiej opozycji, a to oznacza, że będzie doskonale widoczna. Wystarczy dobra lornetka by zaobserwować charakterystyczne barwne pasy planety i trzy z czterech księżyców galileuszowych. To największe księżyce Jowisza, które Galileusz odkrył w 1610 roku.
Teleskop Webba tak doskonały, że współczesne narzędzia nie poradzą sobie z interpretacją danych
16 września 2022, 12:51Teleskop Webba (JWST) od kilku tygodni przysyła wspaniałe zdjęcia przestrzeni kosmicznej. JWST może pracować nawet przez 20 lat i w tym czasie będzie badał też egzoplanety. Dzięki olbrzymiej czułości, dostarczy niedostępnych dotychczas informacji o świetle docierającym z ich atmosfer, co pozwoli określenie ich składu, historii i poszukiwanie śladów życia. Jednak, jak się okazuje, teleskop jest tak doskonały, że obecnie stosowane narzędzia mogą niewłaściwe interpretować przesyłane dane.
100-kilometrowa „fabryka bozonów” z CERN mniej obciąży środowisko niż inne akceleratory
14 września 2022, 10:26Fizycy potrzebują coraz potężniejszych narzędzi, by prowadzić swoje badania. Dlatego przed 2 laty Rada CERN przyjęła plan dotyczący strategii rozwoju badań nad fizyką cząstek w Europie. Zakłada on m.in. wybudowanie 100 kilometrowego akceleratora Future Circular Collider (FCC). Fizycy z CERN – Patrick Janot i Alain Blondel – argumentują, że w związku z olbrzymim zapotrzebowaniem akceleratorów na prąd, pod uwagę należy brać również ślad węglowy tych urządzeń.
Nasze mózgi wytwarzają więcej neuronów niż mózgi neandertalczyków?
11 września 2022, 06:21Pojedyncza zmiana w jednym z aminokwasów w proteinie TKTL1 spowodowała, że w płatach czołowych Homo sapiens produkcja neuronów była większa niż u neandertalczyków. Odkrycie dokonane przez naukowców z Instytutu Molekularnej Biologii Komórkowej i Genetyki im. Maxa Plancka w Dreźnie może wyjaśniać, dlaczego to my jesteśmy jedynym gatunkiem człowieka, jaki obecnie chodzi po Ziemi.
